Mineralogia i petrografia mgr inż. Anna Chmurzyńska Kontakt pok. 22, budynek A-0 tel. (12) 617- 41- 42 e-mail: aneczka3b@poczta.fm Terminy zajęć Pięć zajęć ćwiczeniowych po 4 godziny lekcyjne (3,5 godziny zegarowe) pierwsze ... drugie ... trzecie ... czwarte ... piąte ... Krystalografia: elementy symetrii, klasy symetrii, układy krystalograficzne Własności fizyczne minerałów Optyka - budowa i obsługa mikroskopu polaryzacyjnego, preparaty, tok badań mikroskopowych, pokaz cech mikroskopowych Zajęcia 1 Kolokwium nr 1: tok badań mikroskopowych, własności fizyczne minerałów Rudy (Cu, Zn, Pb, Fe, Ni, Cr, As, Mn, polimineralne) Minerały skałotwórcze skał magmowych Zajęcia 2 Kolokwium nr 2: rudy, minerały skałotwórcze Skały magmowe Minerały skałotwórcze skał osadowych Zajęcia 3 Kolokwium nr 4: skały magmowe, minerały skał osadowych Skały osadowe (okruchowe, chemiczne, organogeniczne) Zajęcia 4 Kolokwium nr 5: skały osadowe Minerały i skały metamorficzne Zajęcia 5 Warunki zaliczenia obecność (dopuszczalna jedna nieobecność) 4 kolokwia (uzyskanie średniej z kolokwiów przynajmniej 51%) 6 sprawozdań z opisu makro i mikroskopowego minerałów i skał: - opis makroskopowy rud i minerałów rudnych - opis mikroskopowy minerałów skałotwórczych skał magmowych - opis mikroskopowy skał magmowych - opis mikroskopowy minerałów skałotwórczych skał osadowych - opis mikroskopowy skał osadowych - opis mikroskopowy skał metamorficznych Literatura Przewodnik do petrografii – praca zbiorowa pod red. A. Maneckiego i M. Muszyńskiego, Kraków 2008. Mineralogia i petrografia – E. Liber-Madziarz, B. Teisseyre, Wrocław 2002. Mineralogia i petrografia dla górników – L. Chodyniecka, W.Gabzdyl, T. Kapuściński, Katowice 1993. Mineralogia ogólna - A. Bolewski, J. Kubisz, A. Manecki, W. Żabiński, Warszawa 1990. Petrografia - A. Bolewski, W. Parachoniak, Warszawa 1990. ZAJĘCIA 1 Cechy minerałów krystalografia własności fizyczne minerałów budowa i obsługa mikroskopu tok badań mikroskopowych Podjęcia podstawowe MINERALOGIA - to nauka zajmująca się badaniem minerałów. Głównym zadaniem mineralogii jest poznanie budowy wewnętrznej minerału, morfologii jego kryształów, genezą, występowaniem, asocjacjami oraz chemizmem. PETROGRAFIA - nauka o skałach, zajmuje się składem i właściwościami fizycznymi i chemicznymi skał. SKAŁA - to zespół minerałów (jeden, kilka), powstały na skutek geologicznych lub kosmologicznych procesów. MINERAŁ – pierwiastek, związek lub jednorodna mieszanina pierwiastków lub związków chemicznych, w warunkach normalnych o stałym stanie skupienia, powstała w wyniku procesów
(…)
…
układ regularny
Pokrój kryształów
kalcyt
tabliczkowy
(a ≠ b ≠ c)
listewkowy
(a ≠ b « c)
gips
Przykłady:
skalenie
kalcyt
gips
układ rombowy
Pokrój kryształu
płytkowy (a ≈ b > c)
muskowit
blaszkowy i łuseczkowy
(a ≈ b » c)
Przykład:
miki – muskowit, flogopit
układ tetragonalny
Pokrój kryształu
akwamaryn
słupkowy
(a ≈ b < c)
pręcikowy (a ≈ b « c)
igiełkowy (a ≈ b « c)
włóknisty (a ≈ b « c)
układ tetragonalny
Przykłady:
kwarc β
amfibole
akwamaryn
Barwa
- uzależniona od tego, jaką część widma światła białego absorbuje
badany minerał
minerały bezbarwne
(achromatyczne)
minerały barwne
(idiochromatyczne)
minerały zabarwione
(allochromatyczne)
kwarc β
piroksen
ametyst
Rysa
- to barwa sproszkowanego minerału
minerały barwne – barwna rysa
minerały zabarwione i bezbarwne – rysa biała
Przezroczystość
- to zdolność minerału do przepuszczania światła
minerały przezroczyste (np. diament)
minerały przeświecające (= półprzezroczyste, np.
chalcedon)
minerały nieprzezroczyste (np. piryt, galena)
Połysk
- zdolność minerału do odbijania światła
szklisty
(np. skalenie, oliwin)
metaliczny
połysk szklisty
w oliwinie
(np. galena, magnetyt)
tłusty
(np. kwarc na przełamie)
perłowy
połysk perłowy
w muskowicie
(np…
…,
kobalt wykazują podatność magnetyczną
Minerały można podzielić na 4 grupy:
silnie magnetyczne (np. magnetyt, maghemit,
pirotyn),
średnio magnetyczne (np. syderyt,hematyt,
granaty, ksenotym)
słabo magnetyczne (np. limonit, monacyt, piryt)
niemagnetyczne (np. kwarc, kalcyt, skalenie, gips).
Optyka - budowa i obsługa
mikroskopu polaryzacyjnego,
preparaty, tok badań
mikroskopowych, pokaz cech
mikroskopowych…
… regularny
Układ regularny ma trzy
osie krystalograficzne
xyz ustawione względem
siebie prostopadle (α = β
= γ = 90º). Na osiach
tych są odcięte równe
odcinki a = b = c. W
układzie tym krystalizuje
wiele metali rodzimych,
siarczków (piryt, galena),
granaty, halit.
Symetria układów krystalograficznych
Układ krystalograficzny
Symetria
minimum
maksimum
trójskośny
L1 lub C
C
jednoskośny
L2 lub P
L2 + P + C…
…. muskowit, gips)
jedwabisty
(np. azbest)
diamentowy
(np. diament)
matowy
(np. jaspis)
połysk matowy
w jaspisie
Łupliwość
- zdolność minerałów do pękania pod wpływem uderzenia bądź nacisku
na części ograniczone powierzchniami płaskimi
halit
rutyl
apatyt
piryt
Łupliwość
Minerały mogą wykazywać łupliwość w jednym lub
kilku kierunkach, np.
łupliwość jednokierunkowa – miki, gips
łupliwość dwukierunkowa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)