Gospodarcza pozycja państw
Pozycja(ranga) to położenie czegoś w stosunku do czegoś, np. gospodarek narodowych państw - porównując je otrzymujemy gospodarczą pozycję międzynarodową państw. Pozycji może być wiele, bo jest wiele wyznaczników. Im większa pozycja państwa, tym większa jego rola w sm, a więc siła oddziaływania.
Badanie potęgi państw:
Formalne(oparte na miarach realnych, obiektywnych, czynnikach ilościowych, wymiernych danych statystycznych)
Eksperckie(subiektywne, badanie socjologiczne(ankietowe) wśród naukowców, polityków itp., czyli badanie wizji sm wg. danych i własnych spostrzeżeń)
PKB/GDP - zagregowana wartość dóbr i usług finalnych, wytworzonych na terenie danego państwa, niezależnie od własności przedsiębiorstw. PKB jest miarą aktywności rynkowej, nie uwzględnia szarej strefy i działalności na własny użytek. Może być nominalny lub mierzony parytetem siły nabywczej. PKB globalny mierzy potęgę państw, PKB per capita - bogactwo(dobrobyt), a przyrost PKB - rozwój gospodarczy.
PNB/GNP - zagregowana wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych przez obywateli danego państwa i należące do nich przedsiębiorstwa(nie ważne gdzie wytworzone zostały).
DNB/GNI - PNB+ dochody uzyskane z innych państw(w szczególności odsetki i dywidendy) i podobne płatności na rzecz innych państw.
Metody określania pozycji[wg. Z.J. Pietrasia]:
1). Behawioralno - syntetyczna(formalna, poszukiwanie jednego czynnika ilościowego najpełniej kształtującego międzynarodową pozycję danego państwa, albo jedynie kilku takich czynników - czyli kilka danych liczbowych, które najlepiej oddają pozycję państwa)
2). Behawioralno - analityczna(formalna, polega na tworzeniu rozwiniętych indeksów potencjału państwowego opartych na czynnikach ilościowych - analiza liczbowa, ale z większą ilością wyznaczników)
3). Teoretyczno - empiryczna(mieszana, zakłada wprowadzenie, obok nadal wykorzystywanych czynników ilościowych, dość dowolnie szacowanych czynników jakościowych - a więc wskaźniki obiektywne(dane statystyczne) i subiektywne(jak pozycja jest odbierana) 4). Tradycyjna(ekspercka, wyłącznie elementy jakościowe, tylko opinie, czyli subiektywne(nieprzydatna dla określenia pozycji gospodarki)
Każda metoda ma swoje wady i zalety. Behawioralne są jednostronne, tylko czynniki liczbowe, nie uwzględniają wizerunku, jednak są precyzyjne. W przypadku metody behawioralno- syntetycznej trzeba znaleźć jeden najważniejszy czynnik, co niekoniecznie daje pełen obraz. Metoda behawioralno- analityczna jest szersza, jednak problemem jest, czy traktować wszystkie wyznaczniki na równym poziomie, a jeśli nie, to jaka hierarchia. Najlepsza wydaje się
(…)
…, Ministerstwa Finansów, Ministra ds. pracy, podatki, stopy procentowe, dyskryminacja płci na rynku pracy)
3). Sprawność przedsiębiorstw(5/68, m.in. ocena działalności konkretnych podmiotów (banki, giełda), relacje pracodawca- pracownik)
4). Infrastruktura(5/114, nie tylko techniczna(drogi, linie kolejowe, zależności energetyczne), ale też społeczna(wydatki na ochronę zdrowia, na szkolnictwo, poziom alkoholizmu…
… pod uwagę)
1. USA: 29,06%
2. Rosja: 11,38%
3. RFN: 9,42%
4. Kanada: 7,24%
5. Francja: 6,14%
Indeksy globalizacji - przykład metody behawioralno - analitycznej
Indeks konkurencyjności(1989) - przykład metody formalno - ekspercka
Institute for Management and Development (IMD), Lozanna, Szwajcaria
59 gospodarek narodowych, skupiają 80% PKB światowego
329 czynników w 4 dziedzinach(20 kategoriach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)