To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Georg Wilhelm Friedrich Hegel - „Filozofia dziejów” (wstęp) Dzieje powszechne są w istocie według Hegla procesem rozwoju świadomości wolności Ducha. Sama wolność polega na upodmiotowieniu, czyli uświadomieniu sobie swojej świadomości. Dzieje mogą być opisywane na trzy sposoby.
Dziejopisarstwo pierwotne zajmuje się historią współczesną historykowi, przy sprowadzaniu do absolutnego minimum refleksji i krytyki - wszelka ocena jest dokonywana z perspektywy tej samej fazy rozwoju Ducha. Dziejopisarstwo refleksyjne zakłada już inną mentalność historyka i wzniesienie się ponad teraźniejszość. Ten sposób opisywania historii rozpada się na kolejne cztery możliwości: powszechny (z perspektywy ogólnej i pominięciem szczegółów), pragmatyczny (z wnioskami praktycznym dla teraźniejszości), krytyczny (historiografia) oraz cząstkowy (z zawężonej perspektywy). Dziejopisarstwo filozoficzne jest myślącym rozważaniem dziejów, dzięki któremu mogą zostać ujawnione mechanizmy historii.
W związku z definicją dziejów, należy poczynić kilka uwag. Duch, jako taki, jest wieczny, ale proces, w którym uświadamia się on sobie jest już czasowy. Proces ten zakończył się zresztą - tylko dlatego można w ogóle mówić o historii. A i tak nie można mówić o niej w odniesieniu do wszystkich ziemskich krain, gdyż podstawowym warunkiem, dzięki któremu postęp w ogóle zaistniał, jest istnienie państw oraz narodów, które charakteryzują się własnymi prawami oraz kulturą (etyką i językiem).
Hegel, opisując cały pochód historii, zaczyna od stanu natury. Człowieka w stanie natury nie można nawet nazwać człowiekiem. Kierują nim dość podstawowe potrzeby, namiętności i interesy. Właściwie Hegel zgadza się z Vico co do opisu życia jednostki w tym okresie. Pierwszym krokiem w stronę stworzenia państwa jest założenie rodziny, w której rodzi się świadomość „bycia częścią”, ale również bycia jednostką, podmiotowością. Pojawiają się też uczucia na poziomie społecznym, przede wszystkim miłość.
Aby z mnogości rodzin mogło powstać państwo potrzeba jeszcze władzy i ustroju, który spoiłby potrzeby, namiętności i interesy przyszłych współobywateli. Najniższy szczebel państwowości reprezentują wschodnie systemy despotyczne (Chiny, Persja), w których wolna i świadoma tej wolności jest jedna tylko osoba, a mianowicie sam despota. Pewne zmiany pojawiają się wraz z przejściem na Zachód: z większą ilością wolnych i świadomych jednostek mamy do czynienia w greckiej demokracji - ograniczonej i bezpośredniej. Kolejny krok - i jesteśmy w Rzymie, w którym wolnych i świadomych jest jeszcze więcej. Rzymska demokracja pośrednia prowadzi jednak do stworzenia klasy obywateli bardziej wolnych od innych. Kolejnym etapem wyróżnionym przez Hegla jest etap germański, który rozpoczął się wraz z chrześcijaństwem. Od tego czasu wolność przysługuje w sposób naturalny każdemu człowiekowi dlatego tylko, że jest człowiekiem. Koniec historii, a więc moment totalnego uświadomienia sobie wolności przez ludzi, sytuuje Hegel w chwili ogłoszenia kodeksu Napoleona.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)