To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
„Mniejszość narodowa Ślązaków?” W przeciwieństwie do okresu międzywojennego obecnie w Polsce zamieszkuje niewielka liczba mniejszości narodowych. Władze PRL propagowały obrazy narodowej jedności i tylko niektóre mniejszości narodowe miały prawo bytu. Sytuacja zmieniła się po 1989 roku pojawiły się jednak nowe problemy.
Ochrona mniejszości narodowych znalazła po raz pierwszy odbicie w Konstytucji z 1997 r., w artykule 35: „1.Rzeczpospolita Polska zapewnia obywatelom polskim należącym do mniejszości narodowych i etnicznych wolność zachowania i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów i tradycji oraz rozwoju własnej kultury. 2.Mniejszości narodowe i etniczne mają prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych i instytucji służących obronie tożsamości religijnej oraz uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących ich tożsamości kulturowej” W Sejmie po 1989 roku powstała Komisja Mniejszości Narodowych.
Według Jerzego Kranza nadal często nie potrafi zapobiec narastaniu niektórych napięć.
Spór o istnienie śląskiej mniejszości narodowej.
W grudniu 1996 roku wpłynął do Sądu Wojewódzkiego w Katowicach wniosek o zarejestrowanie stowarzyszenia pod nazwą „Związek Ludności Narodowości Śląskiej”.
Co było we wniosku?
(§7) rozbudzenie i ugruntowanie świadomości narodowej Ślązaków, odrodzenie kultury śląskiej, propagowanie wiedzy o Śląsku, ochrona praw etnicznych osób narodowości śląskiej.
(§10) członkiem zwyczajnym związku może być każda osoba przyznająca się do narodowości śląskiej, posiadająca obywatelstwo polskie.
(§12) o przyjęciu w poczet członków zwyczajnych decydują organy statutowe Związki na podstawie „pisemnej deklaracji osoby ubiegającej się o przyjęcie”.
(§15) członkowstwo w związku ustaje w wyniku „dobrowolnego wystąpienia zgłoszonego na piśmie” albo też przez „niespełnienie statutowych wymogów członkostwa”. Sąd Wojewódzki w Katowicach (I instancja), który zarejestrował Związek 2 czerwca 1997 roku, stwierdził że „stosownie do artykułu 1 ust.2 Prawa o stowarzyszeniach, prawo do zrzeszania się w stowarzyszeniach może podlegać ograniczeniom przewidzianym jedynie przez ustawy bądź to w interesie bezpieczeństwa publicznego lub państwowego albo też dla ochrony zdrowia lub moralności publicznej”. Sąd uchylił się od ustalenia znaczeń terminów „narodowość śląska” i „śląska mniejszość narodowa”.
Od postanowienia Sądu Wojewódzkiego odwołał się wojewoda katowicki . Wniósł o rozstrzygnięcia czy istnieje naród śląski..
Sąd Apelacyjny i Sąd Najwyższy odmówił rejestracji, ponieważ z wniosku wynikało, że istnieje naród śląski oraz śląska mniejszość narodowa, co było kontrowersyjne.
Sąd Najwyższy podtrzymał zdanie Sądu Apelacyjnego, który stwierdził, że „mniejszość narodowa musi obiektywnie istnieć”, „nie można określać swojej tożsamości narodowej w oderwaniu od podstawowej przesłanki, jaką jest istnienie określonego narodu”. Według Sądu „ z całą pewnością Ślązacy należą do grupy regionalnej o bardzo dużym poczuciu tożsamości, również kulturowej i nie można negować także ich regionalnej odrębności”. Są Ślązakami w „ rozumieniu regionalnym, a nie narodowym”.
(…)
…, a także jego nazwy. Konstytucja z 1997 roku zrównuje bowiem w tych kwestiach prawa mniejszości etnicznych z prawami mniejszości narodowych. Związkowcy z powodu wyczerpania krajowej drogi sądowej, w 1998 roku ogłosili zamiar złożenia skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.
W postępowaniu sądowym o rejestracje Związku punktem spornym jest uznanie go za organizację śląskiej mniejszości narodowej…
…, która:
- nie ma pozycji dominującej w danej społeczności i znajduje się w liczebnej mniejszości w porównaniu z pozostałą ludnością państwa, w którym żyje, i której członkowie mają obywatelstwo tego państwa
- ma charakterystyczne cechy etniczne, religijne lub językowe różniące ją od pozostałej ludności tego państwa
- wykazuje solidarność w celu zachowania swej kultury, tradycji, religii lub języka
Artykuł 27 Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych wymienia jako podmiot chroniony mniejszości etniczne, religijne lub językowe. Intencją autorów było pojęcie mniejszość etniczna jako w ich mniemaniu termin szerszy, obejmujący również mniejszości narodowe. W wielu innych współczesnych umowach i dokumentach międzynarodowych wymienia się jednocześnie „mniejszości narodowe” o „mniejszości etniczne”.
Obecnie przeważa tendencja…
… do autonomii. Tymczasem nikt dotąd poważnie nie określił, jakie warunki spełniać ma czyjąś mowa, by ją określić jako język odrębny. Skoro nie ma powszechnie przyjętej na gruncie państwowym i międzynarodowym prawnej definicji narodu ani mniejszości narodowej , nie można chyba także przyjąć, że w państwie prawa uznanie za mniejszość narodową jest kwestią swobodnego uznania władz państwowych, które po prostu…
… taktownie i nie nastawiają się na arogancki centralizm, zaś współobywatele z innych regionów równie taktownie potrafią pohamować własne kompleksy cywilizacyjne i skłonności do szukania kozłów ofiarnych, to co bywa gromko piętnowane jako separatyzm, może okazać tylko zdrowym i konstruktywnym regionalizmem.
Argumenty, że nie istnieje „język śląski” można śmiało pominąć. Także językiem narodowym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)