To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Usłonecznienie Pod tym mianem określa się czas operacji Słońca, czyli czas, w którym promieniowanie bezpośrednie dochodzi do powierzchni terenu. Usłonecznienie mierzy się jako sumę dobową (dokładniej - dzienną; w godzinach i minutach lub godzinach i ich częściach dziesiątych) operacji Słońca, sumę miesięczną i sumę roczną. Usłonecznienie dobowe zależne jest od trzech czynników: długości dnia (określonej przez czynniki astronomiczne - datę i związaną z nią wartością deklinacji Słońca oraz szerokości geograficznej miejsca obserwacji. Ten zespół czynników określa tak zwane usłonecznienie maksymalnie możliwe (Um); czas od momentu wschodu Słońca do momentu jego zachodu), zachmurzenia, które ogranicza możliwość dotarcia promieni słonecznych do powierzchni (czynnik meteorologiczny), zespołu czynników topograficznych (rzeźba terenu), który może powodować zacienienie terenu przez znajdujące się w otoczeniu miejsca pomiarów elewacje (wyniosłości terenowe) lub własne cechy powierzchni (nachylenie i ekspozycję danej powierzchni - np. przy nachyleniu terenu przeciwnym do azymutu Słońca i kącie nachylenia większym od wysokości Słońca w danym momencie do danej powierzchni nie będą dochodziły promienie słoneczne). Ten ostatni czynnik ma duże znaczenie na lądzie (zwłaszcza w górach i innych terenach silnie rozciętych), przyczyniając się do silnego lokalnego zróżnicowania dopływu promieni słonecznych do powierzchni terenu, gdzie może być przyczyną silnego zróżnicowania warunków topoklimatycznych. Na morzu, gdzie nie występuje osłonięcie widnokręgu, nie odgrywa żadnej roli. Usłonecznienie rzeczywiste (Ur) jest wyrażone w godzinach i ich częściach dziesiątych i stanowi wynik pomiarów heliograficznych (patrz: heliograf). Usłonecznienie względne (Uw) określa w jakim procencie (ułamku) maksymalnie możliwego czasu usłonecznienia (Um) odnotowano na danej stacji występowanie usłonecznienia rzeczywistego. Określa się je jako: Uw = (Ur / Um) [usłonecznienie wyrażone w ułamku] lub Uw = (Ur / Um) * 100% [w procentach]. Na stacjach lądowych usłonecznienie możliwe oblicza się jako usłonecznienie możliwe wynikające z działania czynnika astronomicznego minus czas, w jakim na danej stacji występuje zacienienie, co wynika z działania czynnika topograficznego (zacienienie związane z zasłonięciem widnokręgu). Usłonecznienie względne w sposób najbardziej poglądowy charakteryzuje działanie czynnika meteorologicznego w kształtowaniu usłonecznienia; niweluje ono bowiem wpływ zmiennej długości dnia, jednak w małym stopniu informuje o rzeczywistej (bezwględnej)
(…)
… do ustawiania heliografu na szerokość
geograficzną miejsca obserwacji.
Heliograf musi być zainstalowany w miejscu, do
którego dostęp promieni słonecznych jest
swobodny (w otoczeniu nie mogą znajdować się
obiekty zacieniające heliograf), precyzyjnie
zorientowany względem stron świata (oś przyrządu
zgodna z przebiegiem południka lokalnego,
otwarcie na S na półkuli północnej, na N na półkuli
południowej…
…, długie, silnie ugięte w dół; paski jesiennowiosenne, proste i paski zimowe, krótkie). Każdy rodzaj pasków wsuwa się w specjalne,
dostosowane do rodzaju paska wycięcia.
Heliografy Campbell - Stockesa rozpoczynają notować usłonecznienie dopiero od
momentu, w którym natężenie promieniowania słonecznego jest równe i przekracza 0.3
cal/cm^2/min (209 W/m^2). Z tego względu nie odnotowują usłoneczniena krótko po
wschodzie i przed zachodem Słońca, gdy wysokość Słońca jest mniejsza od 3°. W wysokich
szerokościach powoduje to zdecydowane zafałszowanie wyników pomiarów zimą, gdyż
2
okres, w którym wysokość Słońca jest niższa od 3° może być długi. Jednocześnie heliografy
C-S notują usłonecznienie również wtedy, gdy przy większych wysokościach Słońca niebo
jest przesłonięte chmurami wysokimi lub cienką warstwą chmur…
… taką samą wartość usłonecznienia. Ponieważ można przyjąć, że średnia
refrakcja atmosferyczna jest jednakowa w skali globu, strata (zmniejszenie się)
usłonecznienia "zimą" (krótszy dzień) jest dokładnie rekompensowana wzrostem
usłonecznienia w okresie "lata" (dłuższy dzień).
1
Związki usłonecznienia z zachmurzeniem nie są proste, wykazują silne zróżnicowanie
regionalne. Choć usłonecznienie wiąże…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)