To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Demokracja ateńska. Kompromitacja Kimona i jego wygnanie umożliwiły przejęcie przywództwa w Atenach przez grupę polityków zdecydowanych na przeprowadzenie reform. Ustrojowych, które ostateczni uczyniły Ateny państwem demokratycznym. Zwiększenie udziału średnich i ubogich warstw społeczeństwa dokonywało się stopniowo. Zmiana sposobu wyboru archontów w 487/6 roku pne wprowadzająca procedurę losowania z listy zgłaszanych kandydatów zrównała szansę na zwycięstwo wszystkich kandydatów niezależnie od ich politycznych wpływów. Nadal byli oni jednak wybierani tylko z pośród osób należących do dwóch najzamożniejszych klas majątkowych.
Duże uprawnienia zachowywał Areopag, w którego skład wchodzili dożywotnio byli archonci. Do najważniejszych jego kompetencji należało sądzenie w procesach o dopuszczenie kandydatów do objęcia urzędu, o nadużycie władzy przez urzędnika oraz działanie na szkodę państwa ( eisangelia).
Upadek autorytetu Kimona wykorzystał jego rywal Efialtes do przeprowadzenia reformy Areopagu. Odebrano mu jego uprawnienia kontrolne a następnie rozdzielono je pomiędzy Radę 500-set , zgromadzenie i sąd ludowy. Kimon poprzez ostracyzm został skazany na wygnanie. Nowym przywódcą został Perykles z rodu Alkemonidów. Z jego inicjatywy zaczęto wypłacać diety za uczestnictwo w posiedzeniach sądu ludowego, a nieco później członkom Rady 500-set i innym urzędnikom. Perykles doprowadził do dopuszczenia zeugitów do ubiegania się o urząd archonta. Prawa obywatelskie posiadali tylko ci, których rodzice byli Ateńczykami. Perykles aż do śmierci w 429 roku pne kierował polityka ateńską występując na zgromadzeniach i pełniąc wielokrotnie urząd stratega.
System polityczny, który ukształtował się w połowie V wieku pne Ateńczycy nazywali demokracją -władzą ludu, demos czyli wszystkich obywateli. Na określenie tego ustroju używano też słowa izonomia- równość wobec prawa. Przeciwieństwem demokracji była oligarchia - system w którym władza należy do nielicznych. Arystoteles zwracał uwagę, ze demokracja oznaczała też rządy warstw uboższych a oligarchia rządy bogatych. Demokratyczny charakter ustroju przybierały też inne państwa ale to demokracja ateńska odnosiła największy sukces i jest najlepiej znana,
Lud ateński sprawował władzę poprzez zgromadzenie ludowe ( ekklesia), Radę 500-set i sąd ludowy. Zgromadzenie pod koniec V wieku pne zbierało się bardzo często bo około 40 razy w roku nie licząc nadzwyczajnych sesji. Na zgromadzeniu obowiązywała zasada isegorii- każdy obywatel mógł zabrać głos i postawić pod obrady sprawę, którą uważał za stosowną. W zgromadzeniu mieli prawo uczestniczyć wszyscy pełnoprawni obywatele (mężczyźni), którzy ukończyli 20 lat.
Niezwykle ważnym organem władzy była Rada 500-set, której skład wybierano za pomocą losowania po 50 osób z każdej fyli. Listy kandydatów zgłaszały demy. Każdy obywatel mógł zasiadać w Radzie tylko dwukrotnie. Głównym jej zadaniem było organizowanie i prowadzenie zgromadzenia ludowego. Rada sprawowała nadzór nad urzędnikami i polityką zagraniczną, decydowała o dopuszczeniu posłów innych państw przed zgromadzenie a także miała pieczę nad skarbem.
(…)
… kiedy strategowie stali się wyłącznie dowódcami rzadko biorących udział w zgromadzeniach. Za czasów Peryklesa Ateńczycy wprowadzili praktykę wypłacania żołdu obywatelom służącym we flocie a później w innych formacjach wojskowych. Dzięki temu służba na okrętach stała się ważnym źródłem utrzymania dla uboższych obywateli.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)