Gospodarka otwarta

GOSPODARKA OTWARTA
- występuje w niej wymiana towarów i usług między krajami
Miara otwarcia - udział eksportu i importu w PKB, handel zagraniczny
Współczesne gospodarki handlowe są raczej otwarte.
Polska - po 1989 roku gospodarka otwarta, od 2010 rola eksportu w PKB straciła na znaczeniu z powodu recesji.
Eksport - wydatek autonomiczny, wielkość eksportu zależy od dochodu mieszkańców krajów partnerów handlowych, popyt na eksport jest zewnętrzny, eksport wywołuje efekty mnożnikowe.
Import - zależy od dochodu mieszkańców kraju, importujemy, gdy brak czynników naturalnych, lub wg teorii kosztów komparatywnych.
Cło- podatek, który płaci się przy imporcie danego towaru. Cło ostatecznie płacą konsumenci.
Kurs - cena waluty krajowej w stosunku do innych walut
Subsydia - narzędzie wsparcia eksportu: dotacje bezzwrotne, kredyty eksportowe.
Dumping - środek zakazany, ceny poniżej kosztów wytwarzania na rynku światowym. Firma korzysta z pomocy państwa, zyskuje pozycję monopolisty a później podnosi ceny.
Dwa reżimy walutowe:
-stałych kursów (nieodporny na szoki podażowe)
-płynnych kursów walutowych
Im niższy nominalny kurs waluty krajowej w stosunku do walut innych krajów, tym nasze towary na rynkach światowych są tańsze (bardziej konkurencyjne).
Dla importu korzystne jest gdy kurs umacnia się - siła nabywcza naszej waluty wzrasta.
Wahania kursu walut sprzyjają importowi albo eksportowi (rewaluacja/aprecjacja)
W długim czasie siła waluty zależy od siły gospodarczej i inflacji. W krótkim czasie zależy od przyjętego reżimu walutowego.
Istnieje zależność proporcjonalna
Stopa procentowa a kurs walutowy (zmiana r przy pozostałych czynnikach stałych):
Wzrost r (zmiana rentowności aktywów finansowych w danym kraju) prowadzi do wzrostu nominalnego kursu walutowego.
Spadek r (obniżenie opłacalności aktywów finansowych w danym kraju) prowadzi do spadku nominalnego kursu walutowego.
Oprócz stopy procentowej na wysokość kursu walut wpływa też przepływ kapitałów.
Poniżej roku - kapitał spekulacyjny
Nominalny kurs walutowy w krótkim czasie wpływa na konkurencyjność.
W długim czasie - sfera realna.
Teoria kosztów komparatywnych - powinniśmy eksportować te produkty, przy wytwarzaniu których nasze koszty produkcji w kraju są niższe niż koszty wytworzenia w innych krajach. Powinniśmy importować produkty, przy wytwarzaniu których nasze koszty produkcji w kraju są wyższe niż koszty wytworzenia w innych krajach.
Liberalizm w wymianie handlowej - znoszenie ograniczeń (cła) i barier - zmniejszanie kosztów wymiany. Konsumenci mają dostęp do tańszych towarów i usług. Nasilenie się liberalizmu na przełomie XX i XXI wieku.

(…)

… nie ma obowiązku interweniować, ale może to zrobić, rynek nie może tego oczekiwać. System ten sprzyja mobilności kapitału, jest odporny na szoki.
1.04.2000r. - upłynniono kurs złotówki. Od upłynnienia BC nie interweniował przez 10 lat. W 2010 werbalna interwencja. Teoria cyklu koniunkturalnego, wahania koniunkturalne, stabilizatory automatyczne a polityka dyskrecjonalna 338-353
szoki - istota, przyczyny, przebieg…
… co protekcjonizm.
Struktura handlu zagranicznego zależy od struktury gospodarki, która zmienia się w długim okresie. Rząd może oddziaływać na zmiany przy pomocy narzędzi polityki handlowej ale także fiskalnymi i monetarnymi.
Kontyngenty podwyższają cenę towaru, popyt na towar maleje i tracą konsumenci.
Koszty straty cła:
strata konsumenta - on płaci ostatecznie
wspomaganie mniej efektywnych krajowych producentów…
…, wprowadzające utrudnienia w wymianie, opóźnianie. Antyreklama.
Bilans handlowy - rachunek rejestrujący przepływ dóbr i usług; zestawienie eksportu i importu. Bilans handlowy zawiera się w rachunku obrotów bieżących, obok pozycji dochód netto z tytułu własności posiadanej za granicą i obok przepływ pieniądza wynikający z rozliczeń.
Eksportuje się i importuje kapitał - powodem są różnice w poziomie stopy zwrotu od lokowania kapitału w różnych krajach; rentowność zależy do wysokości stopy procentowej.
Stopa zwrotu (opłacalności) = stopa % w kraju, do którego wnosi kapitał + dewaluacja kursu waluty krajowej (ewentualnie rewaluacja). Miarą stopy zwrotu jest wysokość stopy procentowej. Trzeba obliczyć realną stopę procentową, bo czasami r może być wysokie ze względu na wysoką inflację.
Mobilności kapitału sprzyjają…
... zobacz całą notatkę