Międzynar. podział pracy - jest zjaw hist. i stanowi szczególną formę ewolucji społ. podziału pracy, dokonującego się między podm. prowadzącymi dział. gosp. w obrębie różnych organizmów państ. Zaistniał on, gdy proc. społ. podziału pracy osiągnął poz., przy którym asortymentowy i iloś ↑ prod. przekroczył chłonność r-ów nar. Pojawienie się trwałych nadwyżek prod. w jednych krajach i możl. ich zbycia w innych wytworzyły potrzebę rozwoju wymiany handl. i innych rodz. powiązań gosp. Głw. siłą napędową międzynar. podziału pracy jest rozwój tech., stwarzający możl. przemieszczania wzrastającej l. tow. na duże odl. W ujęciu stat. m.p.p. zakłada się przyjęcie osiągniętej jego str tow. i geog. za daną i niezmienną, w ujęciu dynamicznym zakłada się konieczność nieustających zmian w str prod. i handl. uwzgl. możl. rozwojowe gosp. i potrzebę jej adaptacji do war. światowych.
Czyn kształtujące m.p.p.: 1. wew - wiążą się ze specyficznymi właściwoś gosp. konkretnych krajów
a) war nat (położenie geog., klimat, stan zasobów, czyn demograf.)
b) poz. rozwo gosp. i str gosp. (zasoby kap., stan infras gosp., poz tech., rozw. sys. inst.)
c) czynniki systemowe (okr. cele i kier. rozwoju społ.-gosp. kraju i war. ich osiągania)
d) zdarz i syt. nieprzewidywalne (wojny, katastrofy naturalne, zaburzenia społ.)
2. zew - wiążą się z przekształceniami str w gosp. św jako całości (głw. znaczenie mają dla krajów małych i/lub KSR)
ToT: wsk okr. relację zmian cen lub ilości dóbr ex. do zmiany cen / ilości dóbr imp. przez poszczeg kraje (są TOT cenowe i realne - ilościowe). TOT poprawiają się jeśli ceny/ilość dóbr ex. rosną szybciej niż dóbr imp zwiększoną siłę nabywczą kraju.
Specjalizacja - ogr. asortymentu wytwarzanych wyr lub liczby realizowanych proc. tech. w celu zwiększenia efekty wykorzystania posiadanych czynn prod.; spec. stanowi war. osiągnięcia tzw. korzyści skali, tj. obniżenie jedn. K-ów: prod., BiR, unowocześniania aparatu wytw ↑wydajności pracy, ↓ cen wyrumocnienie poz. konkurencyjnej (chyba że spec.dot. dziedzin schyłkowych lub niestabil segm. R-ku)
TEORIE HANDLU MIĘDZYNAR.
1. doktryna słusznej ceny (XII-XIII w.) - handel jest korzystny dla partnerów jeśli dokonuje się go po „słusznej cenie”, tj. która gwarantuje zysk - ten kto prowadzi handel wykorzystuje różnice w obfitości tow. w różnych kraj i za to że wzgl. tanim k-tem przyczynia się do lepszego zaspokojenia potrzeb d. społ. dolicza sprawiedliwy zysk - nie może więc tracić.
2. merkantylizm (XVI-XVII w.) - bogactwo nar. wynika z nadwyżki w handlu zagr., tak więc należy gromadzić zasoby kruszców i $, oraz prowadzić odp. polit. handl. (↑ ex i ↓ imp.); wg. tej teorii handel zagr. jest grą o sumie zerowej - jedni się bogacą k-em innych - zał. to skrytykował m.in. D.Hume, wskazująca na inflacyjny char, zjawiska.
(…)
…. rozwoju tech., itp.) 3. inne (potrzeba: wspól kształt infra, standaryzacji urządzeń, unifikacji sys. funkcjonowania)
Warunki: 1. komplementarność (wzajemne dopasowanie str gosp.) 2. odp infrast ( w tym rozwinięty transp., komunikacja, itp.) 3. sprzyjająca polit. ekon (wzajemne udzielanie preferencji, swobodny przepływ pracy i kap.)
Etapy: 1. strefa wolnego handlu (zniesienie ceł i ogr. Iloś…
…. klas teoria wymiany międzynar. (XIX .D.Ricardo lub R.Torrens) - oparta na teorii k-ów względnych: korzyści z hadlu zagr. wynikacją ze spec. krajów w prod. na własne potrzeby i ex. tych dóbr, które mogą wytwarzać wzgl. taniej niż w innych krajach. Jeśli kraj A dysponuje absolutną przewagą nad krajem B w prod. 2 różnych dóbr: X i Y, to powinien spec. się w prod. i ex tego tow, przy którym jego przewaga mierzona wydajnością pracy jest stos. największa, a kraj B powinien prod. i eksp. ten tow., przy którym jego niekorzystna syt. ujawnia się w najmniejszym stopniu. Wymiana może być dla obu korzystna jeśli wyst. na poziomie pośrednim między ich wewnątrzkraj. relacjami wymiennymi (choć podział korzyści nie zawsze jest równy)
5. teoria obfitości zasobów (E.Heckscher, B.Ohlin + P.A.SAmuelson) - przesłanką rozwoju handlu zagr. jest wyst. między krajami relatywnych różnic k-ów i cen, które wynikają z odmiennego wyposażenia w dwa podst. czynniki prod.: pracę i kap. Tak więc kraj lepiej wyposażony w kap. powinien spec. się w prod. i eksp. dóbr kapitałochł, bo wymagają wykorzystania czyn bardziej obfitego i przez to tańszego.
a) paradoks Leontiefa - w latach 45-70 USA imp. tow. i usł. kapitałochł, a ex…
…. (parytet); w stos. z zagr.: złoto jako jedyna wal rezerwowa, swoboda wywozu i przywozu złota i banknotów, stałość kursów wynikających z porównania parytetów złota w wal kraj. i zagr. (przyczyny upadku: niezależność S złota od D na nie, wynikająca z wlk. transakcji wyrównawczych na św i trudności płatnicze zw. z wlk. kryzysem)
Sys. z Bretton Woods: zasada wymienialności walut (wymienial gwara przez BC…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)