W środku znajdziecie: rodzaje definicji, relacje międzynazwowe, funktory, predykaty, spójniki, definicja w tekście prawnym, alternatywa i dysjunkcja, koniunkcja, jasność tekstu prawnego ( doktryna claritas), ekwiwokacja i amfibolia. Wszystko dobrze wyjaśnione podzielone na wiele mniejszych kategorii.
1.Rodzaje definicji.
Definicja realna, jest to zdanie, posiadające taką charakterystykę pewnego przedmiotu, (przedmiotów) jakiegoś rodzaju, którą tym i tylko tym przedmiotom można przypisać; charakterystyka ma być tak dobrana, aby można było na jej podstawie wnioskować o możliwie wszystkich ważnych cechach tych przedmiotów; ma ona być najzwięźlejszym ujęciem wiedzy o przedmiotach danego rodzaju; jest to wypowiedz w języku pierwszego stopnia, formułuje twierdzenia o cechach wspólnych dla jakichś uprzednio wydzielonych przedmiotów; opiera się na założeniu, iż uprzednio widzieliśmy przedmioty, które zaliczymy do przedmiotów danego rodzaju.
Definicja nominalna, jest to wyrażenie podające informację o znaczeniu jakiegoś słowa (słów); podaje ona informacje o znaczeniu definiowanego słowa; jest wypowiedzią w języku drugiego stopnia; określa ona bezpośrednio jak w danym języku równoznacznie można zastępować wyraz, (wyrazy) słowami znanymi już co do znaczenia osobie, na użytek której podajemy definicję.
Np. słowo ,,adekwatny” oznacza tyle samo co „odpowiedni”, jeśli definicja jest dobra to sens nie ulegnie nie ulegnie zmianie.
Rodzaje definicji ze wg. na ich zadanie:
Definicja sprawozdawcza, wskazuje ona, jakie znaczenie ma czy też miał kiedyś wyraz definiowany w pewnym języku; składa nam sprawozdanie z tego, jak pewna grupa ludzi posługuje lub posługiwała się pewnym wyrazem czy wyrażeniem.
Np. W Polsce w dawnym języku myśliwych wyraz „kot” znaczy tyle, co „zając”.
Definicja ta ma odtwarzać takie znaczenie wyrazu, jakie ma on w danym języku; gdy definiowany wyraz nie ma wyraźnej treści (nazwa nieostra), to definicja ta musi tę nieostrość zachować; jeśli definicja ta wiernie złoży sprawozdanie o znaczeniu danego słowa to zdanie jest prawdziwe, jeśli niewłaściwie to zdanie jest fałszywe; podajemy ją wówczas, gdy ktoś nie zna ustalonego już znaczenia lub, gdy chcemy w toku rozmowy upewnić się, czy w ten sam sposób rozumiemy dany wyraz. Definicja projektująca, ustalają one znaczenie jakiegoś słowa na przyszłość, w projektowanym sposobie mówienia; przez tę definicję ustanawia się regułę znaczeniową, która danemu słowu lub zespołowi słów (dźwiękowi mowy lub napisowi) ma być w przyszłości nadawane znaczenie.
Np. „Kierownika suwnicy elektrycznej nazywać się będzie w niniejszej ustawie ”.
Definicja projektująca jest: Definicją konstrukcyjną, jeżeli ustala znaczenie pewnego wyrazu na przyszłość nie licząc się zupełnie z dotychczasowym znaczeniem tego wyrazu, jeśli takie wcześniej było;
(…)
… w (nawiasie), są to definicje nawiasowe.
W technice legislacyjnej używane są również definicje intencjonalne.
4. Alternatywa i dysjunkcja Alternatywa nierozłączna (zwykła) , jest to zdanie złożone, które jest zbudowane przy pomocy funktora alternatywy nierozłącznej, tutaj jako przybliżonego równoważnika funktora używa się słowa „ lub”; warunkiem prawdziwości alternatywy zwykłej jest prawdziwość choćby jednego argumentu zdaniowego;
warunkiem koniecznym dla fałszywości alternatywy zwykłej jest fałszywość obu zdań składowych;
np. „Nabywca otrzymał części zamienne lub bon na bezpłatną naprawę”; stwierdza się, że nabywca otrzymał przynajmniej jedno, a nie wyklucza się, że otrzymał i części i bon
Alternatywa rozłączna, jest to zdanie złożone, które jest zbudowane przy pomocy funktora alternatywy rozłącznej, tutaj jako przybliżonego równoważnika funktora używa się słowa „ albo”; zdanie jest prawdziwe, gdy tylko jeden z argumentów zdaniowych jest prawdziwy oraz jeden i tylko jeden jest fałszywy;
np. „Nabywca otrzymał części zamienne albo bon na bezpłatną naprawę”; stwierdza się, że nabywca otrzymał jedno i tylko jedno z dwóch.
Dysjunkcja, jest to zdanie złożone, które jest zbudowane przy pomocy funktora dysjunkcji, tutaj jako przybliżonego równoważnika funktora używa się słowa „ bądź ..., bądź ”; zdanie jest prawdziwe, jeśli przynajmniej jedno ze zdań składowych jest fałszywy; prawdziwość obu zdań składowych jest warunkiem wystarczającym fałszywości dysjunkcji.
np. „Nabywca otrzymał bądź części zamienne bądź bon na bezpłatną naprawę”; stwierdza się, że nabywca nie otrzymał zarazem i części i bonu, co najwyżej jedno, a nie wyklucza się tego, że i nie otrzymał części i nie otrzymał bonu.
Używa się ich w mowie potocznej tylko wtedy, gdy nie wiemy, które ze zdań składowych jest prawdziwe, a które fałszywe.
5. Koniunkcja, jest to zdanie złożone, które jest zbudowane przy pomocy funktora koniunkcji, tutaj jako przybliżonego równoważnika funktora używa się słowa „ i” , „oraz”, słowa te traktowane są jako spójniki międzyzdaniowe; warunkiem wystarczającym…
… koło”.
Nazwa jednostkowa, jest to nazwa posiadająca tylko jeden desygnat.
Np. „Warta”, „autor trylogii”.
Nazwa ogólna, jest to nazwa posiadająca co najmniej dwa desygnaty.
Np. „stół”, „chłopak”.
Ze wg. na miejsce, jakie może zajmować nazwa w podmiotowo-orzecznikawym zdaniu postaci „X jest Y”
Nazwa indywidualna, jest to nazwa, która nadaje się do wstawienia jedynie w miejsce „X” w podmiotowo-orzecznikawym zdaniu postaci „X jest Y”, czyli nazwy indywidualne oznaczają swoje desygnaty niezależnie od cech tych desygnatów.
Np. „Poznań”, „Tomasz”.
Nazwa generalna, jest to nazwa, która nadaje się do wstawienia zarówno w miejsce „X” i w miejsce „Y”, czyli nazwy generalne oznaczają swoje desygnaty ze względu na cech tych desygnatów.
Np. „zwodzony most”, „najwyższa góra na świecie”.
Ze wg. na status…
… zdanie fałszywe;
spójnikiem implikacji jest „jeżeli..., to”;
oznaczamy go symbolem „→”;
argumenty dołączone do spójnika to poprzednik i następnik;
a powstałe z niego zdanie nazywamy implikacją.
Np. „Jeżeli 20 jest podzielne przez 4, to 20 jest podzielne przez 2”. Spójnik równoważności, jest to taki spójnik dwuargumentowy, który z dwoma zdaniami o tej samej wartości logicznej jako argument daje zdanie…
… w miejsce Y w podmiotowo-orzecznikowym zdaniu postaci „ X jest Y”.
Np. „Jan jest adwokatem”. Słowo: Jan - jest podmiotem,
Wyraz: jest - to łącznik Wyraz: adwokatem - to orzecznik.
„Jan” i „adwokat” to nazwy, do wyrazy te mogą stać się podmiotem względnie orzecznikiem w zdaniu, czyli nazwa oznacza obiekt, do którego się odnosi.
Ze wg. na ilość słów tworzących nazwę, rozróżniamy:
Nazwa proste, jest to nazwa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)