Historia władzy w Europie - Panstwo liberalne

PAŃSTWO LIBERALNE (LIBERALNO - DEMOKRATYCZNE) XVII - XIX W.
Państwo liberalno-demokratyczne - polityczna organizacja społeczeństwa kapitalistycznego zapewniająca minimum demokracji dla społeczeństwa oraz minimum wolności jednostek. Charakteryzuje się wykształceniem struktur społeczeństwa obywatelskiego lub inaczej mówiąc społeczeństwa otwartego. Państwo liberalno-demokratyczne to jeden z etapów państwa na drodze rozwoju państwa kapitalistycznego, występuje głównie w krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej. Cechą charakterystyczną dla tego państwa jest: wysoki stopień nowoczesności produkcji opartej na nowych odkryciach nauki i techniki, wysoki wzrost gospodarczy, lepsze warunki bytu ludności, stabilny system polityczny, istnienie mechanizmów pozwalających na radzenie sobie z konfliktami społecznymi. dominuje własność prywatna środków produkcji i wolna konkurencja. Państwo znacznie angażuje się w życie gospodarcze (interwencjonizmu gospodarczego) rozwinięcie systemu opieki socjalnej, edukacji, stoi na straży porządku publicznego, ustala reguły postępowania i egzekwuje stosowanie się do tych reguł obywateli. W czasie istnienia państwa liberalno-demokratycznego struktura społeczna uległa zmianie. Robotnicy stali się teraz wykwalifikowanymi specjalistami w swoich zawodach, chłopi to wyspecjalizowani producenci rolni, inteligencja to teraz kadra zarządzająca pracownikami i organizująca wytwórczość. Z państwem liberalno-demokratycznym związany jest termin "państwa dobrobytu" (welfare state). Działanie państwa polegają na: podejmowaniu inicjatywy gospodarczej (w formie planowania kierunków rozwoju gospodarczego, zapobieganiu kryzysom ekonomicznym, działaniu na rzecz ograniczenia bezrobocia), rozbudowywaniu pomocy socjalnej (ubezpieczenia zdrowotne, rodzinne, społeczne), stwarzaniu "równych szans" dla wszystkich obywateli. Państwa dobrobytu to np. Wielka Brytania, Szwecja, Nowa Zelandia. Doktryna państwa dobrobytu stanowi wytłumaczenie interwencjonizmu państwowego.
Wiek XIX to okres panowania państwa liberalnego, do pierwszej połowy XX wieku. Mniej więcej od lat 50-tych i 60-tych w większości państw europejskich zaczyna dominować inny model, który jest różnie nazywany, a mianowicie model państwa socjalnego, opiekuńczego albo państwa dobrobytu. Model państwa liberalnego zakładał, że funkcje państwa są ograniczone do dwóch podstawowych zadań, które często nazywa się funkcją zewnętrzną i wewnętrzną. Funkcja wewnętrzna polega na tym, że państwo stoi na straży porządku i bezpieczeństwa w społeczeństwie. Natomiast funkcja zewnętrza polega na tym, że państwo stoi na straży własnych granic, broni suwerenności państwa, niepodległości. Natomiast, co do zasady państwo liberalne nie pełni żadnych funkcji gospodarczych. Nie zarządza gospodarką. Ogranicza do minimum

(…)

… daje obywatelowi max swobody, w zakresie religii, wyznania itd. W sferze gospodarczej państwo prowadzi politykę systemową, natomiast w bardzo ograniczonym zakresie prowadzi politykę procesową, w szczególności stoi na stanowisku, że struktura gospodarcza zarówno w wymiarze sektorowym jak i przestrzennym powinna być kształtowana przez rynek. Jeżeli upada jakiś region np. górniczy, to państwo temu…
... zobacz całą notatkę