42. Na czym opiera się i czemu służy metoda dialektyczna w filozofii Hegla? Wyjaśnij znaczenie pojęcia irracjonalizm. Georg Wilhelm Friedrich Hegel (ur. 27 sierpnia 1770r . w Stuttgarcie , zm. 14 listopada 1831r . w Berlinie ), niemiecki filozof , twórca klasycznego systemu idealistycznego. Hegel urodził się w Stuttgarcie w rodzinie urzędnika. Początkowo studiował teologię w Tübingen , a jego kolegami ze studiów by li Friedrich Hölderlin i Friedrich Schelling . Filozofią zajął się dopie ro w 1801 roku, wykładając początkowo na uniwersytecie w Jenie , potem w Heidelbergu i Berlinie . Zdobył za życia wielu uczniów ( heglizm ) i pozycję największego niemieckiego filozofa. Umarł w czasie epidemii cholery , która wybuchła w Berlinie w 1831 r. Źródłem intelektualnym filozofii Hegla była filozofia neoplatońska , kantyzm , fichteanizm ale także elementy gnostyckie szwabskiego pietyzmu . Najważniejsze dzieła Hegla to: Phänomenologie des Geistes ( 1807 ) Wissenschaft der Logik ( 1812 - 1816 ) Enzyklopädie der philosophischen Wissenschaften im Grundrisse ( 1817 - 1831 ). System nauki Georg Wil helm Friedrich Hegel zamierzał zbudować całkowity system nauki, pojmując go jako całościową, a więc jedyną możliwą formę przedstawiania prawdy w nauce. "Prawda jest całością. Całością zaś jest tylko taka istota, która dzięki swemu rozwojowi dochodzi do swojego ostatecznego zakończenia". System filozofii Hegla składać się miał z trzech części: logika - nauka o idei w sobie i dla siebie "w jego całkowitej abstrakcji", składająca się z logiki subiektywnej (zajmującej się teorią bytu i wiedzy) oraz logiki obiektywnej (zajmującej się teorią pojęć); filozofia przyrody - nauka o idei w jej innobycie (którą podzielił na mechanikę, fizykę i organikę); filozofia ducha - nauka o idei, która powraca z innobytu do siebie. Filozofia ducha Duch subiektywny Podstawową kategorią filozofii Hegla jest duch (świadomość), który wyobcowuje się i ponownie się jedna ze sobą. Poprzez filozofię duch poznaje samego siebie jako podmiot i jako substancję. Podstawą poznania i jednocześnie podstawą rzeczywistości jest dialektyka . Podstawowa reguła dialektyki heglowskiej jest następująca: "Każda teza zawiera już w sobie antytezę, obydwie zaś zostają zniesione w syntezie". Mimo tego zniesienia, synteza zapośrednicza w sobie zarówno tezę, jak i antytezę. Duch subiektywny występuje w trzech różnych formach: duch wyłaniający się z przyrody i określony w sposób bezpośredni (badany przez antropologię ); świadomość przeciwstawiająca się zastanej przyrodzie (badana przez fenomenologię );
(…)
… kantowskiego. Przedstaw istotę sporu o uniwersalia. Immanuel Kant (ur. 22 kwietnia 1724 r. w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 r. tamże), niemiecki filozof, syn ubogiego rzemieślnika, który wybił się do pozycji profesora logiki i metafizyki na Uniwersytecie Królewieckim. Immanuel Kant spędził całe życie w Królewcu. Nigdy nawet nie podróżował po innych regionach Niemiec. Całe swoje życie poświęcił karierze…
… sądu syntetycznego a priori, z którego dałoby się wywieść całą resztę wiedzy.
Synteza empiryzmu i racjonalizmu
Kant stwierdził, że obie strony były w błędzie. Już David Hume dowiódł, że bez sądów syntetycznych a priori nie da się zbudować żadnego systemu wiedzy i że "ukryte założenia" są obecne nawet w tak oczywistych pojęciach jak przyczynowość.
Kant wychodząc z gruntu empirycznego zauważył…
… formami poznania, a pytania te dotyczą bytów zewnętrznych, do których nie mamy dostępu przez docierające do nas bodźce. Bodźce - obojętnie duchowe czy zmysłowe - nigdy nie będą nam mogły dowieść istnienia źródeł tych bodźców, co już wcześniej zauważyli David Hume oraz George Berkeley. Gdybyśmy byli w hipotetycznej sytuacji, w której nasz mózg byłby podłączony do "maszyny fantomatycznej" generującej…
… absolutnym Kant był więc agnostykiem.
Etyka czyli imperatyw kategoryczny i imperatyw obowiązku
W podobny sposób, wykorzystując "formy umysłu praktycznego", Kant starał się zbudować też swoją etykę, która nie opierałaby się na żadnej teorii bytu (wierze w Boga, materializmie czy naturalizmie), lecz byłaby prostą analizą wspólnych wszystkim ludziom form poznania w zakresie moralności. Poszukując wspólnej wszystkim ludziom formy umysłu praktycznego, która odpowiada za ich wybory moralne, Kant doszedł do wniosku, że można ją sformułować w jednym zdaniu jako jego słynny imperatyw kategoryczny:
Postępuj zawsze tak, jakbyś chciał, aby postępowano w stosunku do ciebie. Imperatyw Kategoryczny: "Postępuj tylko według takiej maksymy, dzięki której możesz zarazem chcieć, żeby stała się powszechnym prawem" - cytat z książki…
… akademickiej i twórczości filozoficznej.
Oprócz kształcenia studentów prowadził przez całe życie badania filozoficzne, które stały się fundamentem krytyki filozoficznej - metody filozofii, która rozwija się do dzisiaj. Do efektów pracy Kanta odwołuje się mniej więcej połowa współczesnej filozofii - od neokantyzmu przez nominalizm i fenomenologię po pozytywizm logiczny.
Poglądy filozoficzne Kanta
Podstawą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)