To tylko jedna z 41 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
LIPIDY Lipidy są heterogenną grupą związków organicznych nierozpuszczalnych w roztworach wodnych, rozpuszczalnych w organicznych rozpuszczalnikach. Należą tu pochodne kwasów tłuszczowych (tłuszcze proste i złożone) jak i szereg związków o charakterze wtórnych metabolitów, strukturalnie odmiennych od kwasów tłuszczowych. Ze względu na budowę chemiczną dzielą się: 1. Tłuszcze proste (zbudowane z kwasów tłuszczowych i alkoholu) do których należą: a. lipidy właściwe, czyli TRIACYLOGLICEROLE (glicerol zestryfikowany kwasami tłuszczowymi), b. woski (kwasy tłuszczowe i długołańcuchowe alkohole jednowodorotlenowe). 2. Tłuszcze złożone (obok kwasów tłuszczowych i alkoholu zawierają dodatkowe składniki): a. fosfolipidy, b. glikolipidy, c. glukocerebrozydy. 3. Lipidy izoprenowe (terpenoidy): a. steroidy (sterydy i sterole), b. karotenowce. Ze względu na obecność wiązań podwójnych: a. nienasycone, które w łańcuchu węglowodorowym posiadają wiązania podwójne - tłuszcze te występują w dużych ilościach w roślinach i zwykle w temperaturze pokojowej są ciekłe, b. nasycone, które w łańcuchu węglowodorowym posiadają wyłącznie wiązania pojedyncze; tłuszcze te są produkowane przede wszystkim przez organizmy zwierząt. Klasyfikacja lipidów Lipidy pełnią różne funkcje Funkcja Lipidy Składniki błon komórkowych Tłuszcze zapasowe Elementy łańcuchów transportujących elektrony Fotoprotekcja Ochrona błon przed działaniem wolnych rodników Ochrona powierzchni przed działaniem wody Modyfikacja protein: 1. błonowych: • acetylacja • prenylacja • inne modyfikacje 2. Błonowych i rozpuszczalnych: • Glikozylacja Sygnaling: Obrona anty patogenowa Glicerolipidy Sfingolipidy Sterole Triacyloglicerole Woski Chlorofil i inne pigmenty Ubichinon, plastochinon Karotenoidy Tokoferole Kwasy tłuszczowe o długich łańcuchach węglowych (kutyna i suberyna) Triterpenoidy Nasycone kwasy tłuszczowe (14:0 i 16:0) Pirofosforan fernasylu i geranylogeranylu Fosfatydyloinosytol, ceramidy Dolichol Hormony sterydowe (testosteron, estriadol, progesteron, kortykosterydy, ektyzon, brazynosteroidy), fosforany inozytolu, diacyloglicerol, ABA, gibereliny, jasmonian Olejki eteryczne, gumy, kauczuk Katabolizm tłuszczów zapasowych (tłuszcze proste) dostarcza organizmom dwukrotnie więcej energii niż utlenianie cukrów Tłuszcze proste Stanowią materiał zapasowy zarówno roślin jak i zwierząt
(…)
…
obficie występują w nasionach roślin oleistych, lisciach i
owocach oliwki i awokado.
Tłuszcze proste
B. Woski
Stanowią mieszaninę kwasów tłuszczowych
długołańcuchowych alkoholi jednowodorotlenowych i innych
związków (aldehydy, ketony).
Zazwyczaj są wydzielane na zewnątrz powierzchniowych
komórek roślinnych (liscie) i zwierzęcych (np. pióra)
nadając im właściwości hydrofobowe i ochraniając…
… i złożonych
Tłuszcze proste syntetyzowane są w
RETIKULUM ENDOPLAZMATYCZNYM
Tłuszcze złożone:
1.Synteza fosfolipidów i sfingolipidów ma miejsce w:
PLASTYDACH,
CYTOPLAZMIE i
RETIKULUM ENDOPLAZMATYCZNYM
2. Synteza galaktolipidów zachodzi jedynie w PLASTYDACH
Synteza tłuszczów prostych i złożonych
I. Synteza nasyconych kwasów tłuszczowych
Komórki zwierzęce – CYTOPLAZMA
Komórki roślinne: CHLOROPLASTY…
… podwójnego wiązania
Etap 7 – uwalnianie nasyconego kwasu
tłuszczowego z ACP
I. Synteza nasyconych kwasów tłuszczowych
Etap 1. Synteza MALONYLO Co-A (przyłączenie CO2 do Acetylo-CoA)
Enzym: KARBOKSYLAZA Acetylo-Co-A (ACCaza) zbudowana z podjednostki karboksylazy
biotynowej (BC) i dwóch podjednostek karboksylotransferazy (CT). Grupą prostetyczną
enzymu jest BIOTYNA (BCCP - nośnik grup karboksylowych) .
W komórkach roślinnych występują dwie formy ACCazy
CYTOPLAZMA
PLASTYDY
BC, -CT i BCCP – kodowane przez
geny jadrowe; -CT – kodowana
przez geny plastydowe
Tylko forma plastydowa ACCazy uczestniczy w szlaku syntezy kwasów tłuszczowych;
Forma cytoplazmatyczna - synteza malonylo-CoA prekursora innych związków
I. Synteza nasyconych kwasów tłuszczowych
Etap 1 cd.
Synteza malonylo Co-A katalizowana…
…,
ZASTOSOWANIE: parafarmceutyki
obniżające poziom cholesterolu we
krwi, substrat do syntezy
progesteronu
Sterole roślinne
3. SAPONINY (glikozydy sterolowe:
tigosteina
diosgenina
sterol + cukier)
hekogenina
Żródło „roślinnych estrogenów”
Funkcje: związki odstraszające zwierzęta (toksyczne)
Zastosowanie praktyczne:
1.
2.
3.
Źródło roślinnych estrogenów (dosigenina)
Produkcja hydrokortyzolu (diosgenina…
…
Synteza kwasów tłuszczowych w cytoplazmie komórek
zwierzęcych (FAS Typu I)
wejście substratu
odwodnienie
wydłużenie łańcucha
redukcja
redukcja
U ssaków jest to dimer (250kDa x2); każdy
łańcuch zawiera TRZY FUNKCJONALNE
DOMENY:
DOMENA 1: aktywność transferazy acetylowej
(1), transferazy malonylowej (2) i syntetazy
ketoacylowej (kondensujaca) (3);
DOMENA 2: nośnik grup acylowych (ACP),
aktywność reduktazy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)