To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
NABYCIE SPADKU I JEGO SKUTKI $ 160. Nabycie spadku Ipso iure - z mocy prawa
- sui heredes, zwani też dziedzicami koniecznymi
- nie potrzebne dodatkowe czynności
- mogli zrzec się spadku, jeśli był nazbyt obciążony długiem, wierzyciele zaspokajali się wprost ze spadku
- nie mógł się zrzec niewolnik wyzwolony i powołany do dziedziczenia Aditio hereditas - oświadczenie woli
- extranei heredes - dziedzice zewnętrzni, nie podlegający władzy testatora
- na żądanie wierzycieli pretor dawał 100 dni na zastanowienie, po upływie wierzyciele zaspokajali się wprost ze spadku
- cretio - formalne oświadczenie dziedzica o przyjęciu spadku, składane ustnie w obecności świadków
- testator mógł zastrzec sobie termin, zwykle 100 dni, przekroczenie groziło wydziedziczeniem - prawo poklasyczne - wychodzi z użycia
- Justynian - likwiduje
- nuda voluntas - jakiekolwiek nieformalne oświadczenie woli
- oświadczenie o zrzeczeniu się spadku Hereditas iacens - spadek leżący
- stan od śmierci testatora do objęcia spadku przez uprawnionego
- majątek bezpański
- usucapio pro herede - zasiedzenie spadku
- posiadacz spadku leżącego po 1 roku stawał się jego właścicielem, bez wymogów dobrej wiary i słusznego tytułu
- nacisk na prawowitych dziedziców, aby podjęli decyzję czy chcą przyjąć spadek, bo szybko mogą go utracić
- ale też droga do nabycia spadku przez osoby nieuprawnione
- prawo poklasyczne - zlikwidowano te działania niepożądane
Transmissio - dziedziczenie powołania do spadku
- jeśli dziedzic zmarł przed złożeniem oświadczenia woli, powołanie do spadku przechodziło na dalszych uprawnionych, np. substytuta
- prawo klasyczne - w wyjątkowych przypadkach, jeśli np. nie miał możliwości złożyć oświadczenia z powodu nieobecności w kraju,
powołanie do spadku przechodziło na jego dziedziców
- Justynian - powołanie przechodziło zawsze na jego dziedziców
- mieli termin 1 roku, po tym przechodziło na dalszych uprawnionych
Indignitas - niegodność dziedziczenia
- wystąpienie przeciwko testatorowi, np. doprowadzenie go do śmierci, zniszczenie testamentu
- dziedzic tracił spadek
$ 161. Stanowisko prawne dziedzica Dziedzic - miał obowiązek podtrzymać kult familijny i dbać o dobre imię zmarłego
- stawał się właścicielem rzeczy spadkowych
- stawał się wierzycielem i dłużnikiem z zobowiązań spadkowych
(…)
…, zniszczenie testamentu
- dziedzic tracił spadek
$ 161. Stanowisko prawne dziedzica
Dziedzic
- miał obowiązek podtrzymać kult familijny i dbać o dobre imię zmarłego
- stawał się właścicielem rzeczy spadkowych
- stawał się wierzycielem i dłużnikiem z zobowiązań spadkowych - mógł dokonać sprzedaży spadku poprzez emptio vendidtio
- ochrona procesowa
- hereditas petitio - środek ius civile, przeciwko posiadaczowi odziedziczonego spadku - nieuprawnionemu dziedzicowi
- osobie trzeciej, która dąży do usucapio pro herede
- podobne do rei vindicatio, przedmiotem nie pojedyncza rzecz, ale cały spadek
- dowód ciążył na powodzie, polegał zwykle na powołaniu się na testament albo zasady dziedziczenia ab intestato
- interdictum quorum bonorum - analogiczny środek prawa pretorskiego
Odpowiedzialność za długi spadkowe
- dziedzic odpowiadał za długi spadkowe nie tylko wartością spadku, ale całym majątkiem
- separatio bonorum - oddzielenie majątków
- dziedzic sam był zadłużony i przejmował spadek obciążony długiem, groziło to jego niewypłacalnością
- wierzyciele spadkowi mogli poprosić pretora o wydzielenie spadku z majątku dziedzica,
zarządzał nim kurator aż do zaspokojenia wierzycieli - beneficium iuventarii - dobrodziejstwo inwentarza
- za Justyniana
- dziedzic mógł sporządzić inwentarz odziedziczonego majątku
- wierzyciele dochodzili swoich należności tylko z tego inwentarza
$ 162. Legaty i fideikomisy
Legaty - cząstkowe przysporzenia ze spadku, bez odpowiedzialności za długi spadkowe
- legat windykacyjny - testator przenosił własność kwirytarną określonej rzeczy wprost na legatariusza - ochrona procesowa
- rei vindicatio…
… prośbą o wydanie rzeczy wskazanej osobie, np. peregrynowi, dla którego legaty były niedostępne - forma
- zapis w testamencie
- kodycyl
- ustna dyspozycja
- fideikomisem można obciążyć
- dziedzica ex testamento (tylko on mógł być obciążone legatem)
- dziedzica ab intestato
- legatariusza
- Justynian - zrównał legaty z fideikomisami
- fideikomis uniwersalny - prośba do dziedzica o wydanie całego spadku wskazanej osobie
- dziedzic jest tu tylko powiernikiem, wykonawcą woli testatora
- Justynian - rozwiązania korzystne dla dziedzica
- mógł zatrzymać kwartę falcydyjską
- odpowiedzialność za długi spadała na fideikomisariusza uniwersalnego
Funkcja
- legaty zapisane w Ustawie XII Tablic
- fideikomisy powstały w pryncypacie
- pozwalały na szczegółowe dyspozycje majątkiem
- zabezpieczały i wynagradzały
- żonę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)