To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
KSZTAŁT ZIEMI
Teorie kształtu Ziemi były bardzo różne, na początku były teorie płaskiej Ziemi. Pierwsze wyobrażenia ludzi na temat Ziemi przedstawiały ją jako płaską powierzchnię spoczywającą na grzbietach zwierząt. Eratostenes podał dokładne wymiary Ziemi na podstawie kąta podania promieni słonecznych. W III wieku p.n.e. grecki filozof, ale właściwie geograf, astronom i matematyk, Eratostenes, jako pierwszy zmierzył wielkość Ziemi, a dokładność jego pomiaru do dzisiaj zaskakuje. Eratostenes, który był kierownikiem słynnej Biblioteki Aleksandryjskiej, zauważył, że w pewne dni w Asuanie najgłębsze studnie są oświetlane przez Słońce do samego dna, a wysokie słupy nie dają cienia. Oznacza to, że promienie słoneczne padają tam pionowo.
Na początku XVIII wieku pomiary geodezyjne (geodezja zajmuje się pomiarami Ziemi) wykazały, że nasza planeta nie jest idealną kulą. W latach 1735-1742 Francuzi zorganizowali dwie ekspedycje do Laponii i Peru w celu dokonania precyzyjnych pomiarów. Wykazano, że długość łuku południka odpowiadająca zmianie szerokości o 1 stopień jest większa w pobliżu bieguna, a mniejsza w pobliżu równika. Oznaczało to, że Ziemia jest spłaszczona przy biegunach i ma kształt zbliżony do kształtu elipsoidy obrotowej. Precyzyjne pomiary wykazały, że elipsoida obrotowa jest jedynie przybliżeniem kształtu Ziemi. Na określenie kształtu Ziemi używa się terminu "geoida".
W XVIII w dwie ekspedycje przemierzyły Ziemie i na tej podstawie obliczono i stwierdzono że:
40 077 km - równik (obwód)
40 009 km - obwód biegunowy
kształt Ziemi - elipsoida
kształt Ziemi z lądami i oceanami - geoida
Deniwelacje w poziomie mórz wynosiły do 200 m
Aleksander Wielki stwierdził, że Ziemia jest dla niego za mała, doszedł do doliny Indusu i tam dowiedział się, że Ziemia jest dużo większa niż myślał.
Mapy Eskimosów wybrzeża Grenlandii ok. 1000 lat temu - widać na niech, że lód był cofnięty o kilkaset km. Podobnie mapa Antarktydy na której widać topografię terenu bez lodu.
Mapa Ptolemeusza obejmowała Europę, Azję do Chin i Afrykę do równika - przez wiele wieków była fundamentem wiedzy o wyglądzie świata. Teoria geocentryczna
- na południe od równika- obszar lądowy nazwany „terra australis”
- jeżeli większość lądów jest na półkuli północnej to również na południu musi być, aby była równowaga
W Odrodzeniu nauka odżyła: Vasco da Gamma odkrył istotę wiatrów monsunowych, Magellan udowodnił że Ziemia jest okrągła (pierwsza wyprawa dookoła świata)
ŚREDNIOWIECZE
Kosmas- podróżował w oparciu o mapę Ptolemeusza i stworzył nową mapę
- centrum- Jerozolima
(…)
… szlaki handlowe, więc zaczęto szukać nowej drogi
Bartolomeo Diaz- postanowił sprawdzić co jest po drugiej stronie równika, dopłyną do Przylądka Dobrej Nadziei
Vasco da Gama- dopłynął do Mozambiku, spotkał Arabów
Krzysztof Kolumb- ziemia jest kulą, występują stałe wiatry
Ferdynand Magellan
- postanowił określić wielkość Ziemi
XIX- penetracja głębin kontynentów
Ostatnio poznane miejsca- bieguny
Północny- 190 zdobyty przez Pirego
Południowy- 1911- Amundsen
Do tej pory nie dotarliśmy wszędzie (jaskinie na Kubie w Meksyku, pd. Australia, Kaukaz)
Ukształtowanie powierzchni Ziemi:
- 71% obszar morski
- 29% obszary lądowe (większa ich część znajduje się na półkuli PN)
Na PN od równika lądy 39%, a na poł. 19%
Półkula laowa- 46,8% powierzchni
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)