Rozwój społeczny i rozwój osobowości w okresie późnej starości - rozdz.18 1.Całkowita zmiana ról:
- socjolog I. Rosow - role, których nie wyzbywamy się pod koniec życia są mniej treściwe, mają mniej obowiązków i wiążą się z nimi mniejsze oczekiwania; - m.in. Rosow - widzi w utracie sensu roli niebezpieczeństwo izolacji i alienacji,
- inni - widzą w niej korzyści - np.: „prawo do ekscentryczności” (starsi ludzie nie muszą się dopasowywać do ścisłych ograniczeń zw. z oczekiwaniami dotyczącymi roli, mogą się czuć swobodniej, by wyrażać własną odrębność - w ubiorze, języku, upodobaniach).
2.Charakterystyka miejsca zamieszkania:
- procent trwających w związku małżeńskim w późnym okresie dorosłości wyraźnie spada; zmiana ta dotyczy jednak o wiele częściej kobiet,
- w USA i innych krajach zachodnich mieszkanie samotnie jest najczęstszym wyborem dokonywanym przez starszych ludzi stanu wolnego, nawet jeśli ich stan zdrowia uległ pogorszeniu,
- zdrowie ma jednak znaczący wpływ na wybór miejsca zamieszkania - starsi dorośli z problemami zdrowotnymi częściej mieszkają ze swoimi dziećmi lub innymi krewnymi, niż Ci których kondycja jest lepsza,
- paradoks - większość ludzi umiarkowanie zniedołężniałych lub chorych nie mieszka z krewnymi,
- czynniki określające prawdopodobieństwo, że samotny starszy człowiek w USA będzie mieszkał z dziećmi lub krewnymi - zdrowie, dochody, pochodzenie etniczne, liczba córek i synów,
- dla wielu dorosłych stanu wolnego najważniejsze stają się związki z dziećmi i innymi członkami rodziny, dla mieszkających samotnie większe znaczenie mają związki z przyjaciółmi.
3.Typy związków społecznych:
a) związki partnerskie:
- w tym okresie życia zadowolenie z pożycia małżeńskiego jest wyższe niż wtedy, gdy dzieci są nadal z w domu lub dopiero na etapie wyprowadzania się,
- wspólne pożycie w późniejszych okresach dorosłości opiera się rzadziej na namiętności i wzajemnej otwartości, a bardziej na lojalności, poufałości i wzajemnym zaangażowaniu w związek,
- Sternberg - zażyłość związku odzwierciedla tu raczej towarzyski niż romantyczny lub skonsumowany rodzaj miłości,
- przynajmniej połowa małżeństw w podeszłym wieku jest aktywna seksualnie,
- starsze pary spędzają ze sobą więcej czasu niż z rodziną i przyjaciółmi; chociaż jego większość poświęcają na bierne czynności lub obowiązki - to są również szczęśliwi,
- starsze związki są mniej romantyczne i mniej intensywne emocjonalnie niż na początku ich trwania, ale zwykle są satysfakcjonujące i wysoce zaangażowane,
- często dopiero śmieć współmałżonka zmienia życie osoby starszej,
(…)
… wiek emerytalny o rok do trzech lat.
c) struktura rodziny:
- Ci, którzy nadal utrzymują małe dzieci, decydują się na emeryturę później niż dorośli w wieku porodzicielskim.
d) przepisy emerytalne:
- ważnym czynnikiem jest możliwość uzyskania odpowiednich świadczeń po przejściu na emeryturę,
- Ci, którzy oczekują dodatkowych dochodów oprócz stawki podstawowej lub mają własne oszczędności…
… na emeryturze nie spada, a starsi ludzie w USA pod względem finansowym mają lepiej niż kiedykolwiek wcześniej.
i) wpływ wycofania się z życia zawodowego na stan zdrowia:
- nie zmienia się on ani na lepsze, ani na gorsze,
- pośród tych, którzy cieszyli się dobrym zdrowiem w wieku emerytalnym, samo przejście na nią ma niewielki lub prawie żaden wpływ na jego stan w późniejszych latach.
j) wpływ wycofania…
…:
- rodzina, a zwłaszcza dzieci tworzą trzon życia społecznego ludzi starszych,
- starsi ludzie opisują swoje więzi międzypokoleniowe jako silne i ważne, podkreślają znaczenie poczucia solidarności z rodziną i wsparcie z jej strony,
c) sposoby pomocy:
- oczekiwania pomocy dotyczą głównie rodziny, szczególnie dzieci,
- czarni i Latynosi otrzymują więcej pomocy niż biali, podobnie Ci o niższych dochodach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)