Józef Bohdan Zaleski - Urodzony 14 lutego 1802 we wsi Bohaterce (gubernia kijowska), najmłodszy z trzynaściorga rodzeństwa. Wychowywał się u ciotki pod Kaniowem.
- W roku 1812 jego najstarszy brat Eliasz oddał go do szkoły w Humaniu. Tu zaprzyjaźnił się z Sewerynem Goszczyńskim, w 1818 także z Michałem Grabowskim. W 1820 Zaleski i Goszczyński przerwali naukę i wyjechali do Warszawy, aby rozpocząć studia na uniwersytecie. Na studia nie udało im się dostać, natomiast zostali przyjęci do tajnego związku Wolnych Polaków.
- Zaleski jako młody poeta pozyskuje opiekę Kazimierza Brodzińskiego. - Pracuje jako nauczyciel domowy u pułkownika Górdkiego, od 1824 u Szembeków w Płocku, z którymi podróżuje po kraju. - W powstaniu listopadowym był adiutantem sztabu dywizji generała Szembeka, walczył pod Dobrem, Sochaczewem i Grochowem, otrzymał krzyż Virtuti Militari. - W czerwcu 1831 wybrany został posłem z powiatu taraszczyńskiego (woj. kijowskie), nastepnie piastuje stanowisko sekretarza przy prezydencie Warszawy; w tym czasie należy do redakcji "Nowej Polski". - We wrześniu 1831 z korpusem gen. Hieronima Ramonino przekroczył granicę pruską, ze Stanisławem Worcellem udał się do Lwowa. Tu poznał poetę Wacława Zaleskiego, zaprzyjaźnił się z majorem Józefem Zaleskim. W kwietniu 1832 razem z Worcellem wyjechał do Paryża, po drodze zwiedzając Kraków i Tatry. - We Francji brał udział w życiu politycznym emigracji, zaprzyjaźnił się z Adamem Mickiewiczem. W jesieni 1833 odbył wycieczkę na południe Francji. W grudniu 1834 był jednym z założycieli Braci Zjednoczonych, w 1835 wstępuje do Towarzystwa Demokratycznego (występuje w 1837), następnie do Towarzystwa Słowiańskiego. - W latach 1843 i 1845 odbył rekolekcje u trapistów w Alzacji. - W 1846 żeni się z Zofią Rosengardtówną, uczennicą Chopina. W czerwcu 1848 wybrał się na Zjazd słowiański w Pradze jako delegat grona sejmowego paryskiego, zjazd został ropędzony przez władze austriackie przed jego przybyciem. Po powrocie mieszkał w Paryżu, w 1850 ponownie osiadł w Fontainebleau, do Paryża powrócił w roku 1860 po śmierci najmłodszego syna. - Po śmierci żony w 1868 roku Zaleski zamieszkał w Vallepreux u zamężnej córki. Po śmierci córki i zięcia mieszkał sam. Niemal zupełnie oślepły i samotny zmarł w 1886 roku. Pochowano go na cmentarzu w Montmartre, składając mu do trumny woreczek ukraińskiej ziemi.
Twórczość Pisywał dumy rycersko-kozackie i utwory liryczno-refleksyjne, wzorowane na ukraińskich pieśniach ludowych, mające znamię programowych wypowiedzi autora. P odmiot liry czny (mówiący) to: tęskny, czuły śpiewak, poeta. Nakreślony w wierszach poeta ma oblicze podwójne: z jednej str. jest to wesoły śpiewak głoszący radość i urodę świata, czuły marzyciel rozpamiętujący własną szczęśliwą przeszłość, - z drugiej str. osobowość nieszczęśliwa, pełna rozterek i tęsknot za utraconą bezpowrotnie przeszłością. Opiewa on własne stany emocjonalne. Bohater i przeszłość przedstawiane są w tradycji sentymentalnej. Trzy symbole określają lirycznego „ja”:
(…)
…, wzorowane na ukraińskich pieśniach ludowych, mające znamię programowych wypowiedzi autora. Podmiot liryczny (mówiący) to: tęskny, czuły śpiewak, poeta. Nakreślony w wierszach poeta ma oblicze podwójne: z jednej str. jest to wesoły śpiewak głoszący radość i urodę świata, czuły marzyciel rozpamiętujący własną szczęśliwą przeszłość, - z drugiej str. osobowość nieszczęśliwa, pełna rozterek i tęsknot…
…. Tymczasem, Mickiewiczowski poeta-narrator zachowuje dystans wobec ludowego prymitywu i odpowiedniego mentalności ludowej widzenia świata. Zaleski dąży do zniwelowania dystansu między podmiotem mówiącym a światem przez niego prezentowanym. Podmiot liryczny staje się u niego komponentem świata kreowanego w utworze. Błahą, ludową dumkę, słowiczą piosnkę, Zaleski określał jako „muzę szczebiotkę” Ale martwił…
…: łany zboża płonące w słońcu, zielone doliny, gaje pełne kwiatów i ptaków. Podmiot opisuje stany ducha, takie jak wzruszenie, zachwyt i radość oraz pozostawia nadzieję na szczęście niebieskie po śmierci dla wszystkich chrześcijan. Dumka Mazepy
Podmiotem lirycznym wiersza jest Mazepa, właściwie Jan Kołodyński- młody, piękny i śmiały kozak, pochodzący z bogatej rodziny, o nieco dzikim charakterze. Kochał…
… się młodzież a władza myśli tylko o zabawie. Najlepiej poczuje się będąc znowu w obozie kozackim pośród łupów wojennych i znajomych krajobrazów. Duma z pieśni ludu ukraińskiego
Duma należy do grupy utworów Zaleskiego realizujących jego koncepcję poezji i modelu poety. Przepojona melancholią i smutkiem elegijnym, jest przypomnieniem utraconego raju dzieciństwa. Wypowiedź podmiotu lirycznego traktowana…
…, zarówno z czasów dzieciństwa i młodości, echa przeżytej miłości do Róży Żukowskiej, jak i wpływ ukraińskiej pieśni ludowej oraz romantyki niemieckiej. Pierwsza osoba mówiąca w utworze to Cisław Zorza- śpiewak ludu. Elementy fantastyczne, przedstawione w wierszu są arabeskami przy większym historycznym obrazie, wyobrażeniem ludu i poety. Przesilenie
Podmiot liryczny wspomina chwile spędzone z ukochaną…
… życia codziennego, ale w sferze marzeń i pragnień. Arkadia romantyczna istnieje w poezji i dzięki niej. Poezja jest sposobem szukania więzi z przeszłością. Używał powtórzeń i refrenów uzyskując efekt melodyjności; wykorzystywał rytmikę dającą zbliżenie do melodyki ludowych pieśni, używał charakterystycznych dla pieśni paralelizmów, posługiwał się typowymi dla ludowych dum ukr. synonimami lub tautologiami poetyckimi. Słownictwo ukraińskie wzbogacało i uegzotyczniało wiersze, wprowadzało w krąg potocznego języka ukraińskiego. Poeta barw i światła - w wierszach jest wiele kolorów ( Śpiewające jezioro). Wprowadza też Zaleski animizację lub personifikację natury i gromadzi określenia czynności. Ruch, dźwięk i melodyjność stanowią gł. zasadę organizacji jego wypowiedzi poetyckiej. Zaleski był jednym…
…, wiejską społecznością. Obraz świata budowany jest tu przez relacje bohaterów posiadających swój pierwowzór w tradycji ludowej, spełniających w wierszu rolę podmiotu mówiącego. Wyrażają oni ludzkie przeżycia jako główny cel, są przekazicielami i wykonawcami. Pieśń jest tu rodzajem „przytoczenia” charakterystycznego dla sielanki, świadczy o związkach z tradycją idyllizmu. Poeta utrwala ustną tradycję…
… - Senliwy szum, Święć się wola Twoja. Zaleski uważał Polskę za naród wybrany - Modlitwa za Polskę, Łzy, Paralityk. Koncepcja osobowego przywódcy narodu - Krzyż wytyczny, Bojanicz, Otucha. Oczekiwanym mężem jest poeta, śpiewak ludu, jego nadejście zwiastowane będzie przez znaki natury. Przybierze on postać hetmana ukształtowanego na wzór ukraińskich bohaterów z wczesnych dum. Mesjanizm był owocem romantyzmu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)