. Pojęcia pokrewne: mniejszości i nacjonalizm.
Egzemplifikacja mniejszości:
Etnicznych
Językowych- szwedzkojęzyczni Finowie, Alzatczycy
Ruchy nacjonalistyczne we współczesnej Europie na przykładzie: Irlandii, Walii.
Grupa etniczna- brak jedności politycznej, zajmuje zwarte terytorium, kształtuje się przez dłuższy czas. Nie ma w niej tożsamości narodowej. Nie posiada państwa i nie dąży do niego. Więzi łączące mają charakter kulturowy. Każda grupa, żeby istnieć musi być odrębna. Nie kwestionuje się odrębności etnicznej np.: Kaszubi, Ślązacy, ale nie są odrębnością narodową. Etap pośredni między plemieniem, a państwem. Odrębna grupa musi być postrzegana od wewnątrz i od zewnątrz. Źródła kultury: terytorium, wspólne pochodzenie (więzi biologiczne, rasowe), losy historyczne, dziedziczenie kulturowe.
Mniejszość- kategoria statystyczna (mniejszość w obrębie większej grupy). Poczucie odrębności i więzi oraz uznawana z zewnątrz, np.: Baskowie, Kurdowie. Zdominowana przez większość. Czasami odwrotnie (apartheid)- kolonie, albo szlachta i chłopi. Kategoria jakościowa (np. kolonializm)
Przyczyny powstania mniejszości:
Masowe migracje
Aneksja części terytorium
Zmiana granic na mocy umów międzynarodowych
Szwedzkojęzyczni Finowie.
XII w. ekspansja szwedzka, XIII w. (wyprawy krzyżowe) osiedlali się na południu Szwecji i mają legitymizację do tych ziem. Mogą rościć, sobie do nich prawo. Finowie się z tym pogodzili- z tą stratą, a Szwecji przyszło zdobycie tych ziem łatwo, bo ten teren nie był zasiedlony i Szwedzi uznali się za rdzenną ludność. Szlachta fińska uczestniczyła w równych prawach ze Szwedami, byli reprezentantami do parlamentu szwedzkiego także do wyboru króla. Mniejszość szwedzka wpłynęła na rozwój pewnych miast- zajmuje zwartą powierzchnię i robią to stale. Szwedzi osiedlali się na nadbrzeżnych skrawkach na zachodzie, nie zasiedlali się w centrum geograficznym, tylko przy swoich granicach plus w dużych miastach, nie zmieniło się to od średniowiecza, nie byli rozproszeni. Szwecja w XVII w. stała się monarchią absolutną, w Finlandii pojawia się klęska głodu, a od XIX w. trafia pod wpływy ZSRR. Ale nadal dominowała szwedzkojęzyczność. Język szwedzki stał się językiem uprzywilejowanych. W XIX w. był romantyzm fiński, chłopi utrzymali swój język, nastąpiło odrodzenie.
Relacja szwedzko(mniejszość) - finlandzka- przyjazna. Szwedzi nie traktowali Finów, jako ludności podbitej.
Od 1918 niepodległość, mniejszość szwedzka ma wolność religijną, nazwy są dwujęzyczne. W 1919 uchwalili konstytucję, w której było równouprawnienie języka szwedzkiego i fińskiego, także w szkolnictwie. Uczą się oni dwóch języków. Liga Narodów w 1921 mediacje i układ szwedzko-fiński pozostawił wyspy Finom, nadając przywileje dla mniejszości szwedzkiej.
(…)
…- Szwedzi 95%, autonomia, oficjalny język- szwedzki. Nie doszło do konfliktu, nie zostali włączeni do Szwecji, mają stan neutralny. Znowu modelowy przykład narodu obywatelskiego.
Alzacja
Alzacja- między Francją i Niemcami, Alzacki dialekt jest dialektem germańskim. Nie ma jednej, a nawet wcale tożsamości.
Była częścią Królestwa Niemieckiego. Pokój westfalski- Alzacja i Lotaryngia została przyłączona do Francji, jednak była traktowana jako odrębna prowincja. Nacjonalizm jakobiński- ujednolicenie językowe Francji, w Rewolucji Francuskiej. Potem Bismark 1870 zdobywa Lotaryngię i Alzację. Dodano tylko nowe przepisy. Bez prób wykorzenienia Francuzów. Po I wojnie światowej tereny te wróciły do Francji. Mieszkańcy tamtejszych ziem najczęściej czują się Alzatczykami.
Podobność językowa do Niemiec, boją się dominacji niemieckiej.
Alzacja
Przełomowa w historii obu regionów okazała się wojna trzydziestoletnia oraz kończący ją pokój westfalski (1648). Potwierdził on zagarnięcie niektórych miast Lotaryngii: Verdun, Metz i Toul) przez Francję
Po rewolucji franc. Nastąpiła uniformizacja kultury romanizacja i centralizacja całej Francji jak również Alzacji
Francja starała się gospodarczo i kulturalnie związać…
… roku, która wkrótce przystąpiła do Europejskiego Wolnego Stowarzyszenia (EFA), skupiającego europejskie partie separatystyczne reprezentujące Bretanię, Kraj Basków, Katalonię, Korsykę, Lombardię, Walonię, Flandrię, Szkocję, Walię, Fryzję, Sardynię, Andaluzję i Niemców belgijskich.
Większość katolicka w tej kwestii posiadają odrębne regulacje biskupstwo zależne od Watykanu …
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)