Gotowość do nauki czytania i pisania Rozumienie pojęć „czytanie” i „pisanie” w ujęciu badaczy jest bardzo różne. Podejście lingwistyczne traktuje : Czytanie - „tworzenie dźwiękowej formy słowa na podstawie jego obrazu graficznego” (Elkonin). Dźwiękowa forma rozumiana jest jako „organizacja dźwięków w określonym następstwie czasowym”.
Jednostką dobrze czytającą, według autora, będzie ta, która potrafi utworzyć formę dźwiękową jakiegokolwiek słowa na podstawie jego symbolu graficznego (będą to słowa zarówno znane jednostce, jak i te, z którymi nigdy wcześniej się nie spotkała, a więc takie, które nie są reprezentowane w jej doświadczeniu). Elkonin nie traktuje zatem rozumienia tekstu jako głównego wskaźnika prawidłowo opanowanej umiejętności czytania.
Istota czytania według ujęcia lingwistów, polega na transponowaniu grafemów na fonemy oraz słów zapisanych na słowa mówione. Prosta konsekwencja takiego stwierdzenia jest dobieranie do nauki czytania tekstów charakteryzujących się odpowiednimi własnościami fonetycznymi zawartych w nich słów (występowanie określonych układów spółgłosek, samogłosek w nagłosie, wygłosie i śródgłosie itp.).
W literaturze polskiej czytanie ujmowane jest jako proces „wymagający rozpoznawania, różnicowania drobnych elementów pod względem kształtu, kierunku czytania od lewej do prawej strony (…). Funkcjonalny układ czynności czytania uzależniony jest od graficznej, fonematycznej, artykulacyjnej oraz semantycznej strony systemu języka; w nauce czytania analiza i synteza jest procesem o tyle skomplikowanym, że dotyczy równocześnie strony graficznej i dźwiękowej wyrazu, przy czym obraz graficzny jest tylko materialną osnową dla analizy i syntezy słuchowej”. Druga grupa definicji czytania kładzie nacisk na rozumienie odczytywanego tekstu. „ Czytanie polega tu na rozpoznawaniu symboli (drukowanych lub pisanych) stanowiących bodziec do aktualizowania znaczeń „wbudowanych” w doświadczenie jednostki” oraz do powstawania nowych znaczeń znanych już słów poprzez manipulowanie pojęciami już posiadanymi” (Tinker i McCullough). Russell za istotę czytania uważa:
-identyfikację symbolu graficznego oraz
-zrozumienie znaczenia symbolu już zidentyfikowanego. Podobne stanowisko przyjmuje Mathis, według którego uczenie się czytania polega na uczeniu się rozpoznawania i identyfikowania symboli oraz na uczeniu się znaczeń tychże symboli. W naszej literaturze „czytanie stanowi przede wszystkim proces językowy i poznawczy (Jurkowski); „ czytanie to proces sensoryczno- motoryczny, intelektualny, emocjonalny i wychowawczy (Mystkowska); „czytanie jest procesem złożonym i dynamicznym. Na proces ten składają się zjawiska fizyczne, fizjologiczne i psychologiczne” (Malendowicz). Istotą umiejętności czytania jest zdolność dziecka do tłumaczenia albo rozszyfrowania określonych znaków języka pisanego” (Styczek); czytanie stanowi swoistą złożoną operację myślową i wymaga jednoczesnego przeprowadzenia następujących czynności:
(…)
…” jak proza i poezja, że istnieją teksty „dobre” i „złe”, że do pewnych tekstów stale powraca, a inne raz tylko zostają przeczytane),
umiejętność wykorzystywania w różny sposób we własnym działaniu treści odczytywanych tekstów (dziecko odkrywa, że istnieją książki telefoniczne, kucharskie, przewodniki turystyczne, informatory, śpiewniki, rozkłady jazdy pociągów, itp.) .
Właściwości dziecka cechującego…
… umiejętności czytania i pisania.
Dziecko w klasie pierwszej powinno cechować się następującymi właściwościami:
- umiejętnością dostrzegania, odpoznawania i różnicowania dźwięków otoczenia,
- poprawnym wymawianiem głosek (ich połączeń) ojczystego jezyka,
- umiejętnością wyrazistego mówienia, wyróżniania, rozpoznawania i powtarzania głosek,
- dokonywaniem analizy i syntezy dźwiękowej wyrazów,.
- dobrym poziomem spostrzegawczości wzrokowej,
Ponadto:
-winno być zaznajomione z istotą symbolu graficznego,
- mieć ukształtowana motywację do samodzielnego czytania, - posiadać umiejętność dokonywania analizy i syntezy słuchowo wzrokowej znanych wyrazów, kojarzyć głoski z literami, - odczytywać odpowiednio dobrane wyrazy,
-przyporządkowywać podpisy do rysunków,
-układać i odczytywać krótkie zdania,
- czytać krótkie teksty…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)