To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
GÓRY LODOWE Cechy gór lodowych Według definicji WMO (World Meteorological Organization; 1970) za górę lodową ( iceberg ) uważa się zwartą bryłę lodu o dowolnym kształcie, odłamaną od lodowca, pływającą lub osiadłą na dnie i wystającą co najmniej 5 m nad lustro wody. Bryła ta winna mieć powierzchnię przekraczającą 300 m2. Mniejsze bryły lodu lodowcowego, wystające ponad poziom wody od 1 do 5 m i zajmujące powierzchnię od około 100 do 300 m2 nazywane są odłamami gór lodowych ( bergy bit ), a gdy wystają ponad lustro wody na wysokość mniejszą niż 1 metr i zajmują powierzchnię około 20 m2 - odłamkami gór lodowych lub growlerami ( growler ). Góry lodowe można charakteryzować według różnych cech: kształtu, rozmiarów, genezy, obszarów występowania. Kształt gór lodowych zależy od ich pochodzenia oraz stopnia zniszczenia przez procesy topnienia i erozji. Wyróżnia się dwa typy gór lodowych: stołowe (tabular iceberg) i niestołowe (non-tabular iceberg). Góry stołowe( tabular iceberg ) charakteryzują się horyzontalnym uwarstwieniem lodu, pionowymi ścianami oraz rozległymi, płaskimi lub słabo nachylonymi i pofalowanymi powierzchniami. Stosunek długości do wysokości takiej góry winien przekraczać 5:1. Jeżeli ten stosunek mieści się w przedziale od 3:1 do 5:1 i powierzchnia wierzchołkowa jest płaska lub lekko zaokrąglona, czasami nierówna, często pocięta szczelinami, to taka góra nazywana jest blokową ( blocky iceberg ). Góry stołowe powstają w wyniku obłamywania się lodów szelfowych (ice shelf), rzadziej - lodowców wyprowadzających (outlet glacier). Góry blokowe odłamują się od lodowców wyprowadzających lub szybkich strumieni lodowych (ice stream). Olbrzymie bryły lodu odłamane od arktycznych lodów szelfowych, wystające ponad 5 metrów nad lustro wody, o powierzchniach od kilku tysięcy metrów kwadratowych do 500 km2 lub nawet więcej nazywane są wyspami lodowymi (ice island) . Grubość takich brył lodu waha się od 15 do 50-60 m, a ich powierzchnia wierzchołkowa jest zazwyczaj regularnie pofalowana, co z lotu ptaka nadaje jej "żebrowany" wygląd. Wśród gór nie mających kształtu stołowego ( non-tabular iceberg ) wyróżnia się góry: piramidalne, kopulaste i zerodowane (o nieregularnych kształtach) typu: klin i suchy dok. Międzynarodowy Patrol Lodowy do tego typu gór zalicza również góry blokowe, stanowiące pośrednią formę między górami stołowymi i piramidalnymi. Góry piramidalne ( pinnacled iceberg ) mają kształt zbliżony do piramidy o na ogół ostrym, centralnym wierzchołku lub kilku strzelistych iglicach. Powstają w wyniku obłamywania się barier i klifów lodowych
(…)
…),
- za pomocą sekstantu - kąta pionowego (α) między linią wody a najwyższym wierzchołkiem,
- kąta poziomego (β) między najdalej wysuniętymi jej fragmentami w
pobliżu linii wody.
W Arktyce góry lodowe na morzach euro-azjatyckich (Barentsa, Karskim, Łaptiewów)
najczęściej mają wysokość od 5 do 25 m, długość od 100 do 150 m i zanurzenie 50-60 m,
osiągające czasami 100 m. Wschodniogrenlandzkie góry lodowe…
… lodowców, od których się odrywają, to z
racji dużej miąższości lodowców spływających z kontynentu Antarktydy góry lodowe tam
powstające mają na ogół znacznie większe rozmiary od tych, które powstają w Arktyce.
Opracowano kilka klasyfikacji gór lodowych ze względu na ich rozmiary. W Arktyce
powszechnie wykorzystuje się klasyfikację opracowaną przez Międzynarodowy Patrol
Lodowy (oddział amerykańskiej Straży Przybrzeżnej; U.S. Coast Guard International Ice
Patrol). Oparta jest ona na statkowych, wizualnych (wykonywanych za pomocą sekstantu i
radaru) obserwacjach wysokości i rozciągłości poziomej nadwodnych części gór lodowych
występujących na Morzu Labrador i Wielkich Ławicach, na akwenach, na których co roku
przebywa dużo gór lodowych, i które są od wielu lat śledzone według tej samej metodyki.
Podstawą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)