Fedra Jean-Baptiste Racine (ur. 22 grudnia 1639 w La Ferté-Milon , zm. 21 kwietnia 1699 w Paryżu ) - francuski dramaturg okresu baroku , główny przedstawiciel klasycyzmu , jeden z trójki wielkich francuskich dramatopisarzy XVII wieku (obok Moliera i Corneille'a ). Członek Akademii Francuskiej .
Racine pobierał nauki w Port-Royal , słynnej szkole jansenistów i pod wpływem ich doktryny pozostawał z przerwami przez całe życie. Planował początkowo karierę duchowną, lecz bez sukcesu, zdecydował się więc poświęcić twórczości literackiej. W 1660 zwrócił na siebie uwagę Ludwika XIV odą pt. La nymphe de la Seine napisaną z okazji królewskiego ślubu. Jego sztuki wystawiane były w początkowym okresie przez trupę Moliera, lecz wkrótce Racine związał się z teatrem Hôtel de Bourgogne. Dzięki poparciu królewskiemu, zrobił na dworze szybką karierę (został m.in. królewskim dworzaninem oraz oficjalnym historiografem).
Autor tragedii opartych na motywach klasycznych (mitologicznych i historycznych): Andromacha ( 1667 ), Fedra ( 1677 ), Ifigenia ( 1674 ), La Thébaїde ( Tebajda , 1664 ), Berenika ( 1670 ), Brytannik ( 1669 ); biblijnych: Estera ( 1689 ), Atalia ( 1691 ) oraz jedynej satyrycznej komedii Pieniacze ( Les Plaideurs , 1668 ) - wg komedii Osy Arystofanesa .
Uznawany za jednego z największych tragików wszech czasów. Jego sztuki, przeniknięte pesymizmem, zawierają wnikliwą analizę ludzkich namiętności. Malował w swych utworach głębokie psychologicznie sylwetki kobiet (role w dramatach Racine'a należą do najważniejszych i najbardziej wymagających dla aktorek tragicznych). Fedra to tragedia oparta na mitologicznym wątku miłości żony Tezeusza do pasierba, Hipolita. Racine zaczerpnął temat z antycznego dramatu Eurypidesa, pogłębił jednak i wysubtelnił psychologiczny wizerunek swojej bohaterki. Odnajdziemy więc w Racinowskiej tragedii niezapomniany portret kobiety opętanej grzeszna miłością. Fedra, świadoma ogromu swej winy, dręczona wyrzutami sumienia, nie może wyrwać się z zaklętego kręgu namiętności, bowiem Bóg odmówił jej łaski - jedynej mocy, która, wg autora tragedii, wiernego wyznawcy jansenizmu, może pomóc człowiekowi w walce z przeciwnościami losu.
Fedra - córka króla Minosa , młodsza siostra Ariadny , została żoną Tezeusza , a podczas jego nieobecności usiłowała uwieść swego pasierba Hippolitosa . Gdy ten odrzucił jej względy - powiesiła się zostawiając list pożegnalny do męża, w którym oskarżała jego syna o próbę uwiedzenia. W rezultacie Hippolitos został wygnany (mitologia). Eurypides
Racine
Ukazanie grzechu kazirodztwa i podkreśleniu tragicznego patosu.
Autor zmienił charakter i znaczenie Fedry, przedstawił ją jako kobietę rozdartą, na wpół oszalałą, dotkniętą boską niełaską - świadomą, że miłość, której doznaje jest grzeszna i zła, a jednak silniejsza niż moralność i poczucie obowiązku.
(…)
…. Sama twierdzi, że ta miłość to szalone uczucie, hańba i pogarda dla niej. Nadaremno unikała ukochanego. Prosi Hipolita, aby ukarał ją za tą miłość podobną do zbrodni - trzeba ocalić świat od potwora (Fedra o sobie). Chce śmierci, to niedorzeczne: „Wdowa po Tezeuszu śni o Hipolicie!” Enona przepędza rozmówców; lepiej żeby ich nikt nie widział.
SCENA VI
Hipolit, Teramenes
Ochmistrz pyta co jest powodem…
… potwór morski. Książę zdołał zranić bestię, która paradoksalnie ziała ogniem (mimo, że to stwór wodny), ale wplątał się w cugle. Konie go pociągnęły i zdarły ciało - jedna wielka rana. Wszędzie pełno krwi. Niebo uśmierciło niewinnego. Zniekształcona postać umierającego prosiła Teramenesa, aby ojciec poznał prawdę, ukoił jego krew i był sprawiedliwy dla Arycji. Tezeusz rozpacza. Teramenes wspomina…
…?). Hipolit zaprzecza i mówi, że jego spokój narusza Arycja. Ochmistrz odkrywa, że Wenus skruszyła serce rozmówcy. Książę bardzo się denerwuje. Opisuje swoich znakomitych przodków - miłość wobec Arycji byłaby znieważeniem ich pamięci. Przecież to ochmistrz wykładał mu historię rodu, dzieje Amazonek i podboje ojca, pokonanie potworów (Minotaur). Taka miłość to szalona pasja, słabość a przecież Hipolit…
…, a już tyle zawiści łączy się przeciwko niemu. Niech nienawiść Hipolita wobec Fedry nie zaćmi jego sprawiedliwości. Fedra mu mówi, że miał wiele powodów do znienawidzenia. Nie znał przygody jej serca, ciągle go odtrącała, nie mogła znieść jego widoku, chciałaby dzieliły ich lądy i morza. Hipolit na to, że to normalne, że kobiety nie lubią swych pasierbów. Fedrze nie chodziło o kategorie prawne…
… nie żyje i Fedra też pragnie śmierci. Poleca, aby przyprowadzić mu syna - niech się broni. Zwraca się do Neptuna i anuluje swoją pochopną prośbę o śmierć dla syna. SCENA VI
Tezeusz, Teramenes
Król pyta ochmistrza gdzie się podział książę. Ten płacze żałośnie. HIPOLIT JUŻ JEST MARTWY. Otóż wyjeżdżali z miasta. Hipolit prowadził rydwan. Z morza uniosła się ogromna fala, a z niej wyłonił się straszliwy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)