Główne problemy gospodarcze w ćwierćwieczu 1955-1980
a)rewolucja naukowo-techinczna-(pojęcie wprowadził w `39 John Bernal)rozwój naukowy i postęp techinczny-rozwój sił wytwórczych, nowe metody wytwarzania-automatyzacja(ważnymi składnikami rozwoju są elektronika i cybernetyka), wykorzystanie energii jądrowej(od `54 w ZSRR) spowolonione po katastrofie w Czarnobylu(IV `86), masowe wykorzystanie ropy naftowej i gazu ziemnego, rozwój telekomunikacji(`62-łaczność satelitarna) i mikroelektroniki(`72-kieszonkowy kalkulator, komuputery osobiste i profesjonalne-'79 rewolucja informatyczna IBM'a)-elktronika kwantowa i nadprzewodnictwo w wysokich temperaturach(`86)-sondy kosmiczne, TV Sat, światłowody, magnetowidy, płyty CD(`82). `52-Watson i Crick-odkrycie struktury DNA, '72-biotechnika(inżynieria genetyczna)-biologia przemysłowa pozwala na rozwiązanie problemów żywnościowych i energetycznych. . USA-dzięki Wernerowi von Braunowi(konstruktor V-1 i V-2 w niewoli) rozwój techniki rakietowej. 4 X '57-pierwszy sztuczny satelita Ziemi i 12 VI `61-Jurij Gagarin w kosmosie-sukcesy ZSRR-USA przestaje czuć się bezpieczne utworzenie NASA-20 VII `69-Neil Armstrong i Aldrin na Księżycu, bezzałogowe statki na Wenus(ZSRR-'70) i Marsie(USA-'75). Wahadłowce amerykańskie do `86-katastrofa. Ograniczanie środków na eksploratacje kosmosu. Następstwa rewolucji naukowo-technicznej: -restrukturyzacja przemysłu(od tradycyjnych do nowoczesnych i przyszłościowych gałezi-szybciej w krajach rozwiniętych)
-nowa rola nauki-lepiej finasowana(znów kraje rozwinięte), powiązana z produkcją-technologia staje się towarem
-zmiany w technologii wytwarzania(nacisk na oszczędność), poprawa jakości i szybkości usług(motoryzacja, lotnictwo, łączność)
-zmiany w organizacji i zarządzaniu działalnością gospodarczą - komputeryzacja i automatyzacja
-podniesie jakości życia-więcej czasu wolnego, nowoczesne środki masowego przekazu-uczestnictwo w masowej kulturze
-dysproporcja w rozwoju gospodarczym bariery polityczne(embargo, brak kapitału) i techniczne(brak kadr i infrastruktury)
b)kryzys energetyczny-po powstrzymaniu recesji pod koniec 50'; dekada szybkiego wzrostu'60-'70; uzależnienie gospodarki światowej od energii elektrycznej i ropy naftowej(podstawowy surowiec dla przemysłu energetycznego, motoryzacyjnego i chemicznego). W latach `51-'72-wzorst wydobycia(kraje arabskie i ZSRR) i zużycia ropy przy spadeku cen. Koniec 50' - powstaje OPEC(Organizacja krajów Eksporterów Ropy naftowej), który pod wpływem wojny `67 i zwiększenia roli nafty libijskiej uzyskuje podwyżkę cen ropy w `71-umowa w Teheranie. W czasie wojny `73, kraje arabskie użyły broni ekonomicznej-Irak znacjonalizował instalacje wydobywcze(Exxon, Mobil, Royal Dutch Shell), embargo na dostawy ropy do krajów popierających Izrael i dwukrotne podniesienie cen ropy(70% i 128%)-4-krotny wzrost cen w przeciągu roku-koniec taniej energii. Drugi szok naftowy w `80 po rewolucji islamskiej w Iranie-spadek wydobycia. Skutki kryzysu naftowego:
(…)
… gospodarcza-Traktaty Rzymskie w `57 powstanie EWG(Francja, RFN, Włochy, Beneluks, potemWlk. Brytania, Dania, Iralandia, Gracja, Hiszpania i Portugalia-wspólny rynek, swoboda wymiany towarowej i informacji, współpraca w zakresie przemysłu, transportu, ochrony socjalnej, polityki podatkowej i celnej) i Euratom(Europejska Wspólnota Energii Atomowej). EFTA(Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu-'60)-kraje…
… zachodniej. Przyczyny umocnienia się: -rewolucja naukowo-techniczna-możliwość badań, a telekomunikacja pozwala sprawnie zarządzać
-zmiejszenie poczucia bezpieczeństwa inwestycji zagranicznych(kryzys naftowy, wojny lokalne)
-postępy integracji w Europie zachodniej-swobodny przepływ kapitału i technologii
f)pokojowe współisnienie i wyścig zbrojeń-od `55 pokojowe współistnienie i jednocześnie zbrojenia…
…, ChRL(`64), Izrael(prawdopodobnie)-broń atomowa. W latach osiemdziesiątych możliwości do budowy osiągnęly: Indie, Pakistan, Brazylia, Irak, RPA. '57-plan Rapackiego-utworzenie strefy bezatomowej w Europie środkowej(nam by się najbardziej oberwało). Zakaz prób w atmosferze(`63), demilitaryzacja kosmosu i księżyca(`67, '79), '68-o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej. '72-SALT I; '79-SALT II…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)