To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Koncepcja ułomnych osób prawnych
Pojęcie ułomnych osób prawnych zawdzięczamy A. Wolterowi, który uważał, że obok osób fizycznych i osób prawnych istnieją takie jednostki organizacyjne, którym przepis prawny nie przyznaje osobowości prawnej, lecz tylko niektóre jej atrybuty (cechy typowe). Są to:
„struktura organizacyjna („jednostka organizacyjna”) wyposażona w organy,
posiadanie odrębnego majątku,
zdolność bycia podmiotem praw i obowiązków materialnoprawnych,
zdolność procesowa,
odpowiedzialność własnym majątkiem za zobowiązania”.
Nasuwa się więc pytanie, czy podział stosunków cywilnoprawnych na osoby fizyczne i prawne jest podziałem dychotomicznym, czy też - obok tych osób - istnieje trzecia kategoria podmiotów zwana ułomnymi osobami prawnymi?
Uregulowania prawne. Sporne poglądy
Zgodnie z art. 1 KC „Kodeks niniejszy reguluje stosunki cywilnoprawne między osobami fizycznymi i osobami prawnymi”. Z kolei art. 33 KC „Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną”. Z tych artykułów wynika, że polski system prawny nie przewiduje wprost istnienia trzeciego rodzaju podmiotów prawa cywilnego.
Należy jednak zauważyć, że w stosunkach cywilnoprawnych w pewnym stopniu mogą uczestniczyć także „jednostki organizacyjne, które nie zostały uznane za osoby prawne, ale działają legalnie, a przepisy prawne przyznają im pewne właściwości z zakresu osobowości prawnej”.
Według przeciwnego poglądu „nie można przypisywać zdolności prawnej żadnym jednostkom organizacyjnym, które nie zostały obdarzone osobowaścią prawną”.
Przeciwnym istnienia ułomnych osób prawnych jest S. Grzybowski. Przeprowadził on „gruntowną ich krytykę i wykazał, że na gruncie kodeksu cywilnego nie ma możności przypisywania przymiotu zdolności prawnej żadnym jednostkom, które nie są uznane za osoby prawne”. „Podmiotami stosunków cywilnoprawnych są wówczas osoby fizyczne lub osoby prawne, a nie organizacje, które je ewentualnie łączą, ale nie mają osobowości prawnej. W związku z tym słusznie podkreślono, iż przyznanie przez art. 64 § 2 KPC pewnym jednostkom zdolności sądowej i procesowej nie pociąga za sobą przyznania im zdolności prawnej. Innymi słowy, okoliczności, iż pewnej jednostce organizacyjnej przysługuje zdolność w zakresie stosunku procesowego, nie pociąga za sobą uzyskania zdolności prawnej w ramach stosunków cywilnoprawnych”. „Ten logiczny i znajdujący oparcie w naszym prawie pogląd nie został nigdzie poważnie zakwestionowany. Został on natomiast teoretycznie podbudowany przez Z. Radwańskiego, który stwierdza, iż nie ma podstaw do wyróżnienia trzeciej kategorii podmiotów prawnych, to jest obok osób fizycznych i prawnych - ułomnych osób prawnych. Nie jest też uzasadniona na gruncie polskiego systemu prawnego identyfikacja zdolności sądowej ze zdolnością prawną”.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)