Immanuel Kant (1724-1804)
Urodził się, wychował i zmarł w Królewcu.
Człowiek to istota empiryczna, zmysłowa i „rzecz sama w sobie”.
„Niebo gwiaździste nade mną, prawo moralne we mnie.”
Człowiek mający nad sobą niebo to mikroskopijny organizm, będący cząstką całościowego układu, podlegający powszechnemu porządkowi przyrody i jej koniecznością.
Człowiek - istota moralna, ma wewnętrzną wolę nie powinien być zewnętrznie determinowany, wtedy zachowuje się naturalnie i wedle własnego prawa moralnego.
Ma w sobie prawo, któremu jest posłuszny a będąc posłuszny prawu jest wierny samemu sobie.
Krytyka czystego rozumu - refleksje nad poznaniem, jego mechanizmem, granicami i wartością.
Do czasów Kanta poznanie odnosiło się do zewnętrznych przedmiotów a umysł miał rolę bierną.
Kant stwierdził, że poznanie jest procesem czynnym i jest to łączenie faktów, interpretowanie i rozumienie, przez co konstruujemy i tworzymy własną wizję świata.
„Naoczności bez pojęć są ślepe, pojęcia bez naoczności są puste.”
Intelekt widzi a zmysły myślą- jest to warunek poznania.
Doznania są zlokalizowane w czasie i przestrzeni, są podmiotowymi sposobami oglądu.
Formy a priori(aprioryczne) - nie są otrzymywane z doświadczenia za pośrednictwem zmysłów.
Formy a posteriori(aposterioryczne) - są empiryczne, doświadczalne.
Matematyka jest nauką a priori a jej sądy nie wynikają z doświadczenia lecz rozszerzają i tworzą nową wiedzę. Przedmiotami matematyki są formy zmysłowości: geometria jest podstawą w czystym wyobrażeniu przestrzeni, a arytmetyka - czasu.
Rozum wykracza poza sferę zjawisk, chce absolutnej całości wszelkiego możliwego poznania, tęskni do zupełności i syntetycznej jedności.
Kant chce realizować poznanie poprzez idee -czyste pojęcia rozumu. Idee nie wynikają z doświadczenia i są w nim zbędne.
W dążeniu do absolutu rozum wytwarza 3 główne idee:
duszy jako całości doświadczenia wewnętrznego
wszechświata jako całości doświadczenia zewnętrznego
Boga jako podstawy wszelkiego doświadczenia
Idee duszy i Boga wykraczają poza doświadczenia i granice nauki.
Metafizyka nie jest i nie może być nauką, nie służy do tego by nas „pozytywnie pouczać” i nie „tworzy nowej wiedzy”.
„Rozumna wiara” jest jedynie możliwa w metafizyce, jest koniecznością dla człowieka.
Człowiek jest istotą poznającą, działającą, moralną, musi wykraczać poza obszar nauki.
Sfera nauki jest rozumem teoretycznym.
Sfera moralności jest rozumem praktycznym.
Krytyka czystego rozumu dotyczy pytania:
(…)
… zawsze postępować w zgodzie z obligującym nas prawem moralnym czyli imperatywem kategorycznym.
„Postępuj zawsze według takiej maksymy, abyś mógł zarazem chcieć, by stała się ona podstawą powszechnego prawodawstwa.“
Nie powinniśmy również kłamać, kraść bądź oszukiwać bo własnym zachowaniem uprawniamy taką postawę.
„Postępuj tak, abyś człowieczeństwa, tak w sobie, jako też w osobie każdego innego, używał…
…
Immanuel Kant (1724-1804)
Urodził się, wychował i zmarł w Królewcu.
Człowiek to istota empiryczna, zmysłowa i „rzecz sama w sobie”.
„Niebo gwiaździste nade mną, prawo moralne we mnie.”
Człowiek mający nad sobą niebo to mikroskopijny organizm, będący cząstką całościowego układu, podlegający powszechnemu porządkowi przyrody i jej koniecznością.
Człowiek - istota moralna, ma wewnętrzną wolę nie powinien być zewnętrznie determinowany, wtedy zachowuje się naturalnie i wedle własnego prawa moralnego.
Ma w sobie prawo, któremu jest posłuszny a będąc posłuszny prawu jest wierny samemu sobie.
Krytyka czystego rozumu - refleksje nad poznaniem, jego mechanizmem, granicami i wartością.
Do czasów Kanta poznanie odnosiło się do zewnętrznych przedmiotów a umysł miał rolę bierną.
Kant stwierdził, że poznanie jest procesem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)