To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Immanuel Kant - „Krytyka czystego rozumu” przedmowy do wydań A i B W przedmowach do kolejnych wydań „Krytyki” porusza Kant kilka ważkich kwestii, spośród których zasadniczą jest kwestia struktury poznania. Przed Kantem (przynajmniej wedle samego Kanta) nie zostały ustalone granice jego kompetencji, co było wyraźnie widać, gdy obserwowało się rozwój systemów skrajnych: sceptyckich i dogmatycznych. Metafizyka była tylko polem bitwy pomiędzy zmysłami i rozumem - dogmatycy przeceniali możliwości tego drugiego, argumentując z nieuprawnionych, nieuzasadnionych źródeł. Sceptycy niedoceniali rozumu i próbowali podważać metafizykę, wpadając przy okazji w inny rodzaj dogmatyzmu. I oto nadszedł Immanuel Kant.
Kant zdecydował się ustalić kompetencje rozumu. Sformułował kryteria, które musi spełniać wiedza (kryteria te nawiązują do kryteriów Descartesa): pewność, prawdziwość i oczywistość. Metafizyka została przeniesiona z poziomu wiedzy na poziom wiary. Zasadnicze zmiany zostały też dokonane w obrębie nauk.
Kant wyróżnił dwie spośród nauk: logikę, jako że jest aparatem formalnym i propedeutyką wszelkich innych nauk, oraz fizykę - bo odnosi się w największej mierze do doświadczenia. Logika jest budowlą już ukończoną - zamkniętym systemem, którego dużym problemem jest niemożność odniesienia go do doświadczenia. Fizyka jest jako nauka niezbędna, ale stosowane w niej złe metody doprowadziły do chaosu. Kant wspomina przy tej okazji Bacona, którego zasługą jest duże wzmocnienie roli eksperymentu w badaniach naukowych. Dzięki nim, rozum sam poszukuje odpowiedzi na zadawane przez siebie pytania, jak również uznaje swoją niewiedzę w kwestiach, które tego wymagają. Jest to duże osiągnięcie w zwalczaniu panoszącej się przypadkowości. Przedmiot badań zostaje podporządkowany podmiotowi, a nie na odwrót. Ale Bacon to nie wszystko.
Kant wspomina także osiągnięcia Locke'a i Hume'a, którzy odwrócili uwagę filozofów od „poznawanego przedmiotu”, a zwrócili na „poznający podmiot”. Pojawia się wreszcie i pojęcie czystego rozumu, który, będąc podmiotem, współkonstytuuje poznawany przedmiot. Drugim substratem tej konstytucji jest „rzecz sama w sobie”, której wprowadzenie jest dla Kanta ratunkiem przed solipsyzmem i ocaleniem metafizyki.
I na tym z grubsza polega ów słynny kantowski „przewrót kopernikański”, który można streścić, jako zmianę perspektywy, zmianę w sposobie opisywania rzeczywistości.
wstęp Wiedza jest dla Kanta systemem sądów o różnej przydatności na polu nauki. Żeby posiadać i zwiększać wiedzę musimy umieć posługiwać się rozumem, posiadać doświadczenie, pojęcia oraz znać mechanizmy budowania zdań w sensie logicznym, to jest zdań podmiotowo-orzecznikowych.
(…)
…
Immanuel Kant - „Krytyka czystego rozumu”
przedmowy do wydań A i B
W przedmowach do kolejnych wydań „Krytyki” porusza Kant kilka ważkich kwestii, spośród których zasadniczą jest kwestia struktury poznania. Przed Kantem (przynajmniej wedle samego Kanta) nie zostały ustalone granice jego kompetencji, co było wyraźnie widać, gdy obserwowało się rozwój systemów skrajnych: sceptyckich i dogmatycznych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)