To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Ideał państwa i prawa według Platona podłoże historyczne i filozoficzne oraz próba oceny z perspektywy współczesnej. Grecja okresu klasycznego obejmującego VI, IV wiek przed narodzeniem Chrystusa to czas potęgi i dobrobytu. Zmieniające się stosunki społeczne i rozkwit demokracji sprzyjają rozwojowi nauki, a w tym myśli politycznej. To właśnie ona pozwala zobrazować ducha tamtych czasów, gdyż polityka i prawo są częściami życia ludzi jako społeczności. Grecja, ojczyzna polityki jako nauki wydaje wiele świetnych umysłów z tej dziedziny. To tam powstały fundamentalne pojęcia i pytania dotyczące państwa i prawa. Bliższe przyjrzenie się im wskazuje, jak zaskakująco wiele spraw przejęliśmy z dorobku starożytnej Grecji w zakresie nawet obiegowych pojęć w sferze ocen politycznych i prawnych.
Sam źródłosłów wyrazu polityka jest grecki. Pochodzi on od słowa polis, oznaczającego państwo, a w zasadzie państwo - miasto. W tym zrozumieniu zajmuje się problematyką powstania państwa, prawidłowości jego funkcjonowania i organizacji oraz celów czy wartości traktowanych jako zasadnicze. Z wyrazem polityka nierozerwalnie połączony jest wyraz państwo , które oznacza zorganizowane społeczeństwo zamieszkujące pewne terytoria. Państwo jako instytucja posiada prawo stosowania przymusu wobec jednostek i grup społecznych nieprzestrzegających obowiązującego prawa . Tak więc te trzy wyrazy łączą się ze sobą, są podstawą i kluczem do określenia organizacji społeczeństwa.
Aby zrozumieć dlaczego właśnie w tym kraju tak owocnie rozwinęła się myśl polityczna należy poznać warunki jakie w Grecji panowały przy powstaniu i rozkwicie tej nauki. Ustrój państwa jego stan miał bardzo wielki wpływ na tendencje filozofii państwa i prawa.
W V w.p.n.e. Grecja była wolnym państwem. Długoletni pokój sprzyjał bogaceniu się kraju. Zmiana stosunków społecznych i demokratyzacja życia publicznego stworzyła warunki rozwoju średniej klasy. Drogę do urzędów coraz częściej otwiera wiedza, a nie stan urodzenia, czy stan majątkowy. Zainteresowanie nauką sięga coraz szerszych kręgów społeczeństwa. Sprzyja temu wolność polityczna i dobrobyt materialny. Kadencyjność urzędów, tak jak na przykład w Atenach, pozwala niemal każdemu obywatelowi na czynny udział w życiu publicznym. Fundamentalne znaczenie miał okres rządu Peryklesa jako głównego stratega. Wprowadził on ustawodawstwa ateńskie, przeciwdziałał wpływom odśrodkowym, otaczał opieką filozofów i artystów takich jak: Fidiasz, Anaksagoras, Herodot, Sofokles. Na uwagę zasługuje tu fakt, że ustrój demokratyczny został narzucony wbrew ich woli.
Zanim został stworzony pełny dojrzały obraz przedstawiający państwo jako instytucję wielu myślicieli dało podwaliny pod rozwój myśli politycznej. Jednym z nich był Protagoras z Abdery. Zasłyną on jako twórca prawa dla miasta Turjum. Wśród współczesnych mu cieszył się dużym szacunkiem jako myśliciel. Jego teorie polityczne zawarte w dziele „O ustroju państwowym” nie zachowały się w całości, a pochodzą raczej z drugiej ręki. Poglądy Protagorasa zawierają się „Krótko mówiąc, w cnocie ludzkiej, mieszczącej w sobie: sprawiedliwość, umiarkowanie, zbożność”.
(…)
… może być demokracja, o której zdania ówczesnych i współczesnych są diametralnie różne. Mimo to, tendencje w myśleniu przetrwały do dziś, a ich podstawy widać we współczesnej myśli politycznej i prawnej. Każde z nich budzi we mnie skojarzenie z największymi ideologiami XX wieku.
A. Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1996, s. 2-4.
K. Olechnicki, P. Załęcki, Słownik socjologiczny, Toruń…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)