Intuicja, inkubacja, wgląd Istota sprawy - osoba stara się rozwiązać problem, ale nie może. Mimo to czuje, że problem jest rozwiązywalny. Po pewnym czasie, wypełnionym inną aktywnością lub brakiem aktywności („nicnierobieniem”) pełne rozwiązanie pojawia się w świadomości introspekcyjnej podmiotu (conscious awareness). 7.1 - Fazy myślenia Klasyczna analiza „jednostkowej zdobyczy myślenia” (single achievement of thought) Wallasa ; Etapy procesu rozwiązywania problemów:
Faza preparacji - gromadzenie wiedzy o problemie, opracowanie logicznych reguł rządzących dziedziną problemu, kształtowanie postawy osoby wobec problemu, uświadomienie sobie istnienia sytuacji wymagającej rozwiązania oraz jej analiza. [Już na tym etapie problem może zostać rozwiązany. Dzieje się tak w przypadku problemów rutynowych, wobec których można zastosować określone algorytmy działań]
Faza weryfikacji - jeśli sformułowaliśmy rozwiązanie, możemy je potwierdzić, udoskonalić lub odrzucić. Jeśli sformułowanie rozwiązania jest poza zasięgiem rozwiązującego, osoba przestaje świadomie myśleć o problemie, wkraczający tym samym w fazę inkubacji . Dwie formy inkubacji wg Wallasa :
Odłożenie problemu i zajęcie się świadomą pracą nad innymi problemami (może mieć znaczenie z punktu widzenia ekonomii myślenia, jednakże może powodować zubożenie głębi i bogactwa znalezionych rozwiązań)
Całkowity odpoczynek od wszelkiej świadomej pracy umysłowej (zalecany w przypadku trudnych do rozwiązania i złożonych problemów; dopuszcza on całkowicie swobodne działanie nieuświadomionych lub częściowo uświadomionych procesów myślowych)
(Ważne - podstawą tych twierdzeń jest założenie, iż nieświadome procesy myślowe są bardziej twórcze i mają większy potencjał niż procesy świadome [Próby łączenia twórczości z hipnozą i zmienionymi stanami świadomości; Bowers, Shames ])
Inkubacja obejmuje więc myślenie podświadome. Iluminacja (olśnienie, wgląd) - moment, w którym rozwiązanie dociera do świadomości. Innymi słowy, odzwierciedla akt przedostania się uprzednio nieświadomych myśli w obszar doznań świadomych ( phenomenal awareness). Dwa aspekty fazy inkubacji:
Aspekt negatywny - w trakcie inkubacji nie myślimy w sposób świadomy ani zamierzony nad danym problemem
Aspekt pozytywny - podczas inkubacji mogą zachodzić serie nieświadomych i nieintencjonalnych (lub przedświadomych i przedintencjonalnych) procesów psychicznych. Łańcuchy skojarzeniowe, które mogą doprowadzić do rozwiązania, ale są nieskuteczne, jak i ten, który do rozwiązania doprowadził, powstają w nieświadomości, lub na obrzeżach świadomości (możemy to odczuwać jako przybliżanie lub oddalanie się odczucia bliskiego sukcesu).
(…)
… na doświadczenie, myślenie lub działanie, który można przypisać zdarzeniom z przeszłości, mimo że jednostka świadomie ich sobie nie przypomina. Pacjenci z uszkodzeniami niektórych obszarów mózgu odpowiedzialnych za pamięć (uszkodzenia środkowej części płatów skroniowych, w tym hipokampa, bądź międzymózgowia razem z ciałami suteczkowatymi) wykazują deficyty w zakresie pamięci jawnej (syndrom amnestyczny…
… najbardziej istotne różnice między stanem obecnym a docelowym.
Różnicę między nimi stanowi to, iż w analizie dystans między stanem początkowym i docelowym może się czasem chwilowo zwiększyć. W GPS zakłada się, iż rozwiązujący problem ma w pamięci krótkotrwałej reprezentację dystansu pomiędzy stanem obecnym a stanem końcowym, a ta reprezentacja stanowi podstawę poczucia „ciepła”.
Jeśli pomiędzy…
… rzutach). Gdy tylko problem zostanie rozwiązany, zapomina się o wykonaniu świadomej pracy. A zatem, okres nieświadomej inkubacji jest jedynie złudzeniem pojawiającym się „po fakcie”
Inkubacja wg Simona (na podstawie teorii GPS): Podczas rozwiązywania problemu bieżący stan jest utrzymywany w pamięci krótkotrwałej, podczas gdy stan docelowy i stany pośrednie (które mają zostać dopiero osiągnięte) są utrzymywane w pamięci długotrwałej. Teraz, gdy osoba rozwiązująca problem odwróci od niego uwagę, stan bieżący zostanie utracony na skutek zaniku lub zastąpienia przez inną informację. Gdy osoba powraca do danego problemu, jego przestrzeń lub hierarchia podcelów są już zmienione przez informacje przetworzone w międzyczasie. Powracamy więc do przestrzeni problemu, lecz nie w miejscu w którym ją opuściliśmy…
… spostrzeżone świadomie. Przykład - osoby z uszkodzonymi obszarami kory wzrokowej(uszkodzenia kory prążkowej w płatach potylicznych), pomimo częściowej ślepoty potrafią „odgadnąć” powyżej progu losowości właściwości bodźców padających na plamkę ślepą; zjawisko ślepo-widzenia u osób z zespołem nieuwagi jednostronnej - osoby takie nie reagują na bodźce prezentowane do tego obszaru, a mimo to bodźce…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)