Pojęcie monopolu, pomimo bogatej literatury na ten temat, nie doczekało się jasnej i prostej definicji. Potocznie go określając można powiedzieć, iż jest to wyłączne prawo do produkcji czegoś lub handlu czymś, przysługujące osobie, grupie osób lub państwu. Tak więc monopol jest ściśle kojarzony z pojęciem wyłączności - formalnym lub faktycznym przywilejem, który polega na wyłącznym dostępie do czegoś i tym samym stanowi czynnik zagrażający konkurencji. Co ciekawe, pojęcie monopolu nie występuje w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, która określa jedynie co należy rozumieć przez pojęcie praktyk ograniczających konkurencję czy pozycji dominującej.
Przeprowadzane przez wiele lat badania, nasilające się wraz ze zwiększaniem się roli tego zjawiska oraz jego oddziaływanie na coraz większą grupę obszarów życia, a także wynikających z niego niebezpieczeństw i zagrożeń, doprowadziły do wyodrębnienia się dwóch głównych nurtów spojrzenia na to zjawisko - nurtu ekonomicznego oraz prawnego. Zainteresowania ekonomistów koncentrują się przede wszystkim na wszelkich istniejących zależnościach związanych z posiadaniem siły rynkowej prawników zaś, stosunki wynikające z posiadanej siły rynkowej wśród sprzedawców lub nabywców towarów oraz sposobem, w jaki stosunki te mogą wpływać na wolność konkurencji. Identyfikacja prawna monopolu następuje zaś poprzez ujawnienie dwóch kształtujących go czynników - posiadania siły monopolowej na odpowiednim rynku, a także świadomego wykorzystania tej siły. Jednak dopiero w 1937 r. E. Mason wskazał na odrębności cechujące prawo i ekonomię w zakresie definicji monopolu i zasugerował wprowadzenie kryteriów ekonomicznych, które stałyby się podstawą ustaw antymonopolowych. W jego ujęciu monopol w ekonomii jest narzędziem analiz ekonomicznych odnoszącym się do sytuacji rynkowej a prawo odpowiada na pytanie, kiedy ta kontrola lub siła ma na celu ograniczenie konkurencji. Dalsze badania doprowadziły do sformowania tezy, iż istnienie siły rynkowej nie stanowi już problemu, a prawo winno tylko ograniczać jej nadużywanie. Tak wypowiadane poglądy zaczęły torować drogę kolejnej, najbardziej aktualnej tezie, która głosi, że celem prawodawstwa antymonopolowego winno być nie zwalczanie pozycji monopolistycznej lecz jej nadużywanie, co pozostaje w ścisłym związku z pojęciem praktyk monopolistycznych, ich istnieniem na odpowiednim rynku oraz świadomym wykorzystywaniem siły powstałej wskutek takiego działania. Praktyki monopolistyczne i mechanizmy powstawania tego zjaw iska Istotą praktyki monopolistycznej ujawniającej się wyłącznie na rynku , jest bezprawne zastosowanie (nadużycie) przez przedsiębiorcę albo grupę przedsiębiorców uczestniczących w porozumieniu ograniczającym konkurencje siły rynkowej, jaką daje odpowiednio wysoki udział w rynku , prowadzące do ograniczenia samodzielności pozostałych uczestników rynku (kontrahentów i konkurentów) oraz wymuszenia uczestnictwa w nim na zasadach narzuconych na ogół mniej korzystnych , niżby to wynikało z działania nieskrępowanych mechanizmów rynkowych w warunkach niczym nie zakłóconej istnienia konkurencji.
(…)
… powołane do orzekania w sprawach naruszeń postanowień ustawy to organy ochrony antymonopolowej tj. Sąd Antymonopolowy i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jednak obok nich działalność orzeczniczą, na podstawie art. 417 Kodeksu postępowania cywilnego, prowadzi Sąd Najwyższy rozpatrując rewizje nadzwyczajne od prawomocnych wyroków Sądu Antymonopolowego, które rażąco naruszają prawo lub interes…
… do ograniczania konkurencji na rynku.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Jednym z organów realizującym ochronę antymonopolową, wynikającą z ustawy, jest Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, którego Prezes ma status centralnego organu administracji rządowej i powoływany jest w drodze konkursu przez Prezesa Rady Ministrów na okres 5 lat. Obecnie do zadań Prezesa Urzędu, który wykonuje swoje zadania przy pomocy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta, obok wspierania rozwoju konkurencji i zwalczania praktyk monopolistycznych należy przeciwdziałanie naruszeniom interesów konsumenta, a w szczególności przygotowywanie rządowych projektów polityki konsumenckiej, wnioskowanie w sprawie zmian przepisów w zakresie ochrony praw konsumentów, współpraca z krajowymi i zagranicznymi organizacjami i instytucjami…
… Prezesa Urzędu zamieszczane są w specjalnym Dzienniku Urzędowym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Ustawodawca zastosował dwie formy ochrony prawnej dla rozstrzygania spraw z zakresu przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję. Pierwszym jego etapem jest rozstrzyganie w postępowaniu prowadzonym przed Prezesem Urzędu a drugim, w przypadku odwołania od decyzji Prezesa UOKiK, postępowanie…
… nie zawiera żadnych sektorowych czy branżowych wyłączeń spod jej zastosowania a jedynie nie narusza ona uprawnień wynikających z przepisów dotyczących ochrony własności intelektualnej i przemysłowej, w szczególności przepisów o wynalazczości, wzorach użytkowych i przemysłowych ochronie topografii układów scalonych, oznaczeń geograficznych prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ustawa nie ma zastosowania…
… utworzenia Sądu Antymonopolowego jest nim wydział antymonopolowy utworzony w Sądzie Okręgowym w Warszawie. Postępowanie odwoławcze toczy się według przepisów Kpc o postępowaniu w sprawach gospodarczych. Sąd, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, może uwzględnić bądź oddalić odwołanie, jeśli nie ma podstaw do jego uwzględnienia. W przypadku uwzględnienia odwołania sąd może:
- uchylić zaskarżoną decyzję…
…, gdy na podmiot zostały one już nałożone przez .
Kontrolerami mogą być pracownicy UOKiK lub Inspekcji Handlowej którzy są uprawnieni m.in. do: wstępu a także za zgoda sądu antymonopolowego do przeszukania pomieszczeń kontrolowanego podmiotu. wglądu w dokumentację kontrolowanego oraz żądania odpisów i wyciągów z tych dokumentów a także sporządzania z nich notatek
żądania ustnych wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli
Wszelkie wiadomości uzyskane przez kontrolerów w toku kontroli objęte są ochroną na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych. Również wiadomości uzyskane w toku czynności służbowych, które kontrolowany podmiot traktuje jako poufne i podjął działania w celu zachowania ich poufności są traktowane jako tajemnica przedsiębiorstwa. Rozumieć przez nią należy nieujawnione do wiadomości…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)