MATERIALIZM HISTORYCZNY
Karol Marks (1818 - 1883); Fryderyk Engels (1820-1895)
Sami siebie nazwali twórcami socjalizmu naukowego (odcinając się w ten sposób od tzw. socjalizmu utopijnego)
Materializm zakładał iż historia jest odzwierciedleniem konieczności dziejowej - uważali iż odkryli obiektywne prawidła rządzące biegiem dziejów i tym samym są w stanie antycypować rozwój historii
W „Tezach o Feuerbachu” Marks pisał iż filozof powinien zmieniać historię - nie jest to pogląd oryginalny gdyż tak sądzili już Platon, Arystoteles oraz myśliciele oświeceniowi
Człowiek jest „wytworem historii” - nie jest on „punktem wyjścia historii”----- „istota człowieka to nie abstrakcja tkwiąca w poszczególnej jednostce. Jest ona w swojej rzeczywistości całokształtem stosunków społecznych” --- w związku z tym co określa człowieka jest jakby poza nim ---- zrywa z tradycją samookreślenia: „abstrakcyjna jednostka należy w rzeczywistości do określonej formy społeczeństwa”
Odrzucają idealizm - wszystko co istnieje jest pewnym przejawem materii --- jednak w przeciwieństwie do materialistów oświeceniowych nie uznają materii za podstawę wszelkich zjawisk ale oceniają ją jako dynamiczną, wciąż stającą się pod wpływem gry przeciwieństw
Odrzucają całą filozofię którą uznają za spekulatywne rozważania o wyabstrahowanych ideach; ponadto filozofia zawsze była ideologią sankcjonującą (najczęściej nieświadomie istniejące stosunki społeczne)
Uważali że struktury myśli są powiązane ze strukturami ekonomicznymi.
Krytykowali Hegla za ślepą i fałszywą wiarę w emancypację ducha która miała ludzkość doprowadzić do wolności ---- wg nich to nie filozofia powinna zajmować się roztrząsaniem o wolności a ekonomia polityczna gdyż wszystko ma swe źródło w stosunkach produkcji (i tym samym w własności)
Zajmowali się też problematyką alienacji (obok dialektycznej koncepcji rozwoju historii element filozofii Hegla) --- w procesie produkcji człowiek wkłada w produkowany przedmiot pracę --- przedmiot ten alienuje się, odrywa się od swego bezpośredniego producenta i tym samym alienuje się też praca owego producenta
Przyczyna takiego stanu rzeczy tkwi w istnieniu własności prywatnej dodatkowo sankcjonowanego prawem
Prawdziwe wyzwolenie będzie możliwe tylko na drodze rewolucji która zmieni stosunki własności i w efekcie doprowadzi do likwidacji burżuazyjnego państwa stanowiącego jedynie nadbudowę istniejących stosunków własności
„Zniesienie własności prywatnej jest całkowitą emancypacją wszystkich ludzkich zmysłów i właściwości” --- człowiek „nowy” będzie mógł w pełni samodzielnie wytwarzać swój świat (gdyż ten nie będzie się alienował)
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)