Korzeń

doc.

Notatka zawiera m.in. takie informacje, jak: systemy korzeniowe, funkcje korzeni, przekształcenia korzeni, mikoryza, brodawki korzeniowe, roślin motylkowych, budowa pierwotna, merystem wierzchołkowy korzenia, przyrost wtórny korzenia, terminologia.

Dodatkowo notatka opatrzona jest rysunkami.

Notatka pozwoli na uzupełnienie i usystematyzowanie wiedzy z przedmiotu botanika. Umożliwi przygotowanie się do zajęć i egzaminu.

KORZEŃ
SYSTEMY KORZENIOWE
system palowy - większość nagozalążkowych i dwuliściennych
korzeń główny rosnący w dół oraz korzenie boczne
korzeń główny rozwija się z zawiązka korzeniowego zarodka - korzeń pierwotny rośliny
korzenie boczne rozwijają się z wtórnych merystemów wierzchołkowych
odgałęzienia I-rzędu (wyrastają wprost z korzenia głównego) rosną ukośnie lub poziomo
odgałęzienia kolejnych rzędów rozrastają się w różnych kierunkach
korzenie przybyszowe - paprotniki i jednoliścienne
w miejscu korzenia pierwotnego, który wcześnie przestaje rosnąć lub zanika, z podstawy pędu wyrastają liczne korzenie rozwijają się najczęściej z wtórnych merystemów na organach pędowych
system wiązkowy - jednoliścienne, paprotniki, niektóre dwuliścienne
system utworzony z korzeni przybyszowych, zwykle wiotkich i cienkich, w którym żaden korzeń nie góruje nad innymi
korzenie przybyszowe mogą się rozgałęziać
u niektórych dwuliściennych wytwarzających kłącza
rozmnażanie wegetatywne
FUNKCJE KORZENI
pobieranie wody i soli mineralnych
pobierana przez włośniki i cienkościenne komórki epidermy korzenia
przepływ wody przez korę pierwotną do endodermy odbywa się apoplastem (przez uwodnione ściany komórkowe)
przez komórki endodermy (apoplast blokują pasemka Caspary'ego) woda przechodzi poprzez protoplasty
we wnętrzu walca osiowego jest wciągana do cewek i naczyń drewna
przytwierdzanie rośliny do podłoża
mogą magazynować substancje zapasowe
tkanką spichrzową jest miękisz kory pierwotnej, drewna lub łyka miejsce syntezy niektórych substancji
aminokwasy, gibereliny, cytokininy, alkaloidy (nikotyna)
PRZEKSZTAŁCENIA KORZENI
korzenie spichrzowe
wytwarzane przez podstawową (górną) część korzenia, a także hipokotyl
korzenie grube i mięsiste (silnie wykształcony miękisz spichrzowy)
obecne u niektórych roślin dwuletnich (marchew , burak, rzodkiewka)
mogą się w nie przekształcać korzenie boczne i przybyszowe
* obecna czapeczka i budowa anatomiczna korzenia, brak zawiązków liści (np. dalia)
korzenie kurczliwe
zdolność skracania swych górnych części
* w skutek skracania się komórek kory pierwotnej, tracących wodę i obumierających
u roślin kiełkujących na powierzchni gleby, ale o pędach rosnących potem pod ziemiach (cebule, kłącza, bulwy pędowe)
wciągają roślinę głębiej w glebę
korzenie podporowe
dodatkowo umacniają roślinę w podłożu
korzenie przybyszowe, wyrastające z łodygi nad ziemią, a następnie rosnące w dół i wnikają do gleby
u roślin o wysokich nadziemnych pędach i niezbyt głębokim systemie korzeniowym lub rosnących na grząskim podłożu (kuku

(…)

… mineralnych z gleby
mikoryza jest powszechna u paprotników i nagonasienny6ch oraz u około 82% okrytonasiennych
ektomikoryza (mikoryza ektotroficzna)
grzybnia nie wnika do wnętrza komórek
grzybnia występuje w ryzosferze naturalnego środowiska gatunku
strzępki są kierowane chemotropicznie do wierzchołków korzeni za pośrednictwem wielocukrów wydzielanych przez czapeczkę i ryzodermę
* strzępki tworzą delikatny splot wokół wierzchołka
* strzępki wrastają między komórki ryzodermy a często do komórek kory
penetracja nie narusza ciągłości symplastowej ryzodermy i kory
sieć Hartiga
* strzepki tworzące rozgałęzienia typu palców dłoni, które oplatają komórkę z udziałem nierozpoznanych sygnałów pochodzących z tej komórki
* ściśle przylega do ścian komórek gospodarza
* stanowi aparat przenośnikowy grzyba…
…
* tak ścisła, że grzyb utracił zdolność rozmnażania płciowego
* grzyb często tworzy drzewkowate rozgałęzienia cienkich strzępek wewnątrz komórek, tzw. arbuskule
* może też tworzyć duże rozdęcia strzępek, gromadzące substancje zapasowe, zwane pęcherzykami (vesicles)
* grzybnia ekstramatrykalna zbudowana z kilku typów nieczłonowanych strzępek
grubych dystrybucyjnych
cieńszych absorpcyjnych, które tworzą…
… inicjalnymi charakteryzująca się stosunkowo słabą aktywnością podziałową (brakiem lub nieczęstą syntezą DNA). QC ma kształt ma kształt półkuli, soczewki lub dysku. Komórki w tej strefie maja w większości ilość DNA równą 2c, jąderka są małe, mniejsza jest ilość RNA i białek, mniejsza jest także aktywność polimeraz RNA.
1
merystem wierzchołkowy korzenia
paproci rośliny nasiennej
…
... zobacz całą notatkę