Koncepcje rozwoju współczesnej ekonomii
Szkoła austriacka jako prekursor teorii użytecznoći Twórcą szkiły austiackej był Carl Menger. Rozwijała się ona na przełomie XIX i XX wieku w Austii. Koncepcje szkoły austriackiej oprate były na nastepujących założeniach metodologicznych:
a) analiza zachowania się wyodrębnionych podmiotów gospodarujących, maiała często charakter dedukcyjny. DEDUKCJA - (od szczegółu do ogółu), to rodzaj rozumienia logicznego mającego na celu dojście do określonego wniosku na podstawie założonego wcześniej zbioru przesłanek. Przeciwieństwem dedukcji jest INDUKCJA czyli tworzenie praw ogólnych na podstwie obserwacji jednostkowych lub też danych empirycznych.
b) na rynku panuje wolna, niczym nie skrępowana konkurencja
c) przyjęcie zasady HOMO ECONOMICUS - człowieka gospodarującego, jest to podmiot, który dąży do maksymalizacji zysku przy minimalnych kosztach. Jest to ekonomiczna interpretacja szerszej koncepcji natury ludzkie, zgodnie z którą człowiek dąży do maksymalizacji przyjemności i minimalizacji przykrości.
d) nadanie priorytetu badaniom procesów cyrkulacji (obieg towarów) w stosunku do procesów produkcji. W ramach szkoły austriackiej upowszechniono definicję użyteczności, jest to indywidualnie określana psychologiczna ocena zdolności dobra czy usługi do zaspakajania konkretnej potrzeby. W tym ujęciu użyteczność jest pojęciem indywidualnym i subiektywnym, istniejącym tylko w świadomości nabywców. Prekursorem szkoły austriackiej był H. Gossen - za życia zupełnie nieznany, a później zapomniany.
I. ZASADA GOSSENA
Jeżeli powtrzamy konsumpcję pewnego dobra, to jej subiektywnie odczuwana użyteczność zmniejsza się nieustannie, a poczynająć od pewnego poziomu próg konsumpcji może wykazywać nawet wartości ujemne. Oznacza to, że użyteczność może być zróżnicowana, w zależności od tego czy zaspakajamy potzrebę mniej lub bardziej odczuwalną. W wersji autorskiej Gossen przyjmował, że konsumpcja ma charakter (nieciągły) skokowy, dlatego funkcja użyteczności ma wykres słupkowy.
WYKRES GOSSENA
W szkole austiackiej pojawiły się spory co do oceny wartości, zapasu dobra. Dyskusja toczyła się przede wszystkim między Böhm-Bawerk a Wieser. Według Böhm-Bawerk'a użyteczność zapasu mierzymy jako sumę użyteczności jednostkowej od najmniejszej do najwiekszej. Obecnie I prawo Gossena, w którym konsumpcja jest już ciągła, znana jest mikroekonomi jako prawo malejącej użyteczności marginalnej (krańcowej).
Interpretacja Wieser'a głosiła natomiast, że jest to iloczyn wielkości zasobu pomnożony przez użyteczność krańcową, czyli użyteczność ostatniej konsumowanej jednostki dobra. Oznacza to, że w miarę powiększania się zapasu, jego użyteczność od pewnego momentu maleje. Pogląd Wieser'a był krytykowany przez większość ekonomistów jako niezgodny z powszechną interpretacją zachowań konsumentów.
(…)
… prawem równowagi konsumenta. Jeżeli zalożymy współzalezność konsumpcji wszytskich dóbr i jako punkt wyjścia potraktujemy uzyteczność całkowitą (globalną) to wówczas II prawo Gossena można interpretować nastepująco: w punkcie równowagi konsumenta ma miejsce wyrównywanie się pochodnych cząstkowych, funkcji użyteczności całkowitej względem konsumpcji róznych dóbr. W późniejszej, rozwinietej interpretacji…
…
* Użyteczność krańcowa jest określana przez pierwszą pochodną cząstkową funkcji użyteczności wzg danego dobra:
* Kształt krzywej obojętności konsumpcji:
od A do B zyskujemy niewielką ilość X2 a tracimy dużo dobra X1 od C do D tracimy niewiele X1 a zyskujemy dobro X2 w dużej ilości
Krańcowa stopa substytucji - odnosiła się początkowo do wielkości całkowitych, czyli ile trzeba dobra X2, aby zastąpic jednostkę…
… ma charakter ciągły, czyli funkcje użyteczności całkowitej i krańcowej są funkcjami ciągłymi, to funkcja użyteczności całkowitej osiąga maksimum gdy użyteczność krańcowa wynosi 0. UŻYTECZNOŚĆ CAŁKOWITA
UŻYTECZNOŚĆ KRAŃCOWA
Takie użycie ma swoje uzasadnienie matematyczne, bowiem użyteczność krańcowa jest pierwszą pochodną użyteczności całkowitej, a jeżeli pochodna jest równa 0, to funkcja może mieć…
…, ..., Xn - ilość spożytego danego dobra (np. puszka piwa, kg kiełbasy, paczka papierosów)
X - koszyki dóbr; duże zestwy dobra, składają się z wielu dóbr U(X1), U(X2), U(X3),...,U(Xn) - użyteczność koszyków
Sposób kardynalny = ordynalny → (jedyny przypadek, kiedy to zachodzi w dwóch sposobach) :
U(X1) > < U(X2) → U(X1) = U(X2)*
* preferencje tych dóbr są rownoważne
Przesłanki na których opiera się teoria…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)