Historia i tradycje górnictwa dr inż. Wojciech Preidl
Górnictwo epoki kamiennej
Krzemień - forma skały osadowej w skład, której wchodzi chalcedon z domieszką ziaren kwarcu, części ilastych,węglanu wapnia oraz opalu. Występuje w złożach wapienia w postaci pojedynczych konkrecji, których rozmiar może mieć od kilku do kilkudziesięciu centymetrów. Skład chemiczny: SiO2 - 98,93 %, Al2O3 - 0,14 %, Fe2O3 - 0,06%, CaO - 0,04 %, MgO - 0,02%, H2O - 0,17% Barwa: szara, żółta, brunatna lub czarna z charakterystycznymi dwubarwnymi pasami Geneza: powstał on 150 milionów lat temu w wyniku wymarcia olbrzymich kolonii gąbek morskich, jakie rozwijały się w morzu jurajskim. Przy rozkładzie szczątków organicznych uwolniła się krzemionka, układając się koncentrycznie wokół jąder krystalizacji.
Kopalnie krzemienia zostały odkryte 19 lipca 1922 r. przez geologa Jana Samsonowicza. Pracami badawczymi i wykopaliskowymi na jej terenie kierowali Zygmunt Szmit (1923, 1927), Józef Żurowski (1925-1927), Stefan Krukowski (1923, 1928-37), Michał Drewko (1945,1948), Tadeusz Żurowski (1953, 1958-61), Jan Kowalczyk, Bogdan Balcer i Zygmunt Krzak (1969-1970), Jerzy Bąbel (1979-1984), Sławomir Sałaciński, Marek Zalewski, Witold Migał (1984-1988) i Wojciech Borkowski (od l989r.).
Kopalnie były eksploatowane w okresie od ok. 3900 do ok. 1600 roku p.n.e. (datowanie radiowęglowe) przez różne ludy, które pozostawiły po sobie świadectwa materialne określane przez archeologów mianem kultur: pucharów lejkowatych, amfor kulistych i mierzanowickiej. Nie wykluczone, że złoża krzemienia pasiastego znane były już wcześniej łowcom mezolitycznym.
Od roku 1926 rezerwa archeologiczny
Pole górnicze w Krzemionkach umiejscowione jest na obszarze wychodni wapienia jurajskiego i obejmuje krawędź synkliny. Ma ono ma kształt paraboli o długości ok. 5 km i szerokości 20-220 m, to jest ok. 785 tys. m2. Warstwa zawierająca krzemienie, będąca ławicą różnej wielkości konkrecji krzemiennych, położona jest na dwu poziomach, których głębokość zmniejsza się w miarę zbliżania się do krawędzi synkliny. Szyby zakładano w odległości od ok. 5 do 30 m od siebie a ich głębokość i kształt uzależnione były od warunków geologicznych, w jakich znajdowały się warstwy z krzemieniami. Konkrecje krzemienia wydobywano czterema sposobami: - płytkie jamy (2 m głębokości i ok. 4-5 m szerokości), - kopalnie niszowe (ok. 4,5 m głębokości), - komorowo-filarowe, - kopalnie komorowe (głębokość ok. 8-9 m i pow. ok. 400 m2). Załogę kopalni stanowiło 5-10 ludzi.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)