Fragment notatki:
24 XI 2010 Doktryny polityczno prawne Wykład 8.
Myśl polityczna wieku XIX W ramach tego kompleksu zagadnień powiemy o ogólnych warunkach, myśli konserwatywnej, przejdziemy do liberalizmu i innych nurtów. Poszczególne stulecia nie są odcinane jak kartka z kalendarza. Powoli kształtuje się pewien system myślowy. Z jednej strony pojawia się klęska Napoleona, rozliczenie się z epoką napoleońską, kongres wiedeński, następstwa, święte przymierze stojące na straży postanowień kongresu. Reakcyjne przymierze stojące na straży starego porządku. Charakterystyczne dla kongresu jest to, że podjął próbę cofnięcia biegu historii. W miejsce haseł rewolucji francuskiej wprowadza się zasady dominujące do je wybuchu. Zasada władzy monarszej z łaski boga. Prawa stanowe wysuwają się znów na plan pierwszy. Już w okresie kongresu wiedeńskiego identyfikują się konserwatywne doktryny. Odgrywają one pierwszoplanową rolę. Pojawiają się teokraci. Bóg jako źródło władzy i papież jako depozytariusz tej boskiej woli. Teokraci, konserwatyści francuscy, niemieccy i angielscy.
Konserwatyzm francuski Dwa ważne nazwiska. Obaj niezwykle konserwatywni. Pierwszy z nich Joseph de Maistre. Napominał samego Aleksandra I cara rosyjskiego. Określił jego reformy jako posunięcie zbyt radykalne, postępowe, liberalne. Oskarżając cara o liberalizm trzeba być wybitnym konserwatystą. Papież wieńczy strukturę porządku ziemskiego. Ten konserwatyzm w stosunkach międzynarodowych zasadza się na sojuszu reakcyjnych Prus, Austrii i Rosji jako gwaranta istniejącego porządku. Doktryna legitymizmu. Przywrócenie nienaruszalnych praw monarchii i stanów rządzących. Przywrócenie tronów tym władcom którzy trony utracili. Nie wszędzie się to udziału. Pewne rzeczy przeniknęły do świadomości. Czasu nie da się cofnąć. Kolejny przedstawiciel Louis de Bonald, wicehrabia. Nie odbiega od Doktryny De Maistre'a. Obaj w czasach rewolucji jak i w czasach napoleońskich byli na emigracji. Jego zdaniem podstawą układu w świecie jest schemat trójcy. W społeczeństwie jest to król, szlachta i poddani. Społeczeństwo jako całość, które jest pierwotne wobec jednostki. Podstawowym czynnikiem stabilności religia. Standardy, kanony, tradycja, hamowanie zmian społecznych, miarkowanie tempa przemian. Konserwatyzm brytyjski Edmund Burke. Najbardziej interesująca postać. Parlament angielski zdobił swoimi wystąpieniami. Porównuje rewolucję francuską z tym co działo się przy okazji wielkiej rebelii i chwalebnej rewolucji w Anglii. Jeśli krytycznie ocenia rewolucję francuską to czyni to z tego względu, że rewolucja przewraca zasady funkcjonowania społeczeństwa. Krytykuje aprioryzm i racjonalizm który poprzez filozofię oświecenia wprowadzono do życia społecznego. Podkreśla, że każde społeczeństwo ma swoją budowę i strukturę której nie winniśmy zmieniać. Jego koncepcja narodu. Naród jako dzieło wielu generacji. Przesłanie dla rewolucji płynie takie; czy każda generacja może lekceważyć dokonania pozostałych. Żadna nie ma uprawnienia by podejmować decyzję w imieniu wszystkich innych. Źródło konserwatyzmu w ocenie miejsca narodu w procesie historycznym. Rewolucja oznacza zerwanie ciągłości historycznej. Rewolucja jest zbrodnią wobec narodu. Wyraźna nostalgia za dawnymi czasami, rozwiązaniami średniowiecznymi. Samopomoc przez struktury gildyjne, cechowe zapewniał spokojne funkcjonowanie.
(…)
…, system uniwersalny a Savigny wskazuje na obyczaje poszczególnego narodu. Ostatnim przedstawicielem Puchta. Ujawnia jak to zwykle na koniec elementy eklektyczne. Prawo produktem procesu historycznego. Możemy ten proces stymulować aktywizmem publicznym. Idealizm niemiecki
Niemożliwa jest prezentacja idealizmu niemieckiego bez prezentacji kluczowych kategorii filozoficznych tego systemu. Jest to kanon intelektualny, także inteligencji prawniczej. Kiedy mówimy o idealizmie niemieckim to tak jak przy szkole historycznej bierzemy pod uwagę znak umowny. Niemcy jako kategoria historyczna, która polityczną dopiero się stanie. Pracowano nad tym by zbudować kanony niemieckiego sposobu myślenia. Zagadnienie jest niesłychanie złożone. Idealizm niemiecki to pewien fenomen. Struktura budowana głównie przez tych trzech wielkich myślicieli. Są pod wieloma względami bardzo różni. Łączy ich idealistyczny punkt widzenia. Różnicę widać między idealizmem subiektywnym, a obiektywnym. Subiektywny mówi że sami dysponujemy możliwością oceniania zewnętrzności, idealizm obiektywny mówi, że jesteśmy cząstką uniwersum. Immanuel Kant
Królewiec, Kaliningrad. Najwybitniejszy syn Prus Wschodnich. W swoich wystąpieniach odwołuje…
… powinna uwzględniać możliwość poprawy, ale nie można zrezygnować z wymierzenia. Pod koniec życia wystąpił jako eksponent pokoju w prawie międzynarodowym. Praca „Ku wieczystemu pokojowi”. Nawet zły pokój jak mówi Erazm z Rotterdamu jest lepszy niż dobra wojna. Wzywa Kant do powołania związku władców. Zapewnienie pokoju światowego. Jeśli już się wojnę prowadzi to z zastosowaniem wymogów humanitaryzmu. Wojna ludności…
… jest nie do przyjęcia. Chciał kontroli tego co przenoszone jest przez granice; tak rzeczy materialnych jak i myśli czy idei które mogą zanieczyścić idealizm niemiecki. Ten element jego poglądów jawi się jako zupełnie absurdalny i nieracjonalny. Hegel
Czołowy przedstawiciel idealizmu obiektywnego. Obok Platona, po Platonie najwybitniejszy przedstawiciel nurtu. Szczytowe osiągnięcie niemieckiego idealizmu. Od marksizmu…
…. W tym zakresie Kant był agnostykiem. Poznajemy bowiem przypadkowo i fragmentarycznie. Zdaniem prof. Justyńskiego poznanie A PRIORI uznał przewrotem kopernikańskim. Pojawia się druga kategoria. Imperatyw kategoryczny w zakresie moralności. Postępuj wedle takiej zasady dzięki której możesz chcieć, aby stała się regułą powszechną. To też uznał za wielkie osiągnięcie. Tu możliwe, że przesadził bo sięga to korzeni…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)