EUROPA
Europa z Afryką i Azją to „Stary Świat”.
Ameryki i Australia to „Nowy Świat”.
Europa ma bardzo ścisłe powiązanie z Azją i tworzy Eurazję.
Granica między nimi ma ok. 3 tys km. Międzynarodowa unia geograficzna wyznaczyła granicę jako: wododziałowy grzbiet Uralu, rzeka Ural, wododziałowy grzbiet Kaukazu, Bosfor. Nowy podział: wschodnie wybrzeże Nowej Ziemi, wschodnie stoki Uralu, rzeka Emba, M. Kaspijskie, rzeka Kuma i Manycz, M.Azowskie, południowa granica M. Czarnego, Bosfor.
Europa:
2/3 cokół kontynentalny
1/3 wyspy i półwyspy
średnia odległość do morza 340 km
od środka kontynentu 1500 km
linia brzegowa- 37 tys km.
Geologia: Osady prekambryjskie:
- tarcza Bałtycka (fennoskandzka), Płw. Skandynawski (bez gór Skandynawskich), rejon Finlandii, Litwy, Łotwy, Estonii i Płn.- wsch. Polski. Najstarsze fragmenty metamorficzne na Płw. Kolskim i pod M. Białym, 16 cykli sedymentacyjnych. Ostatni cykl sedymentacyjny 600 mln lat temu, okolice Oslo. Fennoskandia , tarcza kontynentalna o wielkich rozmiarach, na północy kontynentu europejskiego, obejmująca tereny południowej Norwegii, Szwecji, Finlandii i Półwyspu Kolskiego (Rosja). Stanowi północno-zachodni fragment prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej, zbudowany z metamorficznych i magmowych skał archaiku i proterozoiku , o wieku określonym metodami izotopowymi na ok. 3,8 mld lat, powstały na skutek silnego sfałdowania skał podczas prastarych orogenez ( m.in . orogenezy białomorskiej i karelskiej) oraz jednoczesnej działalności procesów magmatyzmu i metamorfizmu. Trwające od tego czasu nieustanne ruchy wznoszące silnie wydźwignęły obszar bałtyckiej tarczy, w wyniku, czego jest on prawie zupełnie pozbawiony pokrywy późniejszych osadów. Wyjątek stanowią wulkaniczne skały przełomu proterozoiku i paleozoiku , a także polodowcowe osady plejstocenu .
Odsłonięcia najstarszych skał ukazują się na powierzchni na Półwyspie Kolskim. Prekambryjskie skały tarczy bałtyckiej zawierają złoża wielu rud metali, m.in . żelaza, miedzi, cynku, ołowiu, wanadu, niklu oraz złoża apatytów.
W plejstocenie bałtycka tarcza stanowiła centrum zlodowaceń Europy. tarcza ukraińska - między Dnieprem a Bobrem. Skały archaiczne widoczne na dnie rzek, gdzie tworzą porohy (niewielkie progi skalne w korycie rzecznym utworzone przez wychodnie skał odpornych na erozję).
Obie te tarcze tworzą platformę wschodnioeuropejską od Polski Pn-Wsch do Uralu.
Wychodnie skał prekambryjskich: Masyw Śnieżnika, Masyw Szkocki, Masyw Centralny, Góry Sowie, Masyw Armorykański Osady paleozoiczne:
(…)
…
+ Baleary (przedłużenie Gór Betyckich), zbudowane z wapieni
- Półwysep Apeniński
najmniejszy półwysep Europy
geneza: orogeneza alpejska
płyta Afrykańska fałdowała osady denne praoceanu Tetydy
2 części nacisku- rów tektoniczny, w który zostały wciśnięte osady leżące południkowo- G. Apeniny, proces kształtowania zakończony w paleogenie
Apeniny mają budowę fałdową, dużo skał węglanowych
W neogenie- wulkanizm…
… do platformy wschodnioeuropejskiej, jest to „średniogórze europejskie” lub „pasmo starych gór i wyżyn”. Wskutek fałdowań hercyńskich ukształtowały się liczne baseny, masywy górskie, płyty, rowy tektoniczne. Należą do nich: Ardeny, Harz, góry na zachodzie i w centrum Półwyspu Iberyjskiego, Góry Świętokrzyskie, góry południowej Irlandii, góry Półwyspu Kornwalijskiego, Masyw Armorykański, Masyw Centralny, Masyw…
…, Zachodnia Zatoka Biskajska
- obniżenie tektoniczne
- osady mezozoiczne (kreda) + skały trzeciorzędowe
- miejscami płytkie zaleganie skał wapiennych
M. Centralny
Basen Paryski
- niecka tektoniczna z oro. Alpejskiej
- skały kredowe i triasowe
Wogezy, Schwarzwald, Rów Renu
- góry zrębowe
- Ren- rów tektoniczny
Ardeny, Góry Łupkowe
Basen Szwabsko- Frankoński
- Las Turyński
- Góry Harz
Masyw Czeski…
… jego wyginięcia, prawdopodobnie były to zmiany klimatyczne.
Pierwsze ślady człowieka rozumnego- Jaskinie Cromagnon, ok. 20 tys. lat temu
I Kultura Minojska
Państwo o wykształconej hierarchii, które prowadziło handel z basenem M. Śródziemnego, sztuka na b. wysokim poziomie, pierwsza stolica Knossos, odkrywca: Evans
Cywilizacja upadła w wyniku działania sił naturalnych- wulkan THIERA, obecnie…
… jest to Santorini
II Okres Mykeński
Król Agamemnon, wojna trojańska, rozkwit przerwany najazdem Dorów, pochodzenia słowiańskiego, zniszczenie kultury klasycznej Grecji
III Półwysep Apeniński
Ok. 3000 lat temu, Etruskowie- nie wiadomo skąd przybyli, nie odczytano ich pisma.
Rozwój kultury przerwany przybyciem grupy migrantów, którzy przypłynęli z Troi pod dowództwem Eneasza.
Pierwsze królestwo- Rzym
IV…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)