Greckie, chrześcijańskie i rzymskie źródła zjednoczonej Europy. Pierwsze idee jednościowe wystąpiły w starożytnej Grecji. Na jej terenie - wokół północnych wybrzeży Morza Śródziemnego - rozwinęły się podstawy cywilizacji europejskiej. Wraz z wielką kolonizacją grecką idee i wpływy helleńskie rozszerzyły się na terytorium Europy. Kultura grecka stała się naturalną bazą rozwoju cywilizacji i tożsamości europejskiej.
Grecja stworzyła zalążki rozwoju cywilizacji europejskiej, wnosząc do niej przede wszystkim trwałe wartości kultury, sztuki i filozofii helleńskiej ora próby działań „międzypaństwowych”. Na jej terenie zrodziły się trwałe idee filozoficzne oraz zasadnicze pojęcia wiedzy o państwie i polityce (demokracja, arystokracja, monarchia). Starożytni Grecy próbowali niemal wszystkiego: od demokracji i wolności po tyranię; od gorliwej wiary i metafizyki po sceptycyzm i cynizm; od wierzeń religijnych po rozważania naukowe. Myśliciele greccy, zwłaszcza Arystoteles, Sokrates i Platon, tworzyli podstawy wiedzy dla ogółu myślicieli i pisarzy politycznych całej Europy.
W starożytnej Grecji państwa-miasta łączyły się w większe związki, zwane amfiktioniami. Największe znaczenie osiągnęła amfiktionia, skupiona wokół świątyni Apollina w Delfach. Kierowała nią Rada, złożona z reprezentantów dwunastu państw-miast, które - zachowując odrębność - podporządkowały się wspólnym ustaleniom. Amfiktionie greckie nie były organizacjami politycznymi, ale stanowiły namiastkę wspólnoty, jej swoisty archetyp. Wraz z regularnie organizowanymi igrzyskami panhelleńskimi, jednoczyły działania greckich polis. Część autorów określa amfiktionie jako quasi-federację, a znany historyk dziejów Europy, Oskar Halecki, pisze, że „starożytni Grecy przyczynili się do budowy Europy dzięki swym eksperymentom federalistycznym”.
Zagrożenie ze strony Persji doprowadziło do powstania w 478 roku Ateńskiego Związku Morskiego, ze wspólną kasą związkową na wyspie Delos. Początkowo związek zapewniał równe prawa członkom. Na jego czele stała Rada Związkowa, złożona z przedstawicieli wszystkich państw-miast członkowskich, wspólnie utrzymująca i wykorzystująca flotę wojenną. Z upływem czasu hegemonię nad Związkiem Morskim przejęły Ateny i przekształcił się on faktycznie w „imperium ateńskie”, zapoczątkowując w Europie ideę „integracji poprzez dominację”. Oficjalnymi strażnikami jedności Związku Morskiego były załogi wojskowe oraz oficjalni urzędnicy wysyłani przez Ateńczyków do poszczególnych polis. W V wieku powstał również związek Beocki pod hegemonią Teb, a w VI wieku Związek Peloponeski pod przywództwem Sparty. Grecja miała również ambicje podboju azjatyckiej Persji i budowy większego imperium grecko-azjatyckiego. Udaremnił je jednak podbój Grecji przez Macedonię. Od tego czasu działania unifikacyjne południa Europy i Azji rozwinęli królowie macedońscy. Filip II, a później jego syn, Aleksander Wielki. Po zdominowaniu Grecji przez Macedonię Aleksander Wielki dokonał podboju Persji i zajął Azję Mniejszą, rozszerzając wpływy hellenistyczne, stanowiące trwały czynnik składowy tożsamości europejskiej.
(…)
… kościelną i powszechnie używaną łacinę. Średniowieczna wspólnota chrześcijańska łączyła tradycje judaizmu, dorobek klasycznej filozofii greckiej i zdobycze cesarstwa rzymskiego oraz pewne wątki kultury celtyckiej i germańskiej. Można przyjąć, iż ówczesna tożsamość Europy to „kulturalna różnorodność cementowana przez wspólne wartości”. Karol Wielki praktycznie unifikował Europę. Chrystianizował ziemie…
… w całym imperium. Umożliwiło to chrześcijaństwu zorganizowanie się poprzez tworzenie patriarchatów i metropolii. W ten sposób ukształtowała się „cywilizacja łacińska”, której dorobek przez wiele wieków utrzymywało Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego.
W okresie średniowiecza podstawową bazę jednoczenia kontynentu stanowiła religijna wspólnota, w której nie zdążyły się jeszcze wyodrębnić trwale…
… posunięć lokalnych władców. Na dworze Karola Wielkiego powróciła do życia starożytna nazwa „Europa”. Historycy oceniają, że jego imperium miało kształt podobny do obszaru państw „szóstki” z lat pięćdziesiątych XX wieku. Imperium Karola Wielkiego uważano za pierwsze zjednoczenie Europy Zachodniej, a zarazem za „modelową” monarchię w ówczesnej Europie. …
… przez Ren i Dunaj w Europie, Eufrat w Azji i pustynie w Afryce. Imperium rzymskie stało się fundamentem dalszego rozwoju Europy, chociaż nie objęło jej północnych części: Szkocji, Irlandii, Skandynawii, Polski i północnych Niemiec.
Imperium integrowały głównie: wspólne prawo, wspólnota cywilizacyjna oraz utrzymywany siłą porządek pokojowy („Pax Romana”), ustanowiony na ziemiach od Atlantyku po Zatokę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)