To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1 METAMORFIZM METAMORFIZM (gr metamorphosis – przeobra Ŝ enie) to zespół procesów prowadzących do przeobraŜenia skał. Polega na działaniu temperatury i ci ś nienia o wartościach wyŜszych niŜ na powierzchni Ziemi, niekiedy takŜe na oddziaływaniu czynników chemicznych . Zmianom ulegać moŜe skład mineralny, budowa wewn ę trzna, a czasem równieŜ skład chemiczny skały. np. granit gnejs Metamorfizmowi ulegają zarówno skały magmowe jak i osadowe, a takŜe istniejące juŜ skały przeobraŜone. Procesy metamorficzne przebiegaj ą w gł ę bi skorupy ziemskiej, gdzie temperatura i ciśnienie są podwyŜszone. Metamorfizm moŜe teŜ działać na powierzchni, np. pod wpływem gorących law lub upadku meteorytu (metamorfizm impakcyjny) Temperatura ma największe znaczenie w procesach metamorficznych. PodwyŜszona temperatura jest odzwierciedleniem ogólnego gradientu termicznego lub bliskości intruzji plutonicznych. Ci ś nienie w gł ę bi skorupy ziemskiej pochodzi od ci ś nienia nadkładu (ciśnienie statyczne) albo jest wynikiem procesów tektonicznych ( ciśnienie dynamiczne) Ciśnienie wytworzone przez naciski tektoniczne i do pewnej głębokości przez cięŜar nadkładu jest ci ś nieniem kierunkowym , jednostronnym i nie przekracza 300 kPa (3000 atm). W głębi skorupy ziemskiej cięŜar nadkładu wywołuje ci ś nienie hydrostatyczne (petrostatyczne), czyli skierowane we wszystkich kierunkach. Z uwagi na główna przyczynę wywołującą przeobraŜenia wyróŜniamy szereg rodzajów metamorfizmu : 1. Metamorfizm termiczny – kontaktowy ma miejsce w sąsiedztwie intruzji magmowych w wyniku wysokiej temperatury, która ma tu decydujące znaczenie. Powstają marmury z przeobraŜenia wapieni, kwarcyty z piaskowców kwarcowych. 2 Jeśli piaskowce są wieloskładnikowe, minerały reagują ze sobą i moŜe powstać skała wyglądająca jak gnejs lub wręcz gnejs Zasięg przestrzenny metamorfizmu termicznego jest uzaleŜniony od temperatury magmy (lawy), czasu jej oddziaływania na skały otaczające i od rodzaju skał
(…)
… – zdominowana przez duŜe, izometryczne blasty; warstewki złoŜone
głównie z kwarcu i skaleni, między którymi leŜą warstewki złoŜone z minerałów
blaszkowych, na ogół biotytu.
Łupkowa – typowa dla skał bogatych w minerały blaszkowe i kwarc. W takich
skałach jest doskonale czytelna foliacja (równoległe ułoŜenie blastów), widoczna jest
oddzielnośc płytkowa.
WAśNIEJSZE SKAŁY METAMORFICZNE
ŁUPKI - stanowią obszerną…
… odnosi się
do kaŜdej skały metamorficznej o wyraźnie łupkowej teksturze.
7
KWARCYTY - powstają najczęściej z przeobraŜenia piaskowców kwarcytowych. Głównym
minerałem budującym tę skałę jest kwarc. Jako domieszki występują czasem takie minerały
jak: muskowit, skalenie, granaty. Tekstura kwarcytu jest najczęściej bezładna, niekiedy
jednak występuje złupkowacenie - mówimy wtedy o łupkach kwarcytowych…
…
biotyt
pirokseny
2. minerały będące produktem procesów metamorficznych np. chloryty, talk, epidot,
grafit, dysten, chryzotyl (azbest), antygoryt
chloryt
dysten
grafit
chryzotyl (azbest chryzotylowy)
talk
epidot
5
Przykłady zachowania się niektórych minerałów w warunkach metamorfizmu.
min.ilaste
oliwin
glaukonit
limonit
miki
chloryty, serpentyn
epidot, chloryt
magnetyt, hematyt
Skały metamorficzne…
… z podręcznika Thomson, Turk
„Modern physical geology”
2. Metamorfizm dynamiczny (dyslokacyjny) przebiega pod wpływem duŜego ciśnienia
w strefach fałdowych. Temperatura nie odgrywa Ŝadnej roli lub minimalną. Ciśnienie
kierunkowe powoduje, Ŝe minerały, głównie o pokroju blaszkowym, układają się
prostopadle do działającego ciśnienia. Powstają np. łupki krystaliczne (przeobraŜone
z drobnoziarnistych skał…
… się wzdłuŜ szczelin i powierzchni warstwowania skał.
Jeśli skała jest drobno warstwowana, lub szczeliny są bardzo liczne, tworzy się swoista skała
mieszana, złoŜona z mniej lub bardziej przetopionego i przekrystalizowanego nowego
materiału dostarczonego przez intruzję. Proces ten nazywa się migmatyzacją, a skały
powstałe w jego wyniku – migmatytami.
3
Migmatyty towarzyszą niektórym batolitom, tworząc wokół…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)