Fakty prawne - wszelkie okoliczności wymienione w przepisach prawa, które pociągają za sobą skutki prawne. Skutki te mogły polegać na aktualizacji lub dezaktualizacji obowiązku lub uprawnienia. Każdy stosunek prawny powstaje na skutek zaistnienia faktu prawnego.
Klasyfikacja:
- zdarzenia prawne - okoliczności niezależne od zachowań podmiotów, a wywołujące skutki prawne (vis maior) (uczestniczymy w tym niezależnie od woli)
* śmierć - wygasa większość stosunków prawnych
* urodzenie - nabycie zdolności prawnych
* upływ czasu - nabycie zdolności do czynności prawnych, przedawnienie zobowiązań
* klęski żywiołowe - obowiązek wypłaty odszkodowań itp.
- działania prawne - fakty prawne zależne od woli i działań ludzkich, wywołujące przewidziane przepisami skutki prawne (wymaga uczestnictwa podmiotów prawa)
* działania wolicjonalne - celowe i zamierzone zachowania określonych podmiotów prawa nastawione na wywołanie określonych skutków prawnych
a) czynności prawne - świadome i zgodne z przepisami prawa zachowania podmiotów zmierzające do wywołania skutków prawnych mocą oświadczeń woli (uzewnętrzniona postać zamiaru)
- orzeczenie sądowe:
* konstytutywne - stwarzają nową sytuację prawną, powodują powstanie, zmianę lub ustanie stosunków prawnych
*deklaratywne - autorytatywne stwierdzenie istnienia jakiegoś stanu prawnego lub stanu rzeczy
- decyzje administracyjne - indywidualne akty stosowania prawa wydawane przez organy administracji. Skierowane do konkretnego adresata regulują konkretny stosunek prawny.
* działania niezamiarowe - zachowania podmiotu rodzące skutki prawne, chociaż do ich wywołania podmiot nie dążył.
- czyny zgodne z prawem - zachowania dozwolone przez normy prawa pozytywnego, związane są z nimi uprawnienia i obowiązki.
- czyny niezgodne z prawem - zachowania podmiotu sprzeczne z postanowieniami prawa, wiążą się z nimi niekorzystne dla podmiotu skutki prawne.
- przestępstwo - zawiniony czyn człowieka, społecznie szkodliwy, zabroniony pod groźbą kary
- wykroczenie - drobny czyn karalny zagrożony karą aresztu lub grzywny.
- delikt prawa cywilnego - czyny niedozwolone, zabronione, ale niezagrożone sankcją karną i wywołujące skutki w dziedzinie prawa cywilnego. Sprawca zobowiązany jest naprawić szkodę poszkodowanego.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)