JAN WLADYSŁAW DAWID (1859-1914)
Warszawski p edagog , psycholog , pionier psychologii wychowawczej i pedagogiki eksperymentalnej w Polsce. Twórca i wykładowca kół samokształceniowych prowadzonych tajnie, które po 1885 roku nabrały charakteru „Latającego uniwersytetu”, a po 1905 roku zalegalizowanego jako Towarzystwo Kół Naukowych w Warszawie .
Syn Wincentego, mąż Jadwigi Szczawińskiej - działaczki społecznej i niepodległościowej, a także znanej publicystki.
Nauk w gimnazjum, które kończy w 1887 roku.
Studia prawne i przyrodnicze na Uniwersytecie Warszawskim.
Studia zagraniczne w Halle i w Lipsku.
Studiował u Wundta (twórca pierwszego na świecie laboratorium psychologicznego) i Ebbin ghausa (znany badacz pamięci). Dawid zajmował się rozpowszechnianiem swych idei za pomocą prasy. W latach: 189 0- 1897 redaktor naczelny Przeglądu Pedagogiczne go , 1900 - 1905 redaktor Głosu , 1906 - 1907 redaktor Przeglądu Społecznego . Jego nieustanna praca wykładowa i redaktorska rozbudziła w sferach nauczycielskich Warszawy, a później i Krakowa, zamiłowania do pedagogiki eksperymentalnej. Z natchnienia Dawida powstało Polskie Towarzystwo badań nad dziećmi, a z grona jego uczennic wyszła zasłużona autorka Aniela Szycówna, której główne dzieło „ Rozwój pojęciowy dziecka w okresie lat 5-12 ” (1899) dalej prowadziło podjęte przez niego badania.
Pedagogikę pojmował jako naukę empiryczną, opartą na wynikach badań psychologicznych; organizował i propagował wśród nauczycielstwa badania psychologiczno-pedagogiczne uczniów, opracowując specjalnie do tego celu przeznaczone kwestionariusze. Do największych jego zasług na gruncie psychologii empirycznej należy szerzenie w Polsce idei prowadzenia badań eksperymentalnych nad dziećmi, nad ich światem wyobrażeń i pojęć, ich myśleniem i inteligencją, a zarazem idei rozwijania umysłu dziecka, jego woli i umiejętności działania. Idee te upowszechniał zarówno przez prowadzenie systematycznych badań i włączanie do nich licznego grona osób współpracujących, jak i przez pisanie książek na temat tych badań i opracowywanie własnych narzędzi badawczych oraz przez tłumaczenie licznych książek z języków obcych. Podejmuje walkę o prawdziwą szkołę twórczą w głębokiej trosce o podstawy idealne i normalne wychowania. Stawiając wysoko wartość kultury duchowej domagał się wpajania młodzieży głębokich zainteresowań, rozwijania samodzielnej myśli, kształcenia woli moralnej, wszechstronnego rozwoju osobowości. Dawid starał się zachęcić rodziców i nauczycieli do pracy nad wychowaniem młodego pokolenia, budując do tej pracy podstawy naukowe i popularyzując wyniki badań psychologicznych. Dawid zdawał sobie sprawę ze znaczenia społecznego szkoły. Podkreślał, że rozprasza ona przesądy i zabobony, podnosząc zaś przez ćwiczenie dzielność umysłu, powoduje sprawniejsze jego funkcj
(…)
… problematyką pozostawała druga książka pt.: „Nauka o rzeczach” (Warszawa 1892), poświęcona metodzie nauczania poglądowego (twierdził, że proces poznania polega na przechodzeniu od konkretu do abstrakcji), opartego na systematycznym i planowym zaznajamianiu uczniów z przedmiotami i zjawiskami najbliższego otoczenia, polegającego głównie na ćwiczeniu metodą wzrokowo-słuchową ich spostrzegawczości i myślenia…
… na tym polu zdobyczy, do krytyki istniejących urządzeń i metod oraz do inicjatywy reform. Miał upowszechniać wiedzę pedagogiczną i promieniować na masy społeczne. Ostatnie cztery lata życia poświęcił filozofii i psychologii religii. Zmiana poglądów nastąpiła u niego na skutek prześladowań po upadku rewolucji i po śmierci żony w 1910 roku, kiedy to zajął się mistyką. Napisał dwa dzieła poświęcone…
… rzeczywistości. Rzeczywistość trzeba jednak wciąż na nowo „zdobywać, utwierdzać przeciw atakom zmysłów, rozumu i egoizmu”.
Z późniejszych ważniejszych prac należy wymienić: szkic filozoficzny „O intuicji w filozofii Bergsona” (1911), prekursorską pracę „Psychologia religii” (1933), „Pisma pedagogiczne” (1961), „Pisma pedagogiczne pomniejsze” (1968)
…
… nauczania opartego na formule „liczba - kształt - słowo”, a drugiej - formalizm wciskający nauczanie w ciasny gorset czterech (jak u Herbarta) lub pięciu (jak u Reina) „stopni formalnych”. Za źródło własnej koncepcji nauki o rzeczach uznał „Wielką dydaktykę” Jana Amosa Komeńskiego. O ile jednak czeski dydaktyk jedynie naszkicował ogólny zarys tej nauki, o tyle jego polski kontynuator, wykorzystując bogatą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)