To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Typy ironii.
Ironia:
zachodzi w niej zjawisko swoistej podwójności sformułowania służą innej intencji, niż wydawałoby się z pozoru np. chwalenie jest pośrednią krytyką
sprzeczność między znaczeniami słów a intencja zawartą w kontekście w wypowiedzi ironicznej słowa otrzymują inne niż zwykle zabarwienie emocjonalne
ironia służy tworzeniu dystansu pomiędzy podmiotem wypowiedzi a samą wypowiedzią
stanowi częste ujęcie w twórczości satyrycznej Typy ironii:
Ironia sokratyczna
zasada przeprowadzania dysputy charakterystyczna dla postawy filozoficznej i nauczycielskiej Sokratesa, który udając naiwność i prostotę, pozornie poszukiwał u swego rozmówcy wiedzy, a w istocie, poprzez kolejne pytania, uprzytamniał mu jego niewiedzę, tym samym umożliwiając dotarcie do prawdy. Ironia tragiczna
kategoria estetyczna wytworzona na gruncie antycznej tragedii, ale teoretycznie sformułowana w czasach nowożytnych, określająca działania tragicznego bohatera, którego czyny wbrew jego wiedzy i woli prowadzą nieuchronnie do katastrofy. Wynika ona z ostrego przeciwieństwa między świadomością bohatera i jego rzeczywistą sytuacją, którą przedstawia dramat i która znana jest widzowi. Nazywana też bywa ironią losu i rozszerzana na zjawiska spoza terenu sztuki. W przeciwieństwie do ironii jako rozwiązania stylistycznego określa się ją jako ironię obiektywną, tj. realizującą się nie w konstrukcjach słownych, ale poprzez działania bohaterów.
Ironia romantyczna
wykształcona przez filozofię i estetykę niemieckiego romantyzmu koncepcja postawy artysty wobec świata, charakteryzująca się: ~ absolutną przewagą czynnika podmiotowego nad przedmiotowym, subiektywnego nad obiektywnym, Ja nad nie-ja, snu nad jawą, twórczej fantazji nad rzeczywistością etc.; ~ traktowaniem twórczości jako gry ujawniającej przeciwieństwa rządzące bytem i sztuką, a pozwalającej na uzyskanie wobec nich dystansu. Gawęda, nowela, opowiadanie, romans, saga.
Gawęda:
proza ludowa
wynik celowej koncepcji pisarskiej - stylizacja na opowiadanie ustne
w literaturze ludowej jest naturalnym następstwem sposobu przekazywania opowieści
opowiadacz odgrywa szczególną rolę - z przekazanych elementów treści przejmuje całe wątki w postaci konkretnej fabuły
Nowela:
gatunek prozaiczny
antyk - początki noweli
oparta na motywach realistycznych, a nie fantastycznych
średniowiecze, renesans - rozkwit noweli
związana ze środowiskiem mieszczańskim
(…)
… dla powtarzalności i częstotliwości przedstawionych faktów
Narrator stara się często umieścić siebie i świat przedstawiony w jednolitym układzie czasowym - pragnie zbliżyć do czytelnika opowiadane zdarzenia
Opowiadanie unaoczniające - forma ta opiera się na czasie teraźniejszym użytym w funkcji przeszłego (np. reportaż)
Opowiadanie informacyjne - ma charakter skrótowego streszczenia lub rzeczowych wyjaśnień…
… nie rozbudowuje fabuły, nie komplikuje przedstawionych zdarzeń. Dominuje prostota i przejrzystość.
Najczęściej jest to jedno zdarzenie, wokół którego koncentruje się narracja
Pokazuje pewien fragment życia bohatera - wyraźnie zrysowane kontury i wewnętrzna logika rozwojowa , rządząca biegiem przedstawionych zdarzeń
Wysoki stopień kondensacji ważnych dla bohatera zdarzeń
Ośrodek kompozycyjny- organizuje…
… konturów kompozycji
Opowieść - rozbudowana, rozległa nowela
Narracja- narrator ukrywa sie za przedstawionym światem ; niekiedy narrator jest jawny(np. opowiada o tym, co widział); zdarza się, że wtystępuje dwóch narratorów ( autor i opowiadzacz bezpośredni)
Cykle nowelistyczne - zespół utworów nowelistycznych złączonych jakimś wspólnym elementem:
Rama sytuacyjna, w której wszystkie utwory sa osadzone…
… charakterystycznych należały: forma autobiograficzna, awanturniczy charakter fabuły, elementy krytyki społecznej przechodzące niekiedy w obraz satyryczny, bogactwo obserwacji społeczno-obyczajowych
Romans pasterski - odmiana romansu charakterystyczna dla epoki baroku; tematyką było życie pasterzy
Opracowane na podstawie: „Zarys teorii literatury” oraz „ Słownik terminów literackich”
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)