To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Geopolityka Brytyjska
W przeciwieństwie do tego, że wielką siłą polityczną było imperium brytyjskie za czasów panowania królowej Wiktorii, geopolityka brytyjska tak silna nie była. Ona w gruncie rzeczy najsilniejsza była w pierwszych 4 dekadach 20 wieku (do lat 40) i w tej plejadzie geopolityków brytyjskich jedno nazwisko się wyróżnia - Halford Mackinder (1861 - 1947). Praca od 1904 „geograficzna oś historii” jest najważniejsza, przy czym wydawać by się mogło że będzie się on interesował imperium brytyjskim, ale tak nie było bo na gruncie brytyjskim głosił tezę że kres potęgi brytyjskiej jest już bliski. Że to co najlepsze imperium ma już za sobą. Także inaczej niż Mahan widział kształtowanie się mocarstwowości w świecie. Mahan akceptował siłę i potencjalną potęgę USA. Mackinder kładł nacisk na rozległość terytorium lądowego - dysponowanie przez państwo rozległym obszarem kontynentalnym jest podstawą potęgi.
W 1 latach 20 wieku, Mahan upatrywał potęgę w państwie Niemieckim. Wskazywał że po zjednoczeniu 1891 Niemcy wchodzą na drogę budowy mocarstwowości. Widział w nich potęgę. Zmienia swoje poglądy po rewolucji bolszewickiej w Rosji 1917r. Mackinder zasiadał jako parlamentarzysta w Izbie Gmin. Odgrywał rolę polityczne. Skupił uwagę na Rosji dlatego że dostrzegał niezwykłą skuteczność. Utwierdził się, w przekonaniu wartości swoich teorii po powstaniu Związku Radzieckiego 1922r w wyniku połączenia 4 ówczesnych republik - Rosji, Ukrainy, Białorusi i Republiki Zakałkazkiej. W tym państwie widział przyszłe mocarstwo światowe. Umierając w 1947 z satysfakcją konkluduje, że jego teorie i koncepcje się sprawdziły. ZSSR stał się obok USA wielkim mocarstwem.
Do historii przeszły pewne kategorie które wprowadził Mackinder, np. Teoria serca lądu. Obserwując ekspansję Radziecką w 2 latach po II wojnie światowej sformułował pewne tezy, które także przeszły do historii, mianowicie stwierdził, że to państwo które ma wpływ w Europie Wschodniej ma możliwości do odgrywania ról mocarstwowych. A jeżeli te role będzie odgrywało skutecznie, to będzie ono także rządziło światem. Przy czym wprowadza kategorię Wyspy Świata (World Island) za którą uważa większość obszarów Euro-Azji.
Zatem można powiedzieć, że te prawidłowości i te reguły geopolityczne, które sformułował Mckinder byłyby: kto rządzi Europą wschodnią ten rządzi sercem lądu. Kto rządzi sercem lądu ten rządzi wyspą świata. Kto rządzi wyspą świata ten rządzi całym światem. Były to słynne formuły i dzięki nim przeszedł do historii. Mahan - potęga powietrza
Mckinder - potęga lądowa
Inne szkoły geopolityczne:
- Geopolityka japońska (lata 20-30): eksponowanie japońskiej potęgi poprzez wpływ tego państwa na dalekim wschodzie (podbój znaczących terytoriów Chin).
(…)
… kiedy państwa polskiego na mapie świata nie ma. Ten najbardziej znaczący etap rozwoju przypada na przełom 19 i 20 wieku. W tym czasie nasi geopolitycy zastanawiali się nad tym, co było przyczyną upadku państwa, jakie czynniki zadecydowały o jego upadku, i co czynić aby to państwo się odrodziło. Również interesował problem kształtu terytorialnego państwa, czy może być taki jak przed rozbiorem polski, czy powrót…
… znalazła się pod wpływem Związku Radzieckiego. Założenia są nie możliwe do realizacji, zatem w PRL'u koncepcja pomostowości umiera i mamy do czynienia z jej swoistym odrodzeniem po roku 89. Polska zrzucając system realnego socjalizmu staje się państwem w pełni suwerennym, a przyczyniając się do rozwiązania układu warszawskiego staje się państwem wolnym w sensie policyjno-militarnym. W tamtym okresie…
… przejściowości uważali za fatalizm historyczny (położenie między Rosją a Niemcami) to uznali za potencjalny atut, w tym sensie, że odrodzona Polska mogłaby odgrywać rolę pośrednika, pomostu w kontaktach między Rosją a Niemcami. Zatem mogłaby stać się bardzo atrakcyjnym partnerem jednych i drugich, a atuty ku temu posiadano: z jednej strony jesteśmy państwem chrześcijańskim, z drugiej strony jesteśmy narodem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)