Birch, rozdział 6
ADOLESCENCJA Okres pokwitania zaczyna się mniej więcej po ukończeniu 10 r. ż., kiedy człowiek zaczyna dojrzewać seksualnie. Adolescencja trwa dłużej - od pokwitania do osiągnięcia dorosłości. Zmiany fizyczne w okresie pokwitania: Pierwszorzędne zmiany płciowe : powiększenie narządów rodnych (pochwy, macicy, jąder, produkcja spermy) Drugorzędne zmiany płciowe : pojawienie się owłosienia łonowego, zmiana propocji ciała Skok rozwojowy : szybszy u dziewcząt, ale trwa krócej (chłopcy: dwa lata po dziewczętach)
Dojrzewanie
Wczesne: u chłopców ma ono pozytywne konsekwencje, może mieć dobry wpływ na uczestnictwo w sportach, wcześniejsza pewność siebie w kontaktach z dziewczynami. U dziewcząt wczesne dojrzewanie początkowo wiąże się z niezadowoleniem i wyłączeniem z grupy, czasem z obniżeniem wyników w nauce, ale jednocześnie są to dziewczęta bardziej popularne wśród chłopców. W późniejszych latach wcześniejsze dojrzewanie dziewczynki ma pozytywne konsekwencje.
Późne dojrzewanie: u chłopców może prowadzić do poczucia niepewności siebie, nadmiernej samokontroli, samotności, izolacji.
Tożsamość w adolescencji Podejście Eriksona (lata 60./70.)
W okresie adolescencji młody człowiek musi rozwiązać kryzys pomiędzy poczuciem tożsamości a rozproszeniem ról. Człowiek musi stworzyć tożsamość charakteryzującą się 3 cechami: poczuciem jedności (zgodność obrazu siebie), poczuciem ciągłości oraz poczuciem wzajemności pomiędzy swoim obrazem „ja” a tym, jak widzą człowieka inni. Jeśli człowiek nie sformułuje swojej tożsamości, nie określi jej, następuje rozproszenie ról, czyli poczucie dezorientacji, poczucie niepewności, kim się naprawdę jest. Może to powodować wycofanie, izolację lub przyjęcie tożsamości negatywnej.
Podejście Marcii ( lata 60. i 80.)
Wyróżnił 4 rodzaje tożsamości, jakie może przyjąć człowiek:
- tożsamość rozproszona: brak podejmowania zobowiązań i decyzji w różnych sferach życia
- tożsamość przejęta: przejmowanie od innych wartości, sposobu bycia, brak określenia własnych celów
- tożsamość moratoryjna (odroczenie): trudność w podejmowaniu stałych zobowiązań, odraczanie ich w czasie
- tożsamość osiągnięta: rozwiązanie kryzysu tożsamości pozytywnie, umiejętność podejmowania zobowiązań i nawiązywania intymnych, bliskich relacji z innymi ludźmi
Wpływ rodzicielstwa na tożsamość
Styl demokratyczno-autorytarny: dzieci prawdopodobnie będą miały lepszą samoocenę, ufność we własne siły oraz szybciej się uniezależnią
Styl autorytarny: dzieci są bardziej niepewne siebie i bardziej uzależnione od innych ludzi
(…)
… (mid-life crisis), drugie traktuje ten wiek jako czas, kiedy dojrzewa samoakceptacja, wzrasta ochota do życia itd.
Mit kryzysu wieku średniego (pojęcie wprow przez Levinsona):
Baruch stwierdził, że ludzie ujawniają obawy względem swojego życia częściej we wczesnej dorosłości niż w wieku średnim
Long i Porter dowiedli w badaniach, że ludzie mają bardziej pozytywny stosunek do swojego życia w wieku…
…, wiedza społeczna i rozumowanie matematyczne
Schaie wskazuje na to, że jeśli osoba starsza ćwiczy jakąś umiejętność, może wypaść lepiej niż człowiek młody, niećwiczący czegoś
Pamięć: zmniejsza się sprawność pamięci krótkotrwałej oraz zwiększa się podatność na dystraktory
Mądrość: intuicyjność, doświadczenie, introspekcja, empatia, zrozumienie, cierpliwość, delikatność - obserwuje się jej wzrost po 60 r.ż…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)