To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
2 poł. XI wieku
SPÓR DIALEKTYKÓW Z ANTYDIALEKTYKAMI
Dialektycy - dialektykę można stosować nie tylko w filozofii i sztukach wyzwolonych, ale i w teologii (tradycja Ojców wschodnich, „słowa rozsianego”) - „Bóg obdarzył człowieka rozumem, a więc nie może on być czymś złym”.
Dialektyka - mater studiorum (artium), sztuka precyzowania myśli, dobierania argumentów i zdobywania wiedzy. Dyscyplina formalna, narzędzie, niezależna od wiary i teologii, sprzyjająca niezależności myślenia.
Antydialektycy - rozum nie może dociekać dogmatycznych prawd objawionych, przekraczających rozum (tradycja Tertuliana i Ojców zachodnich) - „Bóg posłał do nauczania rybaków, a nie filozofów”.
1) Spór o ikonoklazm (obrazoburstwo) w Bizancjum, spowodowany polityczną walką cesarzy z zakonami: czy niezmysłowa rzeczywistość duchowa może być czczona przez to, co zmysłowe? (nawiązanie do Platona)
787 - sobór nicejski II, rozstrzygnięcie na korzyść obrazów (Jan z Damaszku) przez rozróżnienie czci (obrazów) i adoracji (Boga).
792 - synod frankfurcki, zakończony podobnymi ustaleniami
2) Kwestie trójcy, wcielenia, eucharystii (substancja chleba i wina staje się realnie ciałem i krwią Chrystusa - wola boska jest nieskrępowana prawami natury, wbrew argumentowi empirycznemu). Synod w Rzymie przyjmuje przeistoczenie bez filozoficznego wyjaśnienia.
BERENGAR Z TOURS ok. 998 - 1088
Prawdy wiary można i należy poddać osądowi rozumu. Dialektyka jest najważniejszym narzędziem służącym do poznania prawdy.
Krytyka koncepcji przeistoczenia, mającego polegać na zmianie substancji i trwaniu zmysłowych przypadłości - przypadłości są niesamoistne względem substancji i bytowo zależne od niej, zatem nie mogą pozostać takie same, gdy zmienia się substancja. W czasie przeistoczenia do substancji chleba i wina dołącza się mistycznie niewidzialna substancja ciała i krwi Chrystusa.
Czterokrotnie potępiony, odsunięty od nauczania w szkole w Tours.
PIOTR DAMIANI 1007 - 1072
Asceta, eremicki zakonnik kamedulski (porzucenie świata i zwrócenie się ku Bogu), kardynał.
Zjawiska świata zmysłowego są jedynie instrumentalne, ich badanie ma wskazywać na Stwórcę i pomagać w zbawieniu. „Filozofia próżna” niczego nie uczy, jeśli rozbudza grzeszną ciekawość poznania. Pierwszym nauczycielem gramatyki był szatan („Będziecie jako bogowie”).
Dialektycy to heretycy, dialektyka jest niekompetentna w sprawach wiary. Krytyka Platona, Pitagorasa, Arystotelesa (za zwracanie się ku światu doczesnemu).
Filozofia ma być ancilla dominae (theologiae), jedyną racją jej uprawiania jest pomoc we wznoszeniu ku Bogu.
Bóg może działać wbrew zasadzie sprzeczności (co podcina same korzenie dialektyki), może nie dopuścić do zdarzenia przeszłego (żyje w wiecznej teraźniejszości), Jego wola jest niczym nieskrępowana.
(…)
…, po jego śmierci kierownik szkoły i biskup Canterbury. Nauczał głównie dialektyki.
Dzieła gł. teologiczne: Monologium (nawiązujący do Wyznań Augustyna), Proslogion, De veritate.
Alter Augustinus, doctor magnificus
„Ojciec scholastyki” - początek teocentrycznej metafizyki średniowiecznej.
5 haseł filozofii Anzelma:
Credo ut intelligam (Augustyn)
Fides quaerens intellectum
Sola ratione - dowodzenie czysto rozumowe w abstrakcji od teologii i doświadczenia.
Filozofia realizuje się i wyczerpuje w rozumieniu wiary i wyjaśnianiu dogmatów, dowodzi racjonalności Boga, Jego atrybutów i istnienia. Filozofia i teologia są sprzężone, a nie niezależne.
Certitudo fidei (pewność wiary) oraz ratio fidei (rozumienie wiary).
Realizm pojęciowy - nazwy ogólne mają swój desygnat i własne istnienie, niezależne od oznaczanych nimi jednostek…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)