To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Morze Martwe
1
Morze Martwe
Morze Martwe
Morze Martwe w 2000 roku.
Państwo
Izrael
Jordania
Palestyna
Powierzchnia
1027 km²
Wymiary
75,95 × 4,5-16
Głębokość
400 m
Objętość
111 km³
Wysokość lustra
–418 m n.p.m.
Zasolenie
średnio 280‰
Rzeki zasilające
Jordan
Rzeki wypływające
bezodpływowe
Rodzaj jeziora
endoreiczne
Położenie na mapie Izraela:
Morze Martwe
31°32'N 35°26'E31.533, 35.433
[1]
Na mapach: 31°32'N 35°26'E31.533, 35.433 [1]
Morze Martwe
2
Morze Martwe (arab. ,تّيَملأ رْحَبلأAl-Bahr
al-Majit, hebr. ,חַלֶּמַה םָיJam haMelach, Morze Soli) –
słone jezioro bezodpływowe położone w tektonicznym
Rowie Jordanu, na pograniczu Izraela, Autonomii
Palestyńskiej i Jordanii.
Położenie
Morze Martwe leży w północnej części tektonicznego
Rowu Jordanu - ryftu ciągnącego się na południe od
Afryki Wschodniej na pograniczu Izraela i Jordanii.
Znajduje się między wysokimi klifami i górami. Od
strony zachodniej wznoszą się Góry Judzkie, a od
wschodniej Płaskowyż Moabski
Turysta utrzymujący się na powierzchni dzięki niezwykle dużemu
zasoleniu wody
Historia i nazewnictwo
Ok. 17 tys. lat temu poziom wody Morza Martwego był tak wysoki, że łączyło się ono z leżącym na północ Jeziorem
Tyberiadzkim.
W ciągu wieków przylegały do niego różne nazwy: Cuchnące Morze, Diabelskie Morze czy też Jezioro
Asfaltowe. W Biblii nazwano je Morzem Słonym oraz morzem Araby[2] . Według tradycji akceptowanej przez
wielu uczonych głęboko na dnie leżą ruiny Sodomy i Gomory. Dlatego jest ono także znane jako Morze Sodomy
lub Morze Lota - opisanego w Biblii świadka tragicznych wydarzeń związanych z tymi miastami. W pobliżu Morza
Martwego znajduje się starożytna twierdza Masada oraz miejsce odnalezienia zwojów z Qumran.
Niezwykłe stężenie soli sprawia, że na powierzchni z łatwością unoszą się ludzie nieumiejący pływać. Rzymski
wódz Wespazjan, chcąc sprawdzić to zjawisko, kazał wrzucać do wody jeńców.
Geografia
Lustro wody znajduje się w najniższym punkcie Ziemi, 418 m p.p.m. (i ciągle się obniża). Powierzchnia jeziora
wynosi 1 020 km2, a maksymalna głębokość - 399 m. Jezioro to wykazuje bardzo duże zasolenie - średnio 28%. Na
powierzchni zasolenie wynosi ok. 22%, a na głębokości 50 m - 36%.
Długość jeziora rozciągającego się południkowo wynosi 76 km, a szerokość 4,5-16 km. Linia brzegowa jest dość
wyrównana, z wyjątkiem półwyspu Lisan (język) dzielącego Morze Martwe na część głębszą północną i płytszą
południową (ok. 6 m głębokości).
Ponieważ morze jest tak nisko położone, woda z niego nie odpływa. W XX wieku ilość wody wpływającej do Morza
Martwego zmniejszyła się z powodu wykorzystywania części wód Jordanu przez Izrael i Jordanię, a także zmian
klimatycznych. Znaczne parowanie powoduje obniżanie się lustra wody i wytrącanie pokładów soli. W upalny dzień
odparowuje aż siedem milionów ton - wyjaśnia to dlaczego morze się nie rozszerza. Ale w przeciwieństwie do
wody, która wyparowuje, sole i inne minerały pozostają. Dlatego jest ono najbardziej
(…)
…
bromkami. Poza tym bogate w minerały czarne błoto oraz gorące źródła siarkowe spotykane wzdłuż wybrzeża
wykorzystuje się do leczenia chorób skóry i stawów. Przez lata ceniono też kosmetyczne i lecznicze właściwości
balsamu pozyskiwanego z drzewa, które tu niegdyś rosło. Bardzo dobre rezultaty leczenia uzyskują tu przewlekle
chorzy na astmę i alergie. Szczególnie dobre rezultaty osiąga się w zaleczeniu…
… ssaków, między innymi wilk, kot arabski i koziorożec nubijski. Źródła
słodkiej wody pozwalają żyć wielu płazom, gadom i rybom. Morze Martwe leży na głównym szlaku migracji
ptaków, naliczono ich przeszło 90 gatunków. Należą do nich m.in. bocian czarny i biały, sęp płowy oraz ścierwnik
biały.
Asfalt
Jednym z najbardziej intrygujących zjawisk Morza Martwego jest wydobywanie się z niego bituminu (asfaltu…
… diapirami. Gdy dotrze do dna morza i
uwolni się od soli wypływa na powierzchnię.
Komunikacja
Przy południowej części Morza Martwego znajduje się izraelskie lotnisko Bar Yehuda, które obsługuje czarterowe
loty turystyczne oraz samoloty prywatne.
3
Morze Martwe
Przypisy
[1] http:/ / toolserver. org/ ~geohack/ geohack. php?language=pl& pagename=Morze_Martwe& params=31_32_N_35_26_E_
[2] Księga Rodzaju 14:3…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)