Tematy na kolokwium bakus - czworoboczna płyta będąca najwyższą częścią głowicy kolumny. W porządku doryckim i toskańskim płytka jest kwadratowa, w jońskim i korynckim ma kształt prostokąta o zdobionych i zaokrąglonych krawędziach. Na abakusie spoczywa najniższa część belkowania, czyli architraw. Agora - W starożytnej Grecji agora - był to główny plac miasta. Agora była miejscem, gdzie czasami odbywały się zgromadzenia obywateli.Początkowo była nieplanowa, o niezbyt wyraźnych granicach, często jej plan był zaburzony budynkami o charakterze publicznym lub religijnym, czy przebiegającą ulicą.Od ok. V wieku p.n.e. tzw. agora jońska miała najczęściej kształt prostokątu, który - począwszy od okresu klasycznego - otaczały portyki kolumnowe (stoa). Przez jej środek z reguły przechodziła główna ulica miasta. Na agorze znajdowały się zazwyczaj budowle o przeznaczeniu religijnym i publicznym, mównice i siedzenia dla urzędników oraz śmietniki .Wejście do agory miało niekiedy formę imponującej bramy, np. w Efezie, Priene czy Milecie.Do najbardziej znanych agor należy agora ateńska. Rzymskim odpowiednikiem agory było rzymskie Forum Liść akantu - motyw zdobniczy w formie stylizowanego liścia rośliny śródziemnomorskiej - akantu. Motyw znany i stosowany od starożytności w elementach architektury - przykładem jest głowica kolumny w porządku korynckim czy kompozytowym.Motyw akantu oprócz formy liścia, który znamy z kapiteli, przybiera jeszcze formę wici roślinnej lub rozety. Ambit - obejście. w budynku kościelnym obejście za głównym ołtarzem. Powstaje z przedłużenia naw bocznych wokół prezbiterium. Pojawiło się w średniowieczu. Najczęściej występuje w kościołach związanym z pielgrzymkami. {obręb) - obejście wokół domu lub dziedzińca klasztornego. Amfilada - (fr. enfilade) - szereg pomieszczeń (pokoi, sal) połączonych ze sobą drzwiami umieszczonymi w jednej linii. Takie ustawienie wewnątrz budynku, przy otwartych drzwiach, stwarza perspektywę widokową. Efektowne rozwiązanie stosowane w okresie renesansu, baroku, klasycyzmu w kształtowaniu wnętrz pałacowych oraz dworów w Polsce. W okresie XIX i początków XX w. rozwiązanie to stosowano także przy budowie miejskich kamienic. Amfiprostylos - mała świątynia grecka. Posiadała kolumnadę złożoną na ogół z czterech kolumn tylko w elewacji frontowej i tylnej. Przykładem takiego rozwiązania jest świątynia Ateny Apteros (Nike Bezskrzydła) na Akropolu. Amor Vacui - operowanie dużymi płaskimi powierzchniami bez ornamentu. Anulus - pierścień kamienny lub kilka pierścieni, zdobiących górną część trzonu kolumny, znajdował się pod echinusem kapitelu. Stosowany w porządku doryckim i innych od niego pochodzących. Apsyda (lub absyda), w architekturze pomieszczenie na rzucie półkola, półelipsy lub wieloboku, dostawione do budynku kościoła (zazwyczaj zamyka prezbiterium, czasem nawy boczne i ramiona transeptu). Występowała już w architekturze rzymskiej, stąd przejęta przez chrześcijaństwo. Apsydy półkoliste występowały od wczesnego chrześcijaństwa do romanizmu. Gotyk stosował przeważnie apsydy wieloboczne.
(…)
… baptysterium powstały w IV w. Z czasem rozbudowano je o dodatkowe pomieszczenia przeznaczone na przedsionek, sacrarium (pomieszczenie do przechowywania sprzętu liturgicznego), apsydę z ołtarzem. Po uproszczeniu ceremonii chrztu (XIII - XV w. baptysterium zastąpiono chrzcielnicą.
W Polsce baptysteria znajdują się w Poznaniu, Gnieźnie, Ostrowie Lednickim i w Wiślicy.
Bazylika - w architekturze tą nazwą określa…
… doryckim miał formę prostej gładkiej belki, w pozostałych (zobacz: porządki architektoniczne) jego płaszczyzna dzieliła się na trzy fasciae, z których najwyższa była najbardziej wysunięta. W mniej ścisłym znaczeniu architraw to profilowane obramienie drzwi i okien. Archiwolta - zdobione ornamentami, profilowane lico łuku, arkady, łuki zamykające portal, najczęściej bogato zdobione. Arkada - szereg łuków…
… - środkowy, poziomy człon belkowania z reguły leżący między architrawem i gzymsem. Bardzo często zdobiony płaskorzeźbami, był jednym z najbardziej ozdobnych elementów antycznych świątyń.
W porządku doryckim fryz składał się z następujących na przemian po sobie metop i tryglifów (tzw. fryz metopowo-tryglifowy). W porządku jońskim mamy już do czynienia z fryzem ciągłym ozdobionym reliefem o tematyce…
…. Charakterystyczna zwłaszcza dla porządku jońskiego. Nazwa pochodzi od greckiego karyatides czyli "dziewczyny ze wsi Karyai". Chodzi tu o kobiety sprzedane w niewolę po zburzeniu sprzyjającej Persom wsi Karyai. Były one zmuszane do ciężkiej pracy. Najbardziej znanym przykładem kariatyd są rzeźby z Erechtejonu, przybytku kultu dwóch bogów: Ateny i Posejdona. Wznosił się on na północnym krańcu ateńskiego Akropolu…
…, nieckowate, zwierciadlane, krzyżowo-żebrowe, gwiaździste...) stiuk - stucco, wyprawa; materiał zdobniczy nakładany na ściany i elementy arch. wnętrz (rzadziej elewacji); kształtuje się z niego elementy figuralne, ornamentalne albo arch. wnętrz; jedno- lub wielobarwny, także złocony; dekoracje wykonane w s. nazywamy sztukateriami stylobat - w staroż. architekt. sakralnej górna powierzchnia krepidomy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)