Gleby Polski- geneza i rozmieszczenie Gleby- górna powłoka litosfery powstała z przekształcenia skał oraz organizmów żywych pod wpływem klimatu, wód i rzeźby terenu
Gleby strefowe- wpływ czynników klimatyczno- roślinnych
Gleby astrefowe- wpływ czynników geologicznych i rzeźby
Obszary skał macierzystych
Obszar górski- gleby wykształcone na pokrywach stokowych wietrzeniowo- akumulacyjnych formowanych w plejstocenie i holocenie.
Pokrywa górna (theta) rozwinięta w górnej części stoku w strefie wychodni. Tworzy kamienisto- blokowe poziomy luźnego materiału bez możliwości retencjonowania wody opadowej. Może stanowić skałę macierzystą podczas braku innych pokryw lub eluwium podczas, gdy pod nią występuje inna pokrywa osadowa.
Pokrywa środkowa (kappa)- pokrywa akumulacyjna. Występuje na spłaszczeniach stoków i wierzchowin. Pokrywę tworzą kamienisto- pylaste, gruzełkowe osady.
Pokrywa dolna (lambda)- pokrywa soliflukcyjna. Tworzy poziom gliniasto- gruzowy z iłem koloidalnym. Formowanie w warunkach klimatu peryglacjalnego. Masyw Ślęży, Tatry, Beskidy
Pokrywa In- situ. Pokrywa wietrzeniowa, blokowa lub kamienista okrywająca podłoże skalne.
Obszar wyżynny
Lessy- (frakcja pyłowa do 70%, CaCO3 do 10%, duża porowatość, duże właściwości retencyjne wody). Powstały w klimacie peryglacjalnym przy udziale procesów eolicznych. Występują na Wyżynie Lubelskiej, Kielecko- Sandomierskiej, Płaskowyżu Głubczyckim
Margle, wapienie, gipsy, piaskowce- zwietrzelina o miąższości 30- 40 m z domieszką piasku, kamieni. Występuje na Jurze, Wyżynie Małopolskiej
Obszar równin peryglacjalnych i młodo glacjalnych
Gliny zwałowe- materiał glacjalny, różno frakcyjny
Piaski zwałowe- materiał pochodzący z rozmycia glin zwałowych- słabowysortowany, zawiera frakcje mniejsze
Piaski rzeczno lodowcowe- materiał wysortowany, dobrze obrobiony, nie zawiera frakcji bardzo drobnych pylasto- ilastych np. Sandr Tucholski, Augustowski
Torf- skała organiczna powstająca od 12 tys. Lat
Główne typy genetyczne gleb Polski
Gleby litogeniczne
Głównym czynnikiem glebotwórczym jest skała macierzysta
Gleba bezwęglanowa- lotosowe, regosole, pelo sole lub gleba wapniowcowi
Rędziny- powstałe ze zwietrzelin m. In. Wapieni, dolomitów, margli, gipsów
Rędziny właściwe
Wytworzone z wapieni, zlepieńców i dolomitów okresu triasu, permu
Poziom próchniczny do 30 cm
Duża ilość substancji organicznej
Roślinność kserotermiczna- lasy bukowe
Wyżyna Śląsko- Krakowska (Dąbrowa Górnicza, Zawiercie), Wyżyna Kielecka (Padół Kielecko- Łagowski, Wzgórza Chęcińskie)
(…)
…- Krakowska (Dąbrowa Górnicza, Zawiercie), Wyżyna Kielecka (Padół Kielecko- Łagowski, Wzgórza Chęcińskie)
Nizina Śląska (Strzelce Opolskie, Krapkowice)
Rędziny czarnoziemy
Poziom próchniczny do 40 cm
Ponad 3% substancji organicznych
Uprawa rolna
Rędziny kredowe
Niecka Nidziańska, Wyżyna Wołyńska, Polesie Wołyńskie- Zamość, Tomaszów i Chełm Lubelski, okolice Cieszyna i Opola
Rędziny brunatne poziom…
… ubogich w glinokrzemiany piasków luźnych lub słabogliniastych Towarzyszą glebom rdzawym
Gleby semigydrogeniczne
Czarne ziemie
W procesie glebotwórczym istotnym jest czynnik wodny
Gleby glejowe
Występowanie: środkowa (Kalisz, Sochaczew) i północna Polska, Dolny Śląsk (Równina Kącka)
Gleby hydrogeniczne
Gleby bagienne
Gleby torfowe(torfy brzeżne, szuwarowe, turzycowe, trzcinowe)
Gleby organiczne zasobne…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)