To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Mechanizm cyklu koniunkturalnego - synteza problemu.
Biorąca pod uwagę mechanizmy gospodarki rynkowej można stwierdzić, że u podstaw okresowych wahań aktywności gospodarczej leżą wahania popytu rynkowego. Popyt globalny w gospodarce składa się z popytu krajowego i zagranicznego. Spadek popytu zagranicznego może być istotnym czynnikiem osłabiającym koniunkturę wewnętrzną, ale jest to zjawisko wyjaśniające proces przenoszenia się trudności koniunkturalnych za granicą na rynek wewnętrzny danego kraju, ale nie tłumaczące wewnętrznych mechanizmów wahań koniunktury. Aby wyjaśnić dokładnie przyczyny wahań trzeba zwrócić uwagę na procesy zachodzące w wewnętrznych mechanizmach gospodarczych.
Cykl koniunkturalny polega na wahaniach aktywności gospodarczej, rozłożonych przedziale czasu, obejmujących kilka lat. Są to w istocie wahania oznaczające proces dostosowania się gospodarki do zmiennych warunków rynku poprzez wzrosty i spadki poziomu produkcji. Zakładając, że u podstaw cyklu koniunkturalnego leżą wahania popytu wewnętrznego, należy przyjąć, że nie są to główne wahania popytu konsumpcyjnego, które noszą charakter krótkookresowy, lecz zmiany w poziomie popytu inwestycyjnego. Te ostatnie dokonują się na przestrzeni dłuższego okresu. Zmiany poziomu działalności inwestycyjnej oddziaływują na poziom zatrudnienia, produkcji i dochodów w całej gospodarce narodowej. Występuje przy tym zjawisko, określające jako mnożnik i akcelerator. Oznacza to, że dany wzrost inwestycji prowadzi do jeszcze większego wzrostu globalnego dochodu i produkcji. Jeśli natomiast przedsiębiorstwa zamierzają zwiększyć przyszły poziom inwestycji - muszą w tym celu zwiększyć dotychczasowe tempo wzrostu produkcji. Proces zwiększania inwestycji i wywołany tym wzrost produkcji napotyka jednak pewne granice. Inwestycje i produkcja osiągają w pewnym momencie górny punkt zwrotny wyznaczony z jednej strony przez możliwości produkcyjne - z drugiej przez poziom popytu. Gdy punkt ten zostaje osiągnięty rozpoczyna się ruch w dół. Jest to także proces kumulacyjny. Spadek poziomu inwestycji powoduje skumulowany spadek produkcji, zatrudnienia, dochodów, a więc spadek popytu. Inwestycje osiągają dolny punkt zwrotny, od którego rozpoczyna się stopniowy ruch w górę. W charakterystyce mechanizmu cyklu koniunkturalnego trzeba uwzględnić działanie takiego czynnika, jakim są inwestycje w dziedzinie zapasów. Zmiany w poziomie zapasów przedsiębiorstw spełniają rolę czynnika spłaszczające amplitudę wahań w przebiegu koniunktury, a więc wydłużającego zarówno fazę ożywienia jak i spadku działalności produkcyjnej. Na czym polega w szczególności rola zapasów w przedsiębiorstwach?
Umożliwiają one przede wszystkim zaspokojenie niespodziewanych i szybkich zmian popytu - bez konieczności ponoszenia kosztów, jakie byłyby niezbędne dla odpowiedniego dostosowania produkcji do takich zmian. Jeśli więc popyt nagle wzrośnie - nie trzeba w tym celu w krótkim okresie zwiększać produkcji, korzystając dla jego zaspokojenia z zapasów.
(…)
… mogą się one, bowiem rozwijać bez związku z rynkiem dóbr konsumpcyjnych. Wynika to z faktu, że produkcja dóbr inwestycyjnych służy w pierwszym rzędzie zaspokajaniu popytu produkcyjnego, a więc zwiększaniu zasobu maszyn i urządzeń, które dopiero w następnych fazach zastosowania przyczynią się do wytwarzania dóbr konsumpcyjnych. Względna zależność rozwoju gałęzi inwestycyjnych od popytu konsumpcyjnego wiąże się również z faktem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)