Psychologia kontaktu (Johnson) Pomaganie i akceptacja (część III) I. Pomocne sposoby słuchania i odpowiadania. Nie możemy rozwiązać problemu innego człowieka.
2 czynniki wpływające na skuteczność odpowiedzi:
Intencje, z jakimi odbiorca jej udziela.
Forma samej odpowiedzi.
Z tych 2 czynników intencje odbiorcy są tym czynnikiem, który najmocniej wpływa na zdolność rozwiązywania swoich problemów przez nadawcę.
Intencje, jakie kryją się za odpowiedziami Ukrytych intencji może być 5:
Ocena (O) - odpowiedź wskazuje, że odbiorca osądził, czy kłopoty nadawcy są słuszne, właściwe, poważne i prawdziwe. Odbiorca w jakiś sposób daje do zrozumienia, co nadawca może lub powinien zrobić.
Interpretacja (I) - odpowiedź wskazuje, że odbiorca chce nauczyć nadawcę, powiedzieć mu, co ten problem znaczy, co nadawca naprawdę czuje w tej sytuacji. Odbiorca daje poznać wyraźnie albo subtelnie, co nadawca może lub powinien myśleć.
Wsparcie (W) - odpowiedź wskazuje, że zamiarem odbiorcy jest uspokoić, uśmierzyć, stłumić intensywność uczuć nadawcy. Odbiorca daje do zrozumienia, że nadawca nie powinien czuć tego, co czuje.
Badanie (B) - odpowiedź wskazuje, że odbiorca poszukuje dalszych informacji, chce wywołać dyskusję wg pewnego planu, zadawać pytania. Daje do zrozumienia, że nadawca powinien albo może mieć korzyść z rozwijania tematu i dalszej rozmowy.
Rozumienie (R) - Odpowiedź wskazuje, że odbiorca ma zamiar jedynie zapytać, czy dokładnie zrozumiał: co nadawca powiedział, co czuje wobec swoich problemów i jak je widzi. Jest tym samym co parafraza.
Sposoby słuchania i odpowiadania. Carl Rogers odkrył, że kategorie wypowiedzi oceniającej, interpretującej, wspierającej, badającej i rozumiejącej obejmują 80% wszystkich wysyłanych przez ludzi komunikatów. Pozostałe 20% to wypowiedzi przypadkowe i pozbawione większego znaczenia. Odkrył, że ludzie używają odpowiedzi z następującą częstotliwością (od najczęściej używanej do najrzadziej):
Oceniającej
Interpretującej
Wspierającej
Badającej
Rozumiejącej
Odkrył wreszcie, że jeśli ktoś używa jakiegoś rodzaju odpowiedzi, w 40% wypadków, innym wydaje się, że on zawsze odpowiada w ten sposób. Jest to proces nadmiernego upraszczania, podobny do tworzenia stereotypów.
We wczesnym okresie budowania związku największą uwagę należy zwracać na odpowiedzi rozumiejące i oceniające. Należy unikać odpowiedzi wartościujących.
Sformułowanie trafnej odpowiedzi rozumiejącej. Drugim ważnym elementem słuchania ze zrozumieniem jest forma, jakiej używasz parafrazując komunikat nadawcy. Ta forma może być różna pod następującymi względami (4 elementy odpowiedzi rozumiejącej):
(…)
… zachowania drugiej osoby.
Podstawową formą konfrontacji jest przekazanie 2 osobie informacji o tym, jak postrzegasz jej zachowanie i jego skutki i jak reagujesz na to zachowanie. Konfrontacja informacyjna jest w wielu przypadkach tym samym, co owocna informacja zwrotna. Jej skutkiem jest zwiększenie sprawności interpersonalnej.
Cechy konfrontacji interpersonalnej:
Empatia.
Czas.
Odniesienie…
… wypowiedzi drugiej osoby.
Odpowiedź interpretująca.
Sprawdzanie odbioru uczuć drugiego człowieka. Chodzi o nazwanie uczuć, jakie dostrzegasz u drugiej osoby, w celu sprawdzenia, czy twoje postrzeganie jest poprawne.
Owocna informacja zwrotna.
IV. Rozwiązywanie problemów.
1. Sztuka wzmocnienia.
Teoria wzmocnienia - opiera się na prostej zasadzie: wpływ na zachowanie mają jego skutki.
Podejmujemy działanie…
… uznaje swoją wartość, a także wartość innych ludzi. Akceptuje sam siebie i przyjmuje akceptację innych. Potrafi dawać i odbierać akceptację. Pozwala sobie na zawieranie znaczących związków z ludźmi.
Samoakceptacja.
Samoakceptacja to szacunek do siebie, albo odwrotnie - nielekceważenie siebie. Wysoka samoakceptacja idzie w parze z dużą zdolnością przystosowania się. Carl Rogers uważa, że samoakceptacja…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)