WYKŁAD 19.10.2011
Prowadzący: dr Mierzejewski
WYKŁAD 1 19.10.2011
HISTORIA XIX WIEKU
Data III rozbioru Polski (1795 r.) uznana jest za początek okresu historii XIX wieku, który trwa do 1918 roku.
Szczególnym okresem upadku Rzeczypospolitej był wiek XVIII. Dzieje upadku Rzeczypospolitej to cały wiek XVIII - dwie tego przyczyny: wewnętrzne (nie byliśmy w stanie stworzyć państwa) i zewnętrzne.
Od 1795 roku Polska przestaje istnieć i znika z map. Przyczyny upadku znów są dwie: wewnętrzne (polityka szlachty, prywata) i zewnętrzne.
WYKŁAD 2 26.10.2011
OKRES NAPOLEOŃSKI
Okres napoleoński można podzielić na dwa podokresy:
Od 1795 do 1806 roku - próba walki o polską niepodległość poza granicami ziem Polski utworzenie Legionów Polskich pod dowództwem Jana Henryka Dąbrowskiego.
Po 1806 roku - utworzenie Księstwa Warszawskiego.
Całość okresu napoleońskiego kończy w 1815 roku - jest to rok Kongresu Wiedeńskiego, na którym zawarto sojusz Świętego Przymierza.
Sytuacja społeczeństwa:
jest to społeczeństwo feudalne; gospodarka feudalna opierała się na pańszczyźnianej pracy chłopów, na folwarkach,
dzieli się na trzy stany:
stan szlachecki (posiadał wszelkie prawa polityczne, ekonomiczne),
duchowieństwo (miało znaczny wpływ na sprawy społeczne ale w XIX wieku było znacznie krytykowane),
chłopstwo (Napoleon nadaje im pewne przywileje),
zaczęło się tworzyć społeczeństwo posiadające prawa w oparciu o państwo,
następuje rozwój miast (wyłania się warstwa mieszczaństwa),
odnośnie rozbiorów społeczeństwo przeżyło frustrację:
szczególnie szlachta, która zaczęła się skupiać w swoim otoczeniu i żyć prawie jak w czasach saskich. Nie wiedziała jak ma się zachować w stosunku do zaborcy. Część polskiej szlachty zgodziła się na lojalizm wobec władcy; część sprzeciwiała - dążyła więc do podtrzymania ducha narodowego i dumy narodowej,
najszybciej rozwijało się i ewaluowało mieszczaństwo; stopniowo przekształcali się w burżuazję. Podlegała procesom pauperyzacji (proces społeczny polegający na obniżaniu się stopy życiowej jednostek lub zbiorowości),
przemianę ideologiczną przeszło chłopstwo - chłopi nie byli już przywiązani do ziemi ale uzyskali za sprawą Napoleona wolność osobistą,
duchowieństwo - rewolucja francuska była rewolucją przeciwko duchowieństwu.
Promykiem nadziei na odzyskanie niepodległości była rewolucja francuska. Zaczęto tworzyć armie. W 1797 roku pojawiła się koncepcja utworzenia Legionów Polskich. Najpierw powstały trzy legie (pułki). Żołnierze porozumiewali się w nich językiem polskim a walczyli pod barwami francuskimi. Po 1800 roku (pokój w Luneville) legiony stały się balastem więc cesarz chcąc się ich pozbyć zdecydował rozwiązać legiony i wysłał je na Haiti.
(…)
… chcącymi walczyć o niepodległość a ludźmi chcący pozostać lojalni wobec cara. W 1830 r., nie tylko wśród młodzieży ale wśród całej społeczności narosła tendencja do tego aby wyzwolić się spod władzy cara i proklamować walkę o niepodległość). W 1830 r. (noc listopadowa) wybuchło powstanie listopadowe w duchu romantyzmu, bez wsparcia zewnętrznego, bez zaplecza, bez odpowiedniego planu. W tym roku funkcjonują jeszcze dwa twory: Rzeczpospolita Krakowska i Królestwo Polskie. Był to okres najbardziej liberalny i najbardziej sprzyjający Polsce.
WYKŁAD 3 30.11.2011
POWSTANIE LISTOPADOWE I SYTUACJA NA ZIEMIACH ZABRANYCH DO 1863 ROKU
29 listopada 1830 r. doszło do spisku, którego celem było obalenie brata cesarza Rosji, Konstantego. Działania te rozpoczęły największe powstanie, które umożliwiłoby odzyskanie niepodległości, mimo niesprzyjającej sytuacji. Ostateczne przywództwo przejął gen. Józef Chłopicki. Najistotniejsze znaczenie w tych działaniach miało to, co postanowił sejm:
proklamował powstanie narodowe,
i zdetronizowanie cara.
Wodzem naczelnym został książę Radziwiłł (był nieudolnym dowódcą); jego zastępcą był Józef Chłopicki. Powstanie listopadowe było typową walką pomiędzy dwoma państwami - Królestwem…
… powodem upadku powstania listopadowego był brak wsparcia z zewnątrz oraz niezauważenie sprawy społecznej i nieuregulowanie tego problemu społecznego.
Po powstaniu nadal obowiązywało Święte Przymierze. Miejsce miała wielka emigracja ludności. Z kolei w 1832 r. car rosyjski nadał Królestwu statut organiczny - były to stwierdzenia określające jakim jest państwem:
ograniczono przywileje;
namiestnikiem…
… i senat.
Istotne znaczenie w Księstwie Warszawskim miała konstytucja nadana przez Napoleona - wprowadził pewne prawa społeczne, które oparte były na prawie cywilnym (tzw. Kodeks Napoleona). Określił też sprawy wolnościowe (chłopi uzyskali wolność osobistą).
W Księstwie Warszawskim funkcjonowała instytucja na wzór władzy samorządowej, która odpowiadała za sprawy immunicypalne. Istniał podział Księstwa…
… w Europie. Utrwalił stosunki feudalne - relacje stanowe pomiędzy chłopstwem a panami ziemskimi (wolność osobista chłopów).
Podział ziem polskich:
Rzeczpospolita Krakowska (zabór austriacki) - nie była w pełni samodzielna, mimo iż posiadała władzę wykonawczą i ustawodawczą (o losach decydowali zaborcy). Od 1818 r. miała swoją konstytucję. Upadła w 1846 r. - powstanie krakowskie, dowódcą był Edward Dembowski…
… się, że może wpłynąć destruktywnie i prowokować myśli niepodległościowe.
W zaborze austriackim z kolei wszelkie próby powstania były tłumione przez Wiedeń. Kontrakcją na działania mające miejsce w Rzeczpospolitej Krakowskiej miało być powstanie chłopskie (rzeź galicyjska) pod dowództwem Jakuba Szeli. Przybrało charakter pogromów ludności ziemiańskiej, urzędników dworskich i rządowych (głównie chodziło o mord szlachty…
…. Najistotniejszym elementem odbudowy kraju było zdaniem inteligencji niesienie oświaty praca organiczna.
HISTORIA XIX WIEKU
4
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)