W niniejszym materiale znajdują się notatki z wykładów geografii prowadzonej przez dr Luchtera. W notatkach tych opisane są takie zagadnienia jak: geografia jako nauka, kwestie do rozwiązania dla geografów, determnizm, nihilizm i posybilizm geograficzny, geografia ekonomiczna, jej funkcje i kierunki badań, system informacji geograficznej, kartografia, system środowisko przyrodnicze, człowiek, gospodarka, składniki i typy środowiska, zasoby i walory środowiska, metody oceny zasobów iwalorów, badanie sprawności środowiska, gospodarka zasobami naturalnymi, przestrzeń geograficzna, klasyfikacja zasobów naturalnych, klasyfikacja surowców, gospodarka wodna, obieg wody w przyrodzie, bilans wodny, elementy teorii lokalizacji, teoria organizacji produkcji rolnej Thunena, teoria lokalizacji produkcji przemysłowej Webera, demografia, liczba ludności, rozmieszczenie, mieszanki rasowe, migracje, urbanizacja, aspekty urbanizacji
Geografia
Metodologia geografii ekonomicznej
geografia ekonomiczna jako nauka
system informacji geograficznej
system informacji statystycznej
kartografia
System, środowisko a społeczeństwo
środowisko przyrodnicze i jego elementy
system interakcji (zależności) środowisko a człowiek
metody oceny zasobów i walorów środowiska
gospodarka zasobami naturalnymi
degradacja i ochrona środowiska naturalnego
Przestrzenna struktura gospodarki i społeczeństwa
elementy teorii lokalizacji
problematyka regionu i regionalizacja (euroregion)
ludność
Procesy społeczno - ekonomiczne w przestrzeni geograficznej
Procesy urbanizacyjne
Geografia jako nauka
Początki geografii sięgają III - II w p.n.e.
Pierwotnie geografia pełniła funkcję opisową. Potem pojawiła się druga funkcja - poznawcza (opisywanie i poznawanie).
XV - XVI - okres wielkich odkryć geograficznych.
Trzecia funkcja geografii - praktyczna - celem było zdobycie rynków surowcowych, rynków zbytu. Marco Polo - szlak jedwabny. Konsekwencją odkryć było niewolnictwo.
XIX - pierwszy raz użyto słowa „przemysł”, powstają wielkie zakłady, wynaleziono telefon. Pojawia się określenie geografia ekonomiczna.
Kwestie do rozwiązania dla geografii:
baza surowcowa
lokalizacja
siła robocza
rynki zbytu (dalekie i bliskie)
woda aglomeracja
Podejścia filozoficzne do pytania: jaką rolę odgrywało środowisko.
Starożytność charakteryzowała się szacunkiem środowiska.
DETERMINIZM GEOGRAFICZNY - uzależnienie człowieka od środowiska
NIHILIZM GEOGRAFICZNY - środowisko nie ma znaczenia w życiu, odrzucanie, negowanie, nie zwracanie uwagi.
POSYBILIZM GEOGRAFICZNY - środowisko geograficzne odgrywa istotną rolę w rozwoju społeczeństwa, ale człowiek może to środowisko kształtować dla poprawy warunków gospodarowania.
Nauki, które wspomagają geografię w walce o zachowanie środowiska:
Ekologia - to nauka o warunkach rozwoju w środowisku
Sozologia - to nauka o ochronie i kształtowaniu środowiska (Walery Goetel)
Funkcje geografii ekonomicznej:
Obecnie dominuje funkcja praktyczna, jej podfunkcje to:
Diagnostyczna - próba określenia uwarunkowań zjawiska i procesu
Optymalizacyjna - nawiązuje do próby rozwiązań najlepszych ekonomicznie: minimalizacja nakładów, maksymalizacja zysku.
Kierunki badań geografii ekonomicznej
Regionalny - region to część całości obszaru wydzielona na podstawie pewnych kryteriów. Rozwiązywanie (badanie) zjawisk i procesów społeczno - ekonomicznych zachodzących w jednostkach przestrzennych - regionach.
(…)
…. Powiązania są zwrotne. Między tymi czynnikami zachodzą ścisłe związki.
Procent zdominowania składników środowiska przez człowieka:
środowisko człowiek
Atmosfera 80% 20%
Litosfera 60% 40%
Hydrosfera kont. 35% 65%
Człowiek całkowicie zdominował wody lądowe
Hydrosfera oceaniczna 40% 60%
Pedosfera 20% 80%
Degradacja gleb na świecie jest bardzo zaawansowana
Biosfera 40% 60%
Środowisko nie jest jednoznaczne…
… wody, która pozostała
Bilans wodny można poprawić retencją czyli gromadzeniem wody. Ograniczanie bezprodukcyjnego odpływu wody do morza.
Funkcje zbiorników retencyjnych:
Gromadzenie wody
Wodociągowa
Energetyczna
Transportowa
Rekreacyjna
Produkcja żywności
Zasady gospodarki wodnej:
Kompleksowość - przy realizacji inwestycji wodnych trzeba brać pod uwagę maksymalną liczbę przyszłych użytkowników…
…, atrakcyjność
Ilościowa - jest związana z pojemnością informacyjną mapy, przedstawiona za pomocą entropii - próba porównania treści mapy z rzeczywistością, jest wykorzystywana w krótkim czasie.
SYSTEM ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE, CZŁOWIEK, GOSPODARKA
Środowisko przyrodnicze - to otaczająca nas przyroda
Składniki środowiska:
Litosfera - jest to skorupa ziemska szeroko rozumiana, to wszystko, co jest na zewnątrz (rzeźba powierzchni) oraz pod powierzchnią (bogactwa mineralne). Powierzchnia zewnętrzna litosfery wynosi 510 mln. km2.
Atmosfera - najważniejsze w niej są: skład, procesy, pogoda. Klimat jest odpowiedzialny za szereg procesów gospodarczych (rolnictwo, budownictwo, transport). Atmosfera jest jednym z czynników życia. Obecnie istnieje szereg globalnych zagrożeń w atmosferze (emisja zanieczyszczeń…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)