Jacek Bartyzel
INTEGRYZM (z łac. integer - nietknięty, cały) - 1. w znaczeniu ogólnym i potocznym: postawa przeciwna relatywizacji Tradycji katolickiej (depositum fidei) oraz dostosowywaniu prawd wiary i sposobu ich wykładania, zalecanego przez nurty modernistyczne i progresistowskie, do okoliczności wynikłych z dechrystianizacji świata współczesnego dokonanej przez rewolucję demokratyczną i liberalną; 2. w sensie historycznie i podmiotowo doprecyzowanym: zespół poglądów i działań tych środowisk katolickich, które kierując się powyższym przeświadczeniem oraz nauczaniem papieży, w szczególności bł. Piusa IX i św. Piusa X, podejmowały, począwszy od drugiej połowy XIX w., akcję w obronie integralności wiary katolickiej oraz społecznego panowania Chrystusa Króla.
E t y m o l o g i a - pierwszym językiem nowożytnym, do którego weszło ok. 1370, wprowadzone przez bpa Nicolasa Oresme, łac. słowo integer, był język francuski (intégre - nieskazitelny); ok. 1640 przymiotnik "integralny" definiowany był jako "przedmiot nie podlegający uszczupleniu, ograniczeniu"; 1696 w matematyce pojawia się rachunek całkowy (intégral), a 1749 J. Bernouillie mówi o "całości" w też matematycznym znaczeniu "sumy" w przeciwieństwie do elementu.
W znaczeniu światopoglądowym, ale poza kontekstem katolickim, pojęcie "integralny" trafiło także do parareligijnej i metapolitycznej doktryny tradycjonalizmu integralnego, której głównymi reprezentantami byli R. Guénon i J. Evola.
H i s t o r i a - nurt nazywany "i.", wyrażający dążenie "katolicyzmu integralnego" do zachowania nietkniętego depozytu wiary w obliczu rozmaitych prób (modernizm, fideizm, racjonalizm, amerykanizm) jego zniekształcenia lub dwuznacznej reinterpretacji, tudzież (katolicyzm liberalny, chrześcijańska demokracja, socjalizm chrześcijański) kompromisu z ideologią i praktyką rewolucji, jak również bezkompromisowo broniący zagrożonej zewsząd, wskutek zmasowanych działań sił antykatolickich na czele z masonerią, zasady państwa katolickiego w cywilizacji chrześcijańskiej, ukształtował się w oparciu o naukę wyłożoną przez papieża bł. Piusa IX w encyklice Quanta cura (8 XII 1864), wraz z dołączonym do niej wykazem (Syllabus errorum) najgroźniejszych, przeto potępionych, błędów cywilizacji nowoczesnej; jako taki był on także bezpośrednią kontynuacją ultramontanizmu, tj. nurtu zwalczającego cezaropapistyczne koncepcje (gallikanizm, józefinizm) prymatu władzy świeckiej nad duchowną, a praktycznie koncentrującego się na obronie władzy doczesnej papieża w Państwie Kościelnym.
Chociaż z biegiem czasu określenie "i." nabrało znaczenia ujemnego, stając się epitetem używanym wyłącznie przez oponentów "katolicyzmu integralnego", pierwotnie zostało ono użyte jako pozytywna autoidentyfikacja na gruncie katolicyzmu hiszpańskiego; nazwą tą (integrismo), w rozumieniu programu całościowej przebudowy w duchu katolicyzmu wojującego, apostolskiego i misyjnego świata polityki, życia społecznego i kultury, posłużył się tradycjonalistyczny pisarz i polityk, związany dotąd z legitymistycznym karlizmem oraz z Unią Katolicką (Unión Católica) - Ramón N o c e d a l y Rómea (1844-1907), który 1889 wystąpił ze Wspólnoty Karlistowskiej, zakładając jednocześnie P a r t i ę I n t e g r y s t y c z n ą (Partido Integrista) i publikując 28 VI 1889 na łamach dziennika "El Siglo Futuro" ("Wiek Przyszły") Manifest Integrystyczny, gdzie proklamował budowę "absolutnego imperium naszej katolickiej wiary" (Manifiesto integrista, [w:] M. Ferrer
(…)
… ekskomunikowani Loisy, o. George Tyrell SJ i ks. Salvatore Minocchi, a 1 X 1910 kandydaci do stanu kapłańskiego zostali zobowiązani do składania tzw. przysięgi antymodernistycznej (zniesionej pod naciskiem progresistów w czasie Soboru Watykańskiego II), tj. specjalnego wyznania wiary stanowiącego dodatek do credo Piusa IV, w formie uroczystego potwierdzenia jego uprzednich potępień.
Nieformalną i niejawną…
… inwektywą pod adresem katolików duchownych i świeckich, sprzeciwiających się samodestrukcji Kościoła, a w szczególności tradycyjnej (potocznie zwanej "trydencką") liturgii, jak również tradycyjnego katechizmu; dotyczy ono wszystkich reprezentantów tradycjonalizmu katolickiego, a nawet tendencji określanej mianem "konserwatywnej", przypisywanej m.in. prefektowi Kongregacji Nauki Wiary, kard. Josephowi R a t…
… (zwłaszcza nie wykazujący entuzjazmu dla "integracji europejskiej), niektórzy politycy katoliccy oraz Radio Maryja i jego dyrektor (ks. J. Tischner, Sarmacki wkład do integryzmu, "Gazeta Wyborcza", 14-15 III 1998).
S e n s - istotą i. jest - identyczna z ortodoksją katolicką - zasada niezmienności depozytu wiary (Tradycji) i samego Kościoła jako Ciała Mistycznego Chrystusa i wspólnoty rządzonej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)