Geneza i rys historyczny polityki społecznej - wykład, 6sem

Wykład 5 Geneza i rys historyczny polityki społecznej:
- Dwoistość - sprawia, że należy mówić o genezie polityki społecznej jako
• Działalności praktycznej
• Dyscyplinie naukowej
- Źródła polityki społecznej jako praktycznej działalności:
• Występuje od prawieków, już w społeczeństwach pierwotnych (obyczaje, obrzędy określające stosunki rodzinne, zasady podziału pracy czy uprawnienia różnych grup społecznych)
• Przykłady norm i wskazań regulujących stosunki społeczne w starożytnych ustawodawstwach typu: kodeks Hammurabiego, dekalog Mojżesza, prawodawstwo spartańskie, ateńskie, rzymskie czy epoki feudalizmu (prawo ubogich - Anglia 1601)
• Polityka społeczna nie była wtedy działalnością, ale stanowiła element ogólnej polityki rodu, plemiona, gminy, państwa
- Geneza polityki socjalnej (pomocy społecznej)
• W społeczeństwach prymitywnych istniało wiele sposobów pomagania ludziom z problemami. Plemiona przewidywały opiekę nad chorymi, starcami, kalekami, itp. (na zasadach rodzinnych, sąsiedzkich lub religijnych)
• Przykłady państw:
1. Chiny - schroniska dla starych i biednych, darmowe szkoły dla ubogich, darmowe jadłodajnie dla wycieńczonych pracą, stowarzyszenia rozdzielające używaną odzież, a nawet pokrywające koszty wesel i pogrzebów ubogich.
2. Indie - po czasach Buddy (od V wieku p.n.e) przywiązano duża wagę do wspomagania żebraków, święty mąż z miseczką stał się jedną z tradycji Wschodu, a religijne nauki podkreślające obowiązek dawania jałmużny, spowodowały w tym kraju istną epidemię świątobliwych mężów (również fałszywych).
3. Grecja - nie posiadała regularnych organizacji charytatywnych, ale i oni mieli instytucję dla chorych i pokrzywdzonych przez los. W dni świąteczne kandydaci na urzędy publiczne rozdzielali dary. Istniały schroniska dla rannych żołnierzy i porzuconych dzieci. W Atenach pobierano nawet podatek na rzecz biednych.
4. Rzym:
 Instytucja klienteli (okres przed republikański) - ludzi zależnych, którzy znajdowali się pod opieką rodów, a później zamożniejszych obywateli (patrycjuszy)
 Frumentacje (okres republikański) - popularna forma wspomagania plebsu poprzez rozdawnictwo zboża, głownie jednak zaniżanie jego cen (w najlepszym okresie szło na to 20% dochodów państwowych, a frumentacje obejmowały kilkaset tysięcy osób)
 Alimentacje (okres cesarski) - państwowe zapomogi dla biednych rodziców na dzieci (15 lat dla dziewczyn, 18 lat dla chłopców). Środki: podatki nałożone na właścicieli ziemskich. Cele: przyrost ludności do pracy i do wojska (dopiero później przybierają charakter charytatywny)
• Okres średniowiecza - Kościół jako główny podmiot polityki socjalnej (filantropii) średniowiecza:
... zobacz całą notatkę